Cẩn trọng khi dùng đu đủ để chữa bệnh

Đu đủ là loại thực phẩm thông dụng. Quả đu đủ được sử dụng khi còn xanh như một loại rau (làm nộm, xào, nấu, hầm) hoặc ăn chín.

Phần thịt đu đủ sống chứa 88% nước, 11% carbohydrate, chất béo và protein không đáng kể. 100 g quả đu đủ cung cấp 43 kcal, 75% nhu cầu vitamin C, 10% nhu cầu vitamin E và folate hàng ngày.

Quả đu đủ tiết ra dịch mủ khi chưa chín, có thể gây kích ứng và phản ứng dị ứng ở một số người. Trong quả đu đủ có enzyme papain (giúp phân giải chất đạm) có nhiều tác dụng liên quan đến tác dụng ức chế vi khuẩn, giảm sưng sau phẫu thuật và hủy đi lớp màng protein bao quanh tế bào ung thư hỗ trợ cho cơ thể tiêu diệt tế bào ung thư.

Nghiên cứu thử nghiệm cho thấy Lycopenen có trong nước ép đu đủ có tác dụng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư vú và ung thư gan.

Ngoài quả thì lá đu đủ cũng được sử dụng để nấu ăn ở một số nơi, nhiều người cũng sử dụng lá đu đủ như một vị thuốc. Lá đu đủ chứa 1 lượng nhỏ protein, lipid, carbohydrat, ngoài ra còn có chất xơ, betacaroten, một số vitamin (B1, B2, B3, B6, B9, C) và chất khoáng (canxi, magie, sắt, phospho, K). Trong lá đu đủ cũng chứa một số chất sinh học có tác dụng chống oxi hóa, giảm sốt (flavonoids, comaurins), đề kháng ung thư (cyanogenic glycosides), đề kháng đái tháo đường (quinones). Lá đu đủ cũng đang được nghiên cứu về ảnh hưởng và tác dụng với bệnh lý.

Một nghiên cứu với dịch chiết xuất từ lá đu đủ khô cho thấy chúng có tác dụng ức chế tăng trưởng của một số tế bào khối u, tăng cường độc tính tế bào chống lại các tế bào ung thư và có điều chỉnh các gen liên quan đến chống khối u.

Theo TS. Josh Axe, chuyên gia dinh dưỡng lâm sàng tại Nashville, Tennessee, Mỹ, trước tiên, đu đủ nổi tiếng với chức năng ngăn ngừa táo bón do chứa hàm lượng chất xơ cao và tác dụng giảm viêm do chứa papain. Bên cạnh đó, một nghiên cứu trên chuột ở Malaysia cho thấy những con chuột được uống chiết xuất từ lá đu đủ có số lượng tiểu cầu và hồng cầu cao hơn đáng kể sau 72 giờ so với nhóm đối chứng.

Mặc dù vẫn cần thông tin bổ sung, các nhà nghiên cứu tin rằng chiết xuất đu đủ cuối cùng có thể được sử dụng như một phương pháp điều trị cho những người bị rối loạn máu và suy giảm đông máu. Ngoài ra, đu đủ chứa nhiều vitamin C, một vi chất dinh dưỡng quan trọng hoạt động như một chất chống oxy hóa, giúp tăng cường sức khỏe tim mạch. Đu đủ cũng giúp ngăn ngừa bệnh hen suyễn, làm chậm quá trình lão hóa, làm sáng mắt và tăng cường sức khỏe đề kháng với virus...

Những lưu ý khi dùng đu đủ chữa bệnh

Theo các bác sĩ tại Bệnh viện K, dù rất tốt cho sức khỏe tuy nhiên khi sử dụng đu đủ để chữa bệnh cần đặc biệt lưu ý. Đặc biệt khi dùng lá đu đủ dù mang lại lợi ích nhưng cũng có nguy cơ có hại, hơn nữa tương tác giữa thuốc- thảo mộc có thể xảy ra giữa lá đu đủ và một số loại thuộc điều trị bệnh lý đái tháo đường và một số thuốc kháng sinh. Bởi vậy, không nên tự ý sử dụng nước ép từ lá đu đủ tự nhiên cho việc điều trị bệnh lý mà không có sự khuyến cáo từ nhân viên y tế. 

Quả đu đủ xanh có chứa mủ đu đủ và một loại enzyme gọi là papain. Dùng một lượng lớn papain có thể gây hại thực quản. Khi bôi lên da quả dù đu đủ chín có thể an toàn khi bôi lên da hoặc nướu răng trong tối đa 10 ngày nhưng khi đắp quả đu đủ xanh lên da có thể không an toàn do có chứa mủ đu đủ và có thể là nguyên nhân gây kích ứng nghiêm trọng và phản ứng dị ứng ở một số người.

Quả đu đủ xanh có thể không an toàn cho bà mẹ mang thai khi ăn do có một số bằng chứng cho thấy papain, một trong những hóa chất được tìm thấy trong quả đu đủ xanh, chưa qua chế biến có thể gây ngộ độc cho thai nhi hoặc gây dị tật bẩm sinh.

Đối với những người thường xuyên bị dị ứng với mủ cũng nên thận trọng với đu đủ hoặc các sản phẩm có chứa đu đủ vì cũng có thể bị dị ứng với đu đủ. Hoặc nếu dị ứng với papain cũng nên cân nhắc vì trong đu đủ xanh có chứa papain. 

Đu đủ đã được lên men cũng có thể ảnh hưởng đến lượng đường trong máu trong và sau khi phẫu thuật. Nếu đang dùng đu đủ nên dừng 2 tuần trước khi phẫu thuật.

Đu đủ cũng gây tương tác với một số thuốc tây trị bệnh

Warfarin: Warfarin được sử dụng để làm chậm quá trình đông máu. Đu đủ có thể làm tăng tác dụng của warfarin và tăng khả năng bị bầm tím và chảy máu. Do vậy, bạn cần đảm bảo kiểm tra máu thường xuyên và hỏi ý kiến bác sĩ điều trị vì liều warfarin của bạn có thể cần phải thay đổi nếu sử dụng đu đủ.

Thuốc điều trị bệnh tiểu đường: Đu đủ có thể làm giảm lượng đường trong máu. Dùng đu đủ cùng với thuốc điều trị tiểu đường có thể khiến lượng đường trong máu giảm xuống quá thấp. Do đó, cần theo dõi chặt chẽ lượng đường trong máu của bạn.

Amiodarone: Uống chiết xuất đu đủ cùng với amiodarone, thuốc điều trị nhịp tim, có thể làm tăng lượng amiodarone trong cơ thể. Điều này có thể làm tăng tác dụng và tác dụng phụ của amiodarone.

Levothyroxine: Levothyroxine là thuốc điều trị suy giáp. Nếu ăn nhiều đu đủ có thể làm giảm tác dụng của loại thuốc này.

An Dương (T/h)