Giữa 'bão' sữa giả, chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo những việc cần làm ngay

573 nhãn hiệu sữa bột giả các loại, bao gồm cả sản phẩm dành cho người bị tiểu đường, suy thận, trẻ sinh non, thiếu tháng và phụ nữ có thai được cơ quan công an phát hiện khiến nhiều người tiêu dùng lo lắng. Mặc dù trên nhãn mác công bố các thành phần giá trị như chiết xuất tổ yến, đông trùng hạ thảo, bột macca, bột óc chó... nhưng thực tế cho thấy hoàn toàn không có những chất này trong sản phẩm.

Cơ quan công an xác định chất lượng một số chỉ tiêu trong sữa bột chỉ đạt dưới 70% so với mức công bố, đủ căn cứ để kết luận đây là hàng giả. Với gần 600 sản phẩm được phát hiện, trong đó có nhiều loại được người dân sử dụng nhiều năm qua đặt ra câu hỏi lớn về tác hại của sữa giả với sức khỏe.

Chia sẻ về vấn đề này, các chuyên gia cho biết, tác hại khi sử dụng sữa giả trong thời gian dài là rất khó lường. Người sử dụng sữa giả đối mặt với nhiều nguy cơ như: suy dinh dưỡng do thiếu năng lượng, đạm, vitamin khoáng chất; thừa cân béo phì do dư thừa thành phần dinh dưỡng không phù hợp nhưng thiếu đạm hoặc vi chất khác; có biểu hiện bệnh lý không ổn định. Sữa giả có thể nhiễm vi sinh vật gây ra tình trạng tiêu chảy, nhiễm trùng đường tiêu hóa, viêm ruột cấp, nặng hơn có thể nhiễm trùng huyết dẫn đến sốc và tử vong.

Trong một số tình huống, nếu sữa giả nhiễm hóa chất độc hại như chì, melamine, formon sẽ gây tổn thương gan, thận, thần kinh. Đáng lo ngại, nhiễm độc mạn tính sẽ gây ảnh hưởng lâu dài hoặc có thể gây dị tật cho thai nhi ở phụ nữ mang thai.

Lực lượng chức năng thu giữ một số mẫu sữa kém chất lượng tại Hà Nội.

Trước lo lắng của người tiêu dùng vì từng sử dụng sữa bột giả, bác sĩ khuyên những ai dùng trong thời gian dài, đặc biệt là trẻ em, phụ nữ mang thai và người có bệnh nền... nên đến cơ sở y tế để kiểm tra sức khỏe. PGS. TS Trương Tuyết Mai - Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết: "Nếu tiêu thụ sữa giả hoặc sữa không đảm bảo chất lượng an toàn thực phẩm có thể gây ra tình trạng ngộ độc cấp, rối loạn tiêu hóa (như tiêu chảy, nôn ói…). Đặc biệt có thể dẫn đến tình trạng mất nước, tiêu chảy cấp, hoặc các vấn đề dị ứng. Nếu sản phẩm sữa đó không đảm bảo an toàn các thành phần dị ứng cho trẻ khi sử dụng thì rất khó để lường trước hậu quả".

"Sữa giả không đảm bảo vi chất dinh dưỡng, các chất protein, lipid, glucid… khi dùng lâu dài ở phụ nữ mang thai, trẻ nhỏ dẫn đến thiếu hụt chất dinh dưỡng, không đảm bảo tăng trưởng của bào thai cũng như trẻ đang phát triển trong khi chúng ta đang tập trung cho dinh dưỡng 1.000 ngày đầu đời ở trẻ, giúp trẻ phát triển tối ưu, nâng cao thể lực và trí tuệ cho trẻ em Việt Nam" - Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia nói.

Chuyên gia dinh dưỡng dẫn chứng, với sữa giả không kiểm soát được các loại đường dễ khiến đường huyết bệnh nhân đái tháo đường tăng lên; bệnh nhân suy thận sử dụng sữa giả có lượng protein cao dẫn đến gánh nặng cho thận, ảnh hưởng trầm trọng thêm bệnh tật, gây ra các biến chứng nguy hiểm khác. Vấn đề quan trọng nữa là khi phát hiện sử dụng sữa giả, người bệnh suy giảm niềm tin, bệnh nhân thêm bất an, lo lắng cho sức khỏe, ảnh hưởng tâm lý, tinh thần trong quá trình điều trị.

Ngoài vấn nạn sữa giả, người dân cũng cần cảnh giác với các loại sữa được người nổi tiếng, KOLs quảng cáo "thổi phồng" công dụng như sữa giúp giảm đau xương khớp, chữa bệnh tiểu đường, tăng chiều cao vượt trội chỉ sau vài tháng… 

Cảnh báo vấn đề này, PGS. TS Trương Tuyết Mai cho hay: "Sản phẩm dinh dưỡng nếu muốn đưa ra bất kỳ công dụng nào cũng cần được chứng minh về mặt khoa học. Điều này rất quan trọng để tránh nhầm lẫn công dụng. Các sản phẩm nếu muốn quảng cáo có tính đặc thù riêng, công dụng vượt trội thì phải có bằng chứng khoa học mới có thể kết luận chính xác về tác dụng của sản phẩm đó được, người dân cần hết sức tỉnh táo".

Thanh Hiền (t/h)