Dược liệu nhập lậu có dấu hiệu ẩm mốc tác hại không tưởng

Cục Quản lý thị trường (QLTT) tỉnh Lạng Sơn cho biết, thông qua nguồn tin do nhân dân cung cấp, tổ công tác địa bàn huyện Lộc Bình, Đội QLTT số 3 đã phát hiện và bắt giữ một số hàng hóa nhập lậu tại Khu Phiêng Quăn, thị trấn Lộc Bình, huyện Lộc Bình.

Qua theo dõi, xe ô-tô Suzuki APV biển kiểm soát 30F 8868 có dấu hiệu vi phạm nên lực lượng chức năng đã cho dừng xe kiểm tra và phát hiện trên xe chở 200 kg dược liệu đã sấy khô có nguồn gốc ngoài Việt Nam. Trong đó có 155 kg đẳng sâm; 50 kg đương quy với tổng giá trị ước tính khoảng 30 triệu đồng. Đáng chú ý là tất cả số hàng hóa trên đã có dấu hiệu mốc (các chấm đen) trên hàng hóa.

Qua xác minh, lực lượng chức năng cho biết, chủ số hàng trên là ông Hoàng Mạnh Hùng, có địa chỉ tại thôn Chi Ma, xã Yên Khoái, huyện Lộc Bình. Tại thời điểm kiểm tra, chủ hàng không xuất trình được hóa đơn chứng từ chứng minh nguồn gốc nhập khẩu hợp pháp của lô hàng.

Để ngăn chặn nguy cơ đưa hàng hóa kém chất lượng vào thị trường nội địa, Đội QLTT số 3 đã làm biên bản tạm giữ phương tiện và  toàn bộ số tang vật vi phạm trên để xác minh, làm rõ và xử lý theo quy định của pháp luật.

Liên quan tới tác hại khi sử dụng dược liệu bị ẩm mốc, các bác sĩ tại Bệnh viện Y học Cổ truyền Trung ương cho biết, hiện tượng dược liệu bị ẩm mốc là do trong quá trình bảo quản không được tốt nên làm xuất hiện những điều kiện tạo thuận lợi cho nấm mốc hồi sinh từ bào tử như nhiệt độ cao, độ ẩm lớn… Nấm mốc ngay lập tức định cư và “mọc” thành đám.

Xét về nguồn gốc thì các loại dược liệu bào chế thành thuốc đông y đều được bào chế từ các bộ phận khác nhau của động - thực vật dùng làm thuốc như rễ, thân, cành, lá, hoa, quả, hạt. Vì thế mà đa phần các loại dược liệu này đều chứa các chất hữu cơ nên đều là môi trường để nấm mốc sinh tồn. Một trong những độc tố đó là mycotoxin. Tác hại của những động dược mốc chính là những tác dụng độc học của những độc tố này do chúng tiết ra. Độc tố mycotoxin (độc tố nấm) độc đến mức chúng có thể gây tử vong.

Ngoài ra còn có độc tố ergot alkaloid do nấm Claviceps purpurea sản xuất. Chúng gây độc trên thần kinh, gây co giật cơ và gây co thắt các mạch máu. Chúng có thể gây ra co gấp các cơ chân tay, co rút co mặt, làm xuất hiện những cơn co giật trên toàn bộ cơ thể giống như động kinh. Nhưng có lẽ độc nhất là các aflatoxin do nấm aspergillus tạo ra. Có tất cả 6 loại aflatoxin, bao gồm B1, B2, G1, G2, M1 và M2. Bằng các thực nghiệm khoa học tỉ mỉ, người ta thấy aflatoxin có thể gây ra tử vong ở một liều độc cấp tính, là hoạt chất gây ra ung thư biểu mô trên động vật thực nghiệm và trên người. Đồng thời là tác nhân gây ra hàng loạt các bệnh không dễ chịu khác.

Về nguy cơ gây ung thư thì aflatoxin là một độc chất có khả năng gây ung thư rõ rệt và điển hình. Thử nghiệm cho thấy chất này có thể gây ung thư gan, ung thư đường tiêu hoá. Nếu bị nhiễm aflatoxin qua đường tiêu hoá thì chỉ cần với nồng độ 50µg/kg, sau hơn 1 tháng bệnh ung thư sẽ xuất hiện. Chưa hết, aflatoxin còn gây ra các bệnh khác của cơ thể. Chúng gây tổn thương tế bào gan dạng hoại tử dẫn tới viêm gan, nặng sẽ phát triển thành xơ gan. 

Đáng lưu tâm chính là sau khi dược liệu bị nhiễm mốc, những độc tố do chúng tiết ra tồn tại rất lâu và ở cả những nhiệt độ rất cao (phải gần 300oC nó mới bị phân hủy). Vì thế nếu chỉ sử dụng phương pháp sắc uống thông thường thì chưa thể phá huỷ hoàn toàn những độc tố chết người này. Do vậy, để đảm bảo tốt nhất khi lựa chọn và sử dụng các loại dược liệu trị bệnh nên thận trọng tránh tiền mất tật mang. 

An Dương