Điểm sáng đầu năm: Ngành dịch vụ tăng trưởng mạnh mẽ

Ngành công nghiệp và xuất khẩu sụt giảm

Theo báo cáo mới đây của WB, nền kinh tế Việt Nam giảm tốc trong quý I/2023, chỉ còn tăng trưởng 3,3%, thấp hơn so với mức 5,9% ở quý IV/2022. Đây là tốc độ tăng trưởng quý I thấp thứ 2 trong thập kỷ qua. Nguyên nhân chủ yếu là do sự thu hẹp của ngành công nghiệp và sụt giảm mạnh trong xuất khẩu.

Sự thu hẹp của ngành công nghiệp và sụt giảm mạnh trong xuất khẩu là nguyên nhân khiến cho tốc độ tăng trưởng chậm lại. Ảnh minh họa. 

Cụ thể, ngành công nghiệp sụt giảm 0,4% so với cùng kỳ, giảm từ mức tăng trưởng trung bình 5,3% trong giai đoạn 2020-2022 và kéo tụt GDP 0,1 điểm phần trăm. Sự suy giảm trong ngành công nghiệp cũng phản ánh mức giảm 11,8% trong xuất khẩu. Mức sụt giảm chủ yếu ở một số tiểu ngành chính như điện tử, máy móc, dệt may, giày dép và các sản phẩm đầu vào nhập khẩu khác.

Mặc dù vậy, một số dấu hiệu tích cực đã được ghi nhận như dịch vụ tiếp tục là lĩnh vực đóng góp chính vào tốc độ tăng trưởng với 2,9 điểm % trong qúy I/2023 nhờ nhu cầu nội địa tăng mạnh và lượng lớn khách quốc tế đã quay trở lại Việt Nam. Doanh số bán hàng các ngành dịch vụ cũng được ghi nhận mức tăng trưởng mạnh mẽ vào tháng 3 năm nay, với doanh thu của cơ sở lưu trú và ăn uống tăng 25,5% và doanh thu của dịch vụ lữ hành tăng 113,9% (so với cùng kỳ). Lượng khách quốc tế đạt 2,7 triệu lượt trong quý I/2023, cao hơn nhiều so với mức 91 nghìn lượt ở qúy I/2022.

Bên cạnh đó, ngành nông nghiệp đạt tốc độ tăng trưởng khá ổn định ở mức 2,5% và đóng góp 0,3 điểm % vào tăng trưởng GDP của qúy I/2023. Sau khi tăng liên tục trong khoảng thời gian từ tháng 3/2022 đến tháng 1 năm 2023, cả lạm phát giá tiêu dùng (CPI) và lạm phát cơ bản đều giảm trong tháng 2, tháng 3 năm 2023.

Cần theo dõi chặt chẽ, hỗ trợ kịp thời

Cũng theo WB, sự sụt giảm vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đăng ký trong năm 2022 tiếp tục diễn ra trong quý đầu năm nay trong bối cảnh bất định toàn cầu ở mức cao, phản ánh tác động của tình trạng không chắc chắn đối với triển vọng kinh tế toàn cầu và việc thắt chặt chính sách điều kiện tài chính ở các nền kinh tế phát triển.

Giai đoạn này, tăng trưởng tín dụng giảm tốc xuống còn 9,5% so cùng kỳ năm 2022, mức thấp nhất kể từ năm 2020, phản ánh sự chậm lại của hoạt động kinh tế, đặc biệt là lĩnh vực công nghiệp và bất động sản. Để hỗ trợ nền kinh tế, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã hai lần giảm lãi suất điều hành trong tháng 3, kéo theo việc giảm lãi suất huy động và cho vay của các ngân hàng thương mại. 

WB khuyến nghị, sự tăng trưởng chậm lại của nền kinh tế trong quý I/2023 cần được theo dõi chặt chẽ. Nếu nhu cầu trong nước và bên ngoài vẫn tiếp tục yếu, Chính phủ có thể xem xét hỗ trợ tổng cầu thông qua đẩy nhanh giải ngân đầu tư công. Dự kiến tăng giá điện và tiền lương khu vực công trong những tháng tới và việc nới lỏng chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước có thể dẫn đến áp lực gia tăng mới đối với lạm phát. Khả năng thắt chặt tài chính hơn nữa ở Hoa Kỳ để kiểm soát lạm phát có thể tạo ra áp lực tỷ giá, nhất là khi Ngân hàng Nhà nước vừa giảm một số lãi suất chính sách để hỗ trợ nền kinh tế.

Trước đó, nhiều dự báo cũng chỉ ra năm 2023 kinh tế thế giới sẽ đối mặt với nhiều biến động và chưa thể phục hồi nhanh. Nhiều nền kinh tế lớn vẫn phải đối mặt với các rủi ro như GDP tăng trưởng chậm, lạm phát, thất nghiệp, nợ xấu... Trong khi đó Việt Nam là nền kinh tế có độ mở lớn, nên mục tiêu tăng trưởng GDP năm nay sẽ có nhiều thách thức.

Mai Phương