Đồng hành cùng doanh nghiệp nâng cao năng suất, chất lượng: Nền tảng cho phát triển bền vững

Những năm qua, Chương trình quốc gia hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa giai đoạn 2021–2030 (Chương trình 1322) đã trở thành khung chính sách quan trọng, tạo nền tảng để các địa phương triển khai đồng bộ các hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp. Từ hỗ trợ tiếp cận tiêu chuẩn, hệ thống quản lý tiên tiến đến ứng dụng khoa học – công nghệ và chuyển đổi số, chương trình đã góp phần tháo gỡ những “điểm nghẽn” về năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, đặc biệt là khu vực doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Thực tiễn triển khai tại nhiều địa phương cho thấy, khi được tiếp cận đúng công cụ và chính sách, doanh nghiệp có thể cải thiện rõ rệt hiệu quả sản xuất – kinh doanh. Tại Phú Thọ, các hoạt động hỗ trợ tập trung vào việc hướng dẫn doanh nghiệp xây dựng và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo các tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế như ISO 9001, ISO 14001, ISO 22000; hỗ trợ chứng nhận hợp chuẩn, hợp quy; đồng thời đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học – kỹ thuật trong sản xuất. Qua đó, doanh nghiệp từng bước kiểm soát tốt hơn quy trình, giảm chi phí, nâng cao chất lượng sản phẩm và mở rộng thị trường tiêu thụ.

Tạo nền tảng năng suất chất lượng nỗ lực từ các bộ, ngành.

Song song với đó, các chương trình phát triển sản phẩm chủ lực, OCOP và truy xuất nguồn gốc được lồng ghép chặt chẽ với mục tiêu nâng cao năng suất, chất lượng. Việc hỗ trợ cải tiến mẫu mã, bao bì, nhãn mác và bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ không chỉ nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm mà còn góp phần xây dựng niềm tin thị trường, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng.

Tại tỉnh Cà Mau (sau khi sáp nhập 2 tỉnh Cà Mau và Bạc Liêu), Ủy ban Nhân dân tỉnh đã có Báo cáo sơ kết việc triển khai Chương trình 1322 giai đoạn 2021-2025. Báo cáo đánh giá, việc triển khai Chương trình 1322 đã cơ bản hoàn thành các nội dung theo mục tiêu đề ra, góp phần nâng cao nhận thức của các cấp quản lý, doanh nghiệp, người lao động và người tiêu dùng trên địa bàn tỉnh.

Thông qua các khóa đào tạo, tập huấn, hội thảo, năng lực quản lý và trình độ cán bộ các sở, ngành, doanh nghiệp được cải thiện; số lượng doanh nghiệp áp dụng hệ thống quản lý chất lượng tiên tiến (HACCP, ISO 22000:2018, VietGAP,...) ngày càng tăng. Nhờ đó, nhiều doanh nghiệp đã cải tiến quy trình kỹ thuật, quản lý, nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, đáp ứng nhu cầu thị trường, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững của địa phương.

Đánh giá về hiệu quả tổng thể của Chương trình 1322, lãnh đạo Ủy ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia cho biết, chương trình đã tạo ra những tác động tích cực và lan tỏa rộng rãi trong cộng đồng doanh nghiệp. Tính đến nay, khoảng 6.410 doanh nghiệp đã được hỗ trợ áp dụng các giải pháp nâng cao năng suất, chất lượng; số lượng doanh nghiệp được hỗ trợ tăng trưởng đều qua các năm, trong đó năm 2024 lũy kế đạt 6.359 doanh nghiệp, đáp ứng chỉ tiêu tăng từ 10–15% trong giai đoạn 2021–2025.

Đáng chú ý, tính đến tháng 11/2025, cả nước đã hình thành 102 doanh nghiệp đóng vai trò là mô hình điểm về năng suất, chất lượng. Với kết quả này, mục tiêu hình thành mô hình điểm của giai đoạn 2021–2030 đã hoàn thành trước thời hạn 5 năm. Cùng với đó, số lượng doanh nghiệp đạt các chứng nhận quốc tế như ISO 9001, ISO 14001, ISO 27001 cũng ghi nhận mức tăng trưởng khả quan, dự báo đáp ứng tốt mục tiêu tăng ít nhất 10% so với giai đoạn trước.

Đồng hành nâng cao năng suất, chất lượng cho doanh nghiệp.

Theo các chuyên gia, điểm then chốt của các chương trình hỗ trợ hiện nay là không dừng lại ở việc giúp doanh nghiệp “đạt chứng nhận”, mà hướng tới vận hành thực chất các hệ thống quản lý và công cụ cải tiến. Khi tiêu chuẩn được coi là công cụ quản trị nội tại, năng suất và chất lượng mới thực sự trở thành lợi thế cạnh tranh bền vững, thay vì chỉ mang tính hình thức.

Tuy nhiên, thực tiễn cũng cho thấy vẫn còn những thách thức nhất định. Một bộ phận doanh nghiệp chưa nhận thức đầy đủ vai trò của năng suất và chất lượng trong chiến lược phát triển dài hạn; nguồn lực tài chính, nhân sự và khả năng tiếp cận tư vấn chuyên sâu còn hạn chế, khiến việc triển khai các giải pháp nâng cao năng suất chưa đồng đều giữa các khu vực và loại hình doanh nghiệp.

Trong thời gian tới, các cơ quan chức năng sẽ tiếp tục duy trì, củng cố và nhân rộng các mô hình điểm đã phát huy hiệu quả, đồng thời tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng khoa học – công nghệ, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo trong quản trị và sản xuất. Mục tiêu là bảo đảm tính bền vững và sức lan tỏa của phong trào năng suất, chất lượng trên phạm vi toàn quốc, qua đó tạo nền tảng vững chắc để doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh, tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu và vươn tầm quốc tế.

Thanh Hiền