Chuyên gia khuyến cáo bảo quản bàn chải đánh răng đúng cách để bảo vệ sức khỏe răng miệng

Bàn chải đánh răng là vật dụng quen thuộc, nhưng ít người biết rằng sau một thời gian sử dụng, nó có thể chứa hàng triệu vi khuẩn gây hại. Bác sĩ chuyên khoa I Lê Võ Minh Trí, Khoa Răng Hàm Mặt, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn, cho biết mỗi lần đánh răng, đầu bàn chải tiếp xúc trực tiếp với vi khuẩn trong khoang miệng, mảng bám thức ăn và cả máu nếu người dùng bị viêm nướu. Khi sử dụng lâu ngày, bàn chải trở thành nơi trú ngụ lý tưởng của nhiều loại vi khuẩn như Streptococcus mutans, Lactobacillus – nguyên nhân chính gây sâu răng, viêm lợi, hôi miệng.

Theo nghiên cứu của Bioteca (Hàn Quốc), sau 3 tháng, bàn chải đánh răng trở thành ổ chứa của 4 triệu vi khuẩn, bao gồm cả con E-coli trong phân người. Mỗi lần giật xả bồn cầu, những phân tử nước li ti không nhìn thấy sẽ bắn ra ngoài, mang theo vi khuẩn cơ thể vừa thải ra, bám vào lông bàn chải ở gần đó.

Tiến sĩ Curatola thuộc khoa nha Rejuvenation (Mỹ) cho biết, vi khuẩn trên bàn chải đánh răng còn nhiều hơn bệ ngồi toilet. Nghiên cứu khác từ Đại học Quinnipiac (Mỹ) cũng phát hiện, 60% bàn chải chứa cùng loại vi khuẩn trong toilet. Đặc biệt, vi khuẩn bồn cầu có khả năng nhảy xa 3m. Nếu phòng tắm có diện tích nhỏ hơn 3 m2, bàn chải không tránh khỏi sự tấn công của chúng. Trong điều kiện ẩm ướt ở nhà vệ sinh, vi khuẩn nhanh chóng sinh sôi và trở lại cơ thể trong những lần đánh răng tiếp theo.

Nếu tiếp tục sử dụng, vi khuẩn từ bàn chải cũ sẽ quay trở lại khoang miệng, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Với người có hệ miễn dịch yếu như người cao tuổi, trẻ nhỏ hay người mắc bệnh mạn tính, nguy cơ biến chứng càng cao, có thể dẫn đến viêm nướu, áp xe răng, viêm quanh răng hoặc viêm họng.

Vì vậy, Hiệp hội Nha khoa Mỹ (ADA) cho rằng, bàn chải nên được thay mới sau mỗi 2–3 tháng hoặc sớm hơn nếu lông bàn chải bị mòn, xơ, cong vẹo. Việc thay mới không chỉ giúp làm sạch mảng bám hiệu quả hơn mà còn hạn chế tối đa vi khuẩn tích tụ. Tuy nhiên, thay bàn chải đúng thời gian chỉ là một phần, người dùng cần chú ý cả cách bảo quản: sau khi đánh răng nên rửa kỹ bàn chải dưới vòi nước chảy, vẩy khô và dựng đứng nơi thoáng khí, tránh để trong hộp kín hoặc môi trường ẩm ướt.

Đặc biệt, không nên đặt bàn chải gần bồn cầu, vì vi khuẩn từ nước bắn có thể bám vào đầu lông chải. Ngoài ra, cần tránh để các bàn chải chạm nhau, không dùng chung để ngăn nguy cơ lây nhiễm chéo. Sau khi khỏi các bệnh như cảm cúm, viêm họng hay lở miệng, nên thay bàn chải mới ngay để phòng tái nhiễm.

Với những người thường xuyên di chuyển, bác sĩ khuyên nên sử dụng hộp đựng bàn chải có lỗ thoát khí nhằm tránh ẩm mốc. Đặc biệt, việc lựa chọn bàn chải phù hợp cũng đóng vai trò quan trọng: người lớn nên chọn bàn chải đầu nhỏ, lông mềm hoặc trung bình để làm sạch mà không làm tổn thương nướu; trẻ em cần bàn chải nhỏ, lông thật mềm, cán cầm vừa tay; người niềng răng nên dùng bàn chải chuyên dụng kết hợp bàn chải kẽ hoặc máy tăm nước; người bị tụt lợi hoặc viêm nướu nên chọn loại lông siêu mềm, đầu tròn để tránh kích ứng thêm.

Bác sĩ Trí nhấn mạnh thêm: “Một chiếc bàn chải tưởng chừng nhỏ bé nhưng lại ảnh hưởng lớn đến sức khỏe răng miệng. Không thay bàn chải đúng hạn hay bảo quản sai cách có thể khiến vi khuẩn phát triển mạnh, dẫn tới hàng loạt bệnh lý miệng – họng và đường hô hấp.”

Việc thay bàn chải định kỳ, bảo quản đúng cách và lựa chọn loại phù hợp là những bước đơn giản nhưng hiệu quả trong phòng ngừa bệnh. Đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày, kết hợp chỉ nha khoa và khám răng định kỳ 6 tháng/lần sẽ giúp duy trì hơi thở thơm mát, răng nướu khỏe mạnh và ngăn chặn sớm các vấn đề tiềm ẩn. Bảo vệ răng miệng bắt đầu từ thói quen nhỏ thay bàn chải đúng lúc chính là cách đơn giản nhất để bảo vệ sức khỏe mỗi ngày.

Vân Thảo (T/h)