Cả nước xử lý hơn 23.000 vụ vi phạm liên quan đến hàng giả, hàng nhái

Theo Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương), trong năm 2025, lực lượng Quản lý thị trường (QLTT) cả nước đã kiểm tra hơn 27.500 vụ việc, phát hiện, xử lý trên 23.400 vụ vi phạm liên quan đến hàng giả, hàng nhái, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ và gian lận thương mại. Tổng số tiền xử phạt vi phạm hành chính, truy thu và bán thanh lý hàng hóa vi phạm nộp ngân sách Nhà nước ước đạt gần 372 tỉ đồng; trị giá hàng hóa bị tịch thu gần 290 tỉ đồng.

Các hành vi vi phạm được phát hiện trên nhiều lĩnh vực, từ thực phẩm, thực phẩm đông lạnh, bánh kẹo, rượu bia, thuốc lá đến mỹ phẩm, quần áo, giày dép, phụ kiện và hàng điện tử. Nhiều vụ việc có quy mô lớn, tính chất nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi người tiêu dùng và môi trường kinh doanh.

Điển hình là các vụ phát hiện hàng chục nghìn sản phẩm quần áo giả mạo nhãn hiệu tại Hà Nội; thu giữ hàng trăm tấn nguyên liệu thuốc lá nhập lậu tại khu vực biên giới phía Bắc; hay các kho hàng chứa thực phẩm, đường cát, kẹo dẻo, thịt gia cầm và nội tạng đông lạnh không có hóa đơn, chứng từ tại TP.Hồ Chí Minh và nhiều địa phương khác.

Đáng chú ý, bên cạnh vi phạm truyền thống tại chợ đầu mối, kho hàng và cơ sở sản xuất, buôn bán, tình trạng kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng trên môi trường thương mại điện tử và mạng xã hội đang gia tăng nhanh chóng. Nhiều đối tượng lợi dụng livestream, quảng cáo trực tuyến, gắn mác “hàng xách tay”, “đặc sản vùng miền” hoặc sử dụng người có ảnh hưởng để tạo niềm tin giả tạo cho người tiêu dùng.

Trong khi đó, các gian hàng trực tuyến liên tục thay đổi tên gọi, địa chỉ và phương thức hoạt động, gây khó khăn cho công tác theo dõi, truy vết và xử lý vi phạm.

Hàng giả, hàng nhái tiếp tục diễn biến phức tạp.

Trước thực trạng này, lực lượng QLTT đã tăng cường giám sát hoạt động kinh doanh trên không gian mạng, đồng thời phối hợp với công an, hải quan, y tế và các sàn thương mại điện tử để phát hiện, ngăn chặn và xử lý vi phạm. Tuy nhiên, cơ quan chức năng cũng thẳng thắn nhìn nhận, mức xử phạt hiện hành đối với vi phạm trong lĩnh vực thương mại điện tử vẫn chưa tương xứng với lợi nhuận thu được, trong khi khung pháp lý cho quản lý hoạt động kinh doanh số và xuyên biên giới còn nhiều khoảng trống.

Nhận định về giai đoạn tới, ông Trần Hữu Linh, Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước cho biết, giai đoạn 2026 - 2027 nhiều luật mới liên quan trực tiếp đến xử phạt vi phạm hành chính, thương mại điện tử, tiêu chuẩn, quy chuẩn, an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc hàng hóa chính thức có hiệu lực. Nếu không kịp thời hoàn thiện và nâng cấp hệ thống pháp lý, công tác quản lý thị trường sẽ khó theo kịp tốc độ phát triển nhanh và phức tạp của môi trường kinh doanh số.

Về dài hạn, theo ông Trần Hữu Linh, việc xây dựng Luật Quản lý thị trường không chỉ nhằm làm rõ thẩm quyền của lực lượng chức năng, mà còn hướng tới tái cấu trúc toàn diện phương thức quản lý. Trọng tâm là chuyển từ kiểm tra hành chính sang quản lý dựa trên dữ liệu; từ xử lý đơn lẻ sang kiểm soát chuỗi cung ứng; từ bị động phản ứng sang chủ động dự báo, cảnh báo sớm rủi ro thị trường. Hệ thống thông tin nghiệp vụ INS nếu được hoàn thiện và vận hành đồng bộ, sẽ đóng vai trò nền tảng cho quá trình chuyển đổi này.

Bước sang năm 2026, yêu cầu tăng cường kỷ cương và nâng cao hiệu lực quản lý thị trường không chỉ nằm ở số lượng vụ kiểm tra hay mức xử phạt. Quan trọng hơn là xây dựng hành lang pháp lý đủ mạnh, bộ máy tổ chức linh hoạt và phương thức quản lý hiện đại, qua đó bảo vệ hiệu quả quyền lợi người tiêu dùng và tạo lập môi trường kinh doanh minh bạch, bền vững.

Thanh Hiền