Hải sản tại Mỹ bị nhiễm vi nhựa, gây lo ngại về an toàn thực phẩm

Một nghiên cứu công bố mới đây phát hiện 180/182 mẫu hải sản bị nhiễm vi nhựa, bao gồm 5 loại cá và tôm hồng, được mua từ cửa hàng hoặc đánh bắt ngoài khơi bang Oregon, Mỹ. Đây là mức độ ô nhiễm cao nhất được ghi nhận trong tôm.

Nghiên cứu phát hiện vi nhựa có thể đi vào cơ thể cá và tôm thông qua mang hoặc miệng, sau đó tích tụ trong phần thịt mà con người tiêu thụ. Đặc biệt, tôm và cá trích có mức nhiễm cao nhất do chúng ăn sinh vật phù du - loại thực phẩm thường tập trung ở các dòng hải lưu, nơi cũng là điểm tập kết của vi nhựa.

Cá hồi Chinook có mức ô nhiễm thấp nhất, nhưng nghiên cứu này chủ yếu kiểm tra phi lê cá hồi (phần thịt ăn được), trong khi ở các loài cá nhỏ và tôm, nghiên cứu kiểm tra toàn bộ cơ thể, dẫn đến mức độ phát hiện vi nhựa cao hơn. Ngoài ra, cá lingcod mua từ cửa hàng có mức vi nhựa cao hơn so với cá mua trực tiếp từ tàu đánh bắt, có thể do quá trình chế biến làm tăng mức độ nhiễm.

Theo các nhà nghiên cứu, loại vi nhựa phổ biến nhất là sợi từ quần áo hoặc vải dệt, chiếm hơn 80% tổng số hạt vi nhựa được phát hiện. Elise Granek, chuyên gia nghiên cứu vi nhựa tại Đại học Bang Portland và là đồng tác giả nghiên cứu, nhận định: "Chừng nào chúng ta còn sử dụng nhựa rộng rãi trong đời sống, chúng ta sẽ tiếp tục thấy chúng hiện diện trong thực phẩm của mình".

99% mẫu hải sản tại Mỹ bị nhiễm vi nhựa, gây lo ngại về an toàn thực phẩm. (Ảnh minh họa).

Vi nhựa có nguồn gốc từ quá trình phân hủy rác thải nhựa có ở khắp mọi nơi trong môi trường, từ đỉnh Everest đến các đại dương sâu nhất. Con người có thể hấp thụ các hạt này thông qua thực phẩm, nước uống và không khí.

Trước đó, vi nhựa đã được tìm thấy trong máu, tinh dịch, sữa mẹ, nhau thai và tủy xương. Dù tác động của vi nhựa đối với sức khỏe con người vẫn chưa được hiểu rõ nhưng một số nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa vi nhựa với bệnh nhân bị đột quỵ hay bệnh tim mạch.

Theo các nhà nghiên cứu tại Đại học California, San Francisco (UCSF), lốp xe và rác phân hủy thải ra các hạt vi nhựa vào không khí, góp phần gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến sức khỏe. "Những vi nhựa này thực chất là ô nhiễm không khí dạng hạt và chúng ta biết rằng loại ô nhiễm này gây hại", Tiến sĩ Tracey J. Woodruff, giáo sư sản khoa, phụ khoa và khoa học sinh sản tại UCSF, cho biết.

Các tác giả nghiên cứu không khuyến nghị tránh hải sản vì vi nhựa đã được tìm thấy rộng rãi trong thịt và nông sản nên việc thay đổi chế độ ăn uống sẽ không có ích. Họ nhận thấy việc rửa sạch hải sản có thể làm giảm mức độ nhiễm vi nhựa.

Ở cấp độ cá nhân, chuyên gia Granek khuyến nghị người tiêu dùng hạn chế giặt quần áo thường xuyên, sử dụng nước lạnh khi giặt và tránh các loại vải tổng hợp hoặc thời trang nhanh - những nguồn chính phát thải sợi vi nhựa. Tuy nhiên, giải pháp triệt để là lắp đặt bộ lọc vi nhựa trong máy giặt để ngăn chặn lượng sợi nhựa thải ra môi trường. Dự luật này đã được đề xuất tại California (Mỹ) vào năm 2023 nhưng bị Thống đốc Gavin Newsom phủ quyết, được cho là do áp lực từ ngành công nghiệp. Một dự luật tương tự đang được xem xét tại bang Oregon, Mỹ.

"Nếu chúng ta không muốn vi nhựa xuất hiện trong thực phẩm, chúng ta phải thay đổi thói quen sinh hoạt hằng ngày" - ông Granek nhấn mạnh.

Thanh Hiền (t/h)