ISO 21001:2025 - Chuyển đổi hệ thống quản lý giáo dục trong thời đại mới

Khác với cách tiếp cận truyền thống vốn nhấn mạnh vào sự tuân thủ thủ tục, ISO 21001:2025 được xây dựng trên quan điểm giáo dục là một hệ sinh thái, nơi xây dựng hệ thống chiến lược, con người, công nghệ và văn hóa tổ chức phải được liên kết chặt chẽ. Tiêu chuẩn không áp đặt một mô hình giáo dục cứng nhắc, mà cung cấp khung quản trị linh hoạt, cho phép các cơ sở đào tạo từ trường phổ thông, đại học đến tổ chức đào tạo nghề và đào tạo nội bộ doanh nghiệp tự thiết kế con đường phát triển phù hợp với bối cảnh của mình.

Điểm nhấn nổi bật của phiên bản 2025 là việc đặt kết quả học tập và giá trị dài hạn vào vị trí trung tâm. Thay vì chỉ đo lường số lượng khóa học, tỷ lệ hoàn thành hay quy mô tuyển sinh, tiêu chuẩn yêu cầu các tổ chức chứng minh người học thực sự đạt được năng lực gì, mức độ hài lòng ra sao và những kỹ năng đó có khả năng chuyển hóa thành giá trị xã hội, nghề nghiệp như thế nào. Cách tiếp cận này buộc lãnh đạo giáo dục phải nhìn xa hơn các chỉ số ngắn hạn, hướng tới tác động bền vững của hoạt động đào tạo.

 ISO 21001:2025 được xem là bản kế hoạch chi tiết cho sự chuyển đổi trong giáo dục.

Song song với đó, ISO 21001:2025 đặc biệt nhấn mạnh đến sự công bằng, hòa nhập và khả năng tiếp cận. Những nội dung từng được xem là “yếu tố bổ trợ” nay tích hợp trực tiếp vào cấu trúc tiêu chuẩn, từ khâu thiết kế chương trình đến triển khai và đánh giá. Điều này phản ánh thực tế không thể phủ nhận: chất lượng giáo dục chỉ thực sự có ý nghĩa khi mọi nhóm người học đều có cơ hội tiếp cận công bằng, bất kể điều kiện kinh tế, địa lý hay thể chất. Tiêu chuẩn vì thế trở thành công cụ giúp các tổ chức rà soát và điều chỉnh chính sách theo hướng bao trùm hơn.

Trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, ISO 21001:2025 cũng thể hiện rõ vai trò của công nghệ như một trụ cột chiến lược, chứ không đơn thuần là công cụ hỗ trợ giảng dạy. Việc ứng dụng dữ liệu học tập, nền tảng trực tuyến hay trí tuệ nhân tạo được đặt trong mối quan hệ chặt chẽ với quản trị rủi ro, đạo đức và bảo vệ quyền riêng tư. Cách tiếp cận này giúp các tổ chức giáo dục tận dụng được lợi ích của công nghệ, đồng thời tránh rơi vào tình trạng chạy theo xu hướng mà thiếu nền tảng quản trị vững chắc.

Một điểm chuyển biến quan trọng khác của tiêu chuẩn là sự mở rộng khái niệm trách nhiệm xã hội của tổ chức giáo dục. ISO 21001:2025 gắn kết mục tiêu giáo dục với các ưu tiên phát triển bền vững, đặc biệt là mục tiêu giáo dục chất lượng trong chương trình nghị sự toàn cầu. Theo đó, hoạt động đào tạo không chỉ phục vụ nhu cầu nội bộ, mà còn góp phần giải quyết các thách thức xã hội rộng lớn hơn như phát triển nguồn nhân lực, giảm bất bình đẳng và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Để hiện thực hóa các mục tiêu này, tiêu chuẩn yêu cầu vai trò dẫn dắt rõ nét hơn từ lãnh đạo cấp cao. Tư duy dựa trên rủi ro, khả năng thích ứng trước biến động và cam kết cải tiến liên tục không còn là nhiệm vụ riêng của bộ phận chất lượng, mà trở thành trách nhiệm chung của toàn bộ hệ thống quản trị. Chính sự gắn kết này giúp ISO 21001:2025 vượt ra khỏi khuôn khổ một tiêu chuẩn kỹ thuật, trở thành công cụ định hướng văn hóa và chiến lược phát triển.

Trên thực tế, việc triển khai ISO 21001:2025 thường bắt đầu bằng đánh giá khoảng cách giữa hiện trạng và yêu cầu tiêu chuẩn, từ đó xây dựng lộ trình cải tiến phù hợp. Các tổ chức thành công thường không triển khai đồng loạt mà lựa chọn những lĩnh vực có tác động lớn đến người học để thí điểm, trước khi nhân rộng mô hình. Nhìn tổng thể, ISO 21001:2025 là một khung tham chiếu cho quá trình đổi mới liên tục.

Trong một thế giới mà giáo dục chịu tác động ngày càng mạnh từ công nghệ, thị trường lao động và kỳ vọng xã hội, tiêu chuẩn này giúp các tổ chức giữ được sự nhất quán trong giá trị cốt lõi, đồng thời linh hoạt thích ứng với thay đổi. Chính sự kết hợp giữa chuẩn mực và chuyển đổi đã tạo nên sức sống của ISO 21001:2025, biến nó thành công cụ quản trị có chiều sâu và giá trị lâu dài cho hệ thống giáo dục hiện đại.

 Bảo Linh (theo ISO)