Nâng tầm sản phẩm địa phương: Lào Cai chủ động triển khai chương trình năng suất chất lượng

Ngay sau Quyết định số 1322/QĐ-TTg ngày 31/8/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình quốc gia hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa giai đoạn 2021 - 2030, UBND hai tỉnh Lào Cai và Yên Bái (cũ) đã chủ động chỉ đạo xây dựng và ban hành các kế hoạch triển khai. Tỉnh Yên Bái ban hành Kế hoạch số 207/KH-UBND ngày 05/11/2020 tổ chức thực hiện chương trình giai đoạn 2021 - 2030, trong khi tỉnh Lào Cai ban hành Kế hoạch số 191/KH-UBND ngày 12/4/2021 nhằm triển khai giai đoạn 2021 - 2025 và định hướng đến năm 2030.

Việc ban hành kịp thời các kế hoạch này đã tạo cơ sở quan trọng để triển khai các nội dung hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm trên địa bàn hai tỉnh.

Trong giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh Lào Cai đã chú trọng công tác thông tin, tuyên truyền về năng suất chất lượng trên nhiều kênh như Trang thông tin điện tử Khoa học và Công nghệ, Bản tin KH&CN, Bản tin TBT; đồng thời phối hợp với Đài Phát thanh – Truyền hình tỉnh xây dựng chuyên mục tuyên truyền hằng năm. Nội dung về năng suất, chất lượng cũng được lồng ghép vào các hội nghị, hội thảo, lớp tập huấn nhằm phổ biến kiến thức, chia sẻ kinh nghiệm, nâng cao nhận thức của doanh nghiệp về các giải pháp cải tiến năng suất chất lượng.

Tỉnh đã tăng cường chỉ đạo công tác quản lý mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói, hướng dẫn doanh nghiệp, hợp tác xã thực hiện thủ tục cấp mã số vùng trồng nông sản xuất khẩu; hỗ trợ tuân thủ quy định về tiêu chuẩn nông sản xuất khẩu, các yêu cầu về an toàn thực phẩm của EU, Trung Quốc và thủ tục đăng ký xuất khẩu sản phẩm có nguồn gốc thực vật theo Lệnh 248.

Bên cạnh đó, hoạt động tuyên truyền, quảng bá nông sản, sản phẩm OCOP, đặc sản địa phương được đẩy mạnh trên mạng xã hội, nhóm zalo doanh nghiệp, HTX, cũng như trên trang “Phiên chợ Khuyến nông”, góp phần kết nối tiêu thụ sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo chất lượng tới người tiêu dùng.

Song song, tỉnh hỗ trợ doanh nghiệp tham gia xúc tiến thương mại trên nền tảng số, kết nối cung - cầu thông qua các diễn đàn và hội nghị; phối hợp Sở Công Thương hỗ trợ đưa sản phẩm lên các sàn thương mại điện tử, qua đó mở rộng thị trường và quảng bá thương hiệu sản phẩm nông nghiệp của tỉnh. Hiện nhiều sản phẩm OCOP của tỉnh đã được giới thiệu trên sàn TMĐT tỉnh Lào Cai và trang Hỗ trợ xúc tiến thương mại nông nghiệp.

Về hỗ trợ doanh nghiệp áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật và các công cụ cải tiến năng suất, tỉnh đã đôn đốc doanh nghiệp ứng dụng công nghệ số như lắp đặt camera giám sát, tự động hóa một số khâu sản xuất, qua đó nâng cao hiệu quả vận hành và chất lượng sản phẩm. Tỉnh cũng phối hợp với Điện lực Yên Bái triển khai các giải pháp số hóa như điều khiển từ xa, quản lý lưới điện GIS, quản lý máy biến áp và lưới điện bằng PMIS, số hóa quy trình xét duyệt sáng kiến và cung cấp 100% dịch vụ điện bằng phương thức điện tử.

Ngoài ra, tỉnh hỗ trợ 50% kinh phí cho 10 doanh nghiệp triển khai giải pháp chuyển đổi số; hướng dẫn các địa phương xây dựng 35 mô hình kinh tế số trong các lĩnh vực du lịch, nông nghiệp, sản xuất và kinh doanh trực tuyến; hình thành mô hình điểm về kinh tế số - xã hội số tại xã Suối Giàng. Khoảng 800 doanh nghiệp đã được tư vấn, hướng dẫn tiếp cận các nền tảng số như TMĐT, hóa đơn điện tử, chữ ký số, hệ thống quản trị doanh nghiệp. Thông qua chương trình khuyến công, mỗi năm tỉnh hỗ trợ khoảng 15 doanh nghiệp đổi mới máy móc, thiết bị với kinh phí khoảng 4 tỷ đồng, góp phần nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.

