Cảnh giác trước cuộc gọi 'không nói gì'

Thời gian gần đây xuất hiện tình trạng khách hàng nhận được nhiều cuộc gọi lạ giả danh, cuộc gọi không nói gì, không có âm thanh, gây phiền hà.

Nguyên nhân có thể do lỗi kỹ thuật hoặc kẻ gian cố tình thực hiện cuộc gọi không lời nhằm khơi gợi sự tò mò, khiến khách hàng gọi lại. Khi đó, cuộc gọi có thể bị tính phí viễn thông cao bất thường. Tình trạng trên thường được gọi là "cuộc gọi mồi" - những cuộc gọi trong tích tắc rồi tắt máy để người dùng thấy cuộc gọi nhỡ mà gọi lại, kết quả sẽ tốn rất nhiều tiền trong vài giây ngắn ngủi mà không nghe đối phương nói gì.

Theo các chuyên gia, chiêu này từng phổ biến tại Mỹ và các nước châu Âu từ thập kỷ trước, đang quay trở lại và xuất hiện tại Việt Nam. Các chuyên gia nhận định chúng thường sử dụng một thiết bị để tự động thực hiện hàng loạt cuộc gọi trên quy mô lớn, tới hàng triệu số điện thoại di động ngẫu nhiên trên toàn cầu. Cách thức này đánh trúng tâm lý và thói quen của rất nhiều người dùng là gọi lại các số gọi nhỡ.

Với xu hướng giao tiếp qua điện thoại ngày càng phổ biến, đặc biệt người mua hàng online thường không muốn bỏ lỡ số lạ gọi đến, người nhận cuộc gọi có thể trở thành nạn nhân mà không biết. "Chúng không chỉ gây phiền, khiến người dùng hoang mang, mà còn khiến họ mất tiền trong tài khoản viễn thông", Cục An toàn Thông tin cho biết.

Ngoài ra, kẻ gian sử dụng các đầu số giả mạo khiến người dùng hiểu lầm là cuộc gọi trong nước thông thường với mức phí thấp, nhưng thực tế là cuộc gọi đến các đầu số tính phí từ vài nghìn đến hàng chục nghìn đồng. "Hầu hết số điện thoại đều rất khó nhận diện, vì hao hao như mã vùng điện thoại tại một số nơi ở Việt Nam", Cục ATTT đánh giá.

Những cuộc gọi không nói gì là cách để đối tượng kiểm tra trạng thái dữ liệu, phân loại để thực hiện cho các mục đích xấu. (Ảnh minh họa).

Theo một chuyên gia bảo mật, cước phí gọi đến tổng đài cố định ở nước ngoài rất đắt đỏ, một số tính phí ngay khi đổ chuông, chưa hề kết nối với tổng đài viên. Nhà mạng không giữ toàn bộ phí này mà có thể chiết khấu lại cho doanh nghiệp, ví dụ 25-40% doanh thu cước gọi.

Các chuyên gia cảnh báo hình thức lừa đảo qua mạng xã hội và Internet ngày càng tinh vi, không chỉ giới hạn trong môi trường trực tuyến mà còn mở rộng sang những cuộc gọi điện thoại với nhiều chiêu trò khó lường. "Người dân nếu nhận được cuộc gọi từ số điện thoại không phải là số cố định hay di động thông thường, hoặc không liên quan đến một tổ chức hay đơn vị nào, cần tuyệt đối cảnh giác, không nghe và thực hiện theo hướng dẫn của đối tượng lạ", Cục ATTT khuyến nghị.

Ông Đỗ Văn Thịnh, Giám đốc Trung tâm Điều hành An ninh mạng CMC (Công ty CMC Cyber Security, Tập đoàn Công nghệ CMC) cho biết: "Mục tiêu chính của các đối tượng này chính là xác nhận kho dữ liệu (data) mà chúng có được đang ở trạng thái và thuộc phân loại như thế nào. Để thực hiện được điều này, chúng thường sử dụng hai phương pháp phổ biến. Đầu tiên là kiểm tra xem dữ liệu có hoạt động hay không".

Ông Thịnh giải thích: "Rất đơn giản, việc khách hàng chỉ cần trả lời "Alo" là đủ để xác nhận rằng đường dây đang hoạt động. Phương pháp thứ hai cao cấp hơn, chúng sử dụng một con bot (phần mềm chạy các tác vụ tự động hóa trên mạng) để gọi và trò chuyện".

Theo đó, những con bot này được lập trình để tuân theo một kịch bản do chúng dựng lên với mục tiêu xác định xem dữ liệu có hoạt động hay không và phân loại khách hàng là nam hay nữ, già hoặc trẻ cũng như trong độ tuổi khoảng bao nhiêu. Khi khách hàng trả lời, con bot này sẽ dựa theo các từ khóa để lọc thông tin. Sau khi dữ liệu được lọc, việc sử dụng dữ liệu đó như thế nào tùy thuộc vào các đối tượng này.

"Tuy nhiên, trong một số trường hợp hiếm hoi, người lớn tuổi khi nhận một cuộc điện thoại không nói gì có thể bị kích thích trí tò mò và gọi lại. Sau đó, kẻ lừa đảo có thể sử dụng các kịch bản lừa đảo để thực hiện hành vi phạm tội. Về mặt công nghệ, người dùng không thể mất tiền khi trả lời cuộc gọi này. Việc lọc dữ liệu có thể được đối tượng sử dụng cho các hoạt động lừa đảo hoặc để bán dữ liệu cho một bên thứ ba", ông Thịnh cảnh báo.

 Thanh Hiền (t/h)