Gia tăng hàm lượng khoa học trong sản phẩm - chìa khóa cho phát triển bền vững

Tăng hàm lượng khoa học cho sản phẩm, hàng hóa

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và cạnh tranh thương mại quốc tế ngày càng gay gắt, việc tham gia vào mạng lưới sản xuất và chuỗi giá trị toàn cầu trở thành yêu cầu tất yếu để phát triển đối với mỗi nền kinh tế, trong đó lực lượng doanh nghiệp đóng vai trò nòng cốt và tiên phong.

Để hội nhập kinh tế dưới tác động của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, doanh nghiệp Việt Nam không những cần có khả năng khai thác và sử dụng hiệu quả các nguồn lực, mà còn phải nhanh nhạy trong việc phát triển, ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Gia tăng hàm lượng khoa học trong sản phẩm là chìa khóa cho phát triển bền vững của doanh nghiệp. (Ảnh minh họa)

Chia sẻ về quá trình đổi mới sáng tạo, ông Nguyễn Đoàn Kết, Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị, Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông cho biết, doanh nghiệp chọn chiến lược phát triển bền vững là tăng hàm lượng khoa học cho các sản phẩm.

Sau ba năm tập trung đầu tư khoa học công nghệ, công ty đã định vị chỗ đứng trên thị trường, với các sản phẩm chiếu sáng thông minh, được sản xuất trên dây chuyền tự nghiên cứu, chế tạo; các phần mềm cho phép tích hợp nhiều sản phẩm chiếu sáng của công ty trên nền tảng công nghệ của các tập đoàn công nghệ như FPT, Viettel, VNPT, phục vụ nhu cầu xây dựng đô thị thông minh hiện nay.

Rạng Đông đã áp dụng nhiều bộ công cụ quản lý tăng năng suất, chất lượng, bộ tiêu chuẩn đổi mới quy trình, đầu tư công nghệ đổi mới sản phẩm và cách thức tiếp cận, phát triển thị trường. Nhưng có thể nói, "linh hồn" của đổi mới sáng tạo là đầu tư tới ngưỡng cho bộ phận nghiên cứu và phát triển (R&D) để tiếp thu tri thức bên ngoài, chuyển hóa và tạo ra tri thức mới có giá trị, từ đó tích hợp vào hệ sinh thái sản phẩm, dịch vụ của công ty.

3 trụ cột khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số

Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị đã xác định 3 trụ cột khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực trung tâm, góp phần tạo đột phá trong phát triển kinh tế-xã hội. Trong đó, khoa học, công nghệ là nền tảng tạo ra tri thức và công cụ mới, đổi mới sáng tạo là động lực, chuyển hóa các tri thức, công cụ mới thành ý tưởng và giải pháp để giải quyết các bài toán kinh tế-xã hội.

Theo báo cáo của Bộ Khoa học và Công nghệ, hiện nay Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng kể trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Ở trụ cột khoa học công nghệ, các ứng dụng khoa học, công nghệ đã góp phần tạo ra năng suất lao động cao, cải thiện chất lượng tăng trưởng, thúc đẩy năng lực cạnh tranh quốc gia… Lĩnh vực như công nghệ sinh học tạo ra các giống cây trồng, vật nuôi mới và tiến bộ trong chẩn đoán, điều trị bệnh; công nghệ thông tin với sự phát triển của internet, máy tính và trí tuệ nhân tạo; công nghệ vật liệu mới như vật liệu siêu dẫn, siêu nhẹ; công nghệ năng lượng với các nguồn năng lượng sạch và hiệu quả...

Không chỉ khoa học và công nghệ, trụ cột đổi mới sáng tạo cũng là động lực để biến ý tưởng thành giá trị kinh tế. Đổi mới sáng tạo giúp Việt Nam vượt qua bẫy thu nhập trung bình, bằng cách khuyến khích phát triển hệ thống đổi mới sáng tạo và hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia.

Vừa qua, lần đầu tiên, đổi mới sáng tạo được luật hóa và đặt ngang hàng với khoa học và công nghệ, thể hiện sự thay đổi căn bản trong tư duy phát triển. Việt Nam có hệ sinh thái khởi nghiệp sôi động, với hơn 3.000 startup năm 2024, giá trị đầu tư mạo hiểm đạt 1 tỷ USD. Các ví dụ thành công như Vingroup với xe điện VinFast hay FPT với ứng dụng AI…

Cùng với khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia cũng là yêu cầu cấp bách để đổi mới quản trị và phát triển kinh tế số. Chuyển đổi số giúp Việt Nam xây dựng Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số.

Giới chuyên gia đánh giá, mặc dù đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận, tuy nhiên vẫn còn tồn tại những khó khăn, thách thức về thể chế, nguồn nhân lực và sự liên kết giữa nghiên cứu với doanh nghiệp, đòi hỏi nỗ lực tiếp tục cải cách, đầu tư, ứng dụng công nghệ mới để Việt Nam trở thành quốc gia phát triển trong tương lai.

Thanh Tùng