Tỉnh cũng hướng dẫn hơn 60 lượt đơn vị công bố tiêu chuẩn chất lượng; tiếp nhận hồ sơ công bố hợp chuẩn cho 6 sản phẩm và hồ sơ công bố tiêu chuẩn áp dụng cho 3 doanh nghiệp. Các doanh nghiệp ngày càng quan tâm áp dụng tiêu chuẩn ISO 9000, ISO 14000; hoạt động chuyển giao công nghệ và hỗ trợ xác lập quyền sở hữu trí tuệ được đẩy mạnh. Các tổ chức dịch vụ khoa học và công nghệ từng bước hình thành và hoạt động hiệu quả hơn.

Trong công tác đào tạo, Sở KH&CN Yên Bái phối hợp Viện Năng suất Việt Nam tổ chức tập huấn về cải tiến năng suất cho 50 cán bộ, doanh nghiệp; Sở KH&CN Lào Cai tổ chức hai lớp đào tạo về ISO 22000:2018 và ISO/IEC 17065:2012 cho 20 cán bộ. Các khóa tập huấn giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về hệ thống đo lường năng suất và các giải pháp cải tiến, góp phần nâng cao đóng góp của TFP vào tăng trưởng kinh tế.

Doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Lào Cai đang hoàn thiện sản phẩm.

Tỉnh cũng nâng cao năng lực tiêu chuẩn hóa và đánh giá sự phù hợp thông qua việc tiếp nhận công khai 776 sản phẩm tự công bố, duy trì danh sách 43 cơ sở đạt chứng nhận VietGAP, hữu cơ, HACCP, ISO 22000, BRC; đồng thời tiếp tục hướng dẫn doanh nghiệp đáp ứng các quy định quốc tế liên quan đến an toàn thực phẩm và xuất khẩu.

Ngoài ra, tỉnh đẩy mạnh quảng bá nông sản thông qua chương trình “Nông nghiệp sạch cho người Việt Nam, cho thế giới”, ký kết hợp tác tiêu thụ nông sản trên các sàn TMĐT, giới thiệu sản phẩm sang thị trường châu Âu và xuất khẩu lô hàng đầu tiên sang Anh Quốc. Đồng thời, tỉnh tổ chức gian hàng OCOP tại nhiều hội chợ, hội nghị và làm việc với Quảng Tây, Vân Nam (Trung Quốc) nhằm thúc đẩy thương mại nông sản, mở rộng cơ hội giao thương doanh nghiệp.

Giai đoạn 2026 - 2030, tỉnh Lào Cai định hướng tiếp tục triển khai hiệu quả Chương trình hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa theo tinh thần Quyết định 1322/QĐ-TTg và các kế hoạch giai đoạn trước. Tỉnh sẽ tăng cường vai trò quản lý nhà nước trong điều phối, giám sát; đồng thời khuyến khích doanh nghiệp đổi mới công nghệ, đẩy mạnh chuyển đổi số, áp dụng tiêu chuẩn quốc tế và tập trung phát triển các ngành, sản phẩm chủ lực có tiềm năng xuất khẩu. Các nhiệm vụ trọng tâm bao gồm đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền về các thành tựu khoa học công nghệ, các hệ thống quản lý và công cụ cải tiến năng suất chất lượng, xây dựng sản phẩm truyền thông đa dạng và tôn vinh các tập thể, cá nhân có đóng góp.

Doanh nghiệp tại Lào Cai duy trì sản xuất, góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương.

Tỉnh sẽ đề xuất cơ chế tài chính đặc thù hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng công nghệ mới, lồng ghép các chính sách về chuyển đổi số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn; đồng thời xây dựng nhiệm vụ khoa học công nghệ để nghiên cứu, đánh giá và đề xuất giải pháp nâng cao năng suất chất lượng trong các lĩnh vực trọng điểm. 

Bên cạnh đó, hỗ trợ doanh nghiệp áp dụng ISO 56000, các mô hình cải tiến năng suất, chứng nhận hệ thống quản lý chất lượng, an toàn thực phẩm, môi trường, năng lượng; áp dụng truy xuất nguồn gốc, GAP và sản xuất nông nghiệp hữu cơ, ưu tiên doanh nghiệp vừa và nhỏ thuộc nhóm sản phẩm chủ lực. Năng lực tiêu chuẩn hóa và đánh giá sự phù hợp sẽ tiếp tục được củng cố thông qua nâng cấp hệ thống thử nghiệm, kiểm nghiệm, nghiên cứu thí điểm mô hình hợp tác công - tư trong xây dựng phòng thí nghiệm.

Ngoài ra, tỉnh tăng cường hợp tác với các tổ chức trong và ngoài nước nhằm tiếp thu, cập nhật các công cụ, phương pháp và công nghệ tiên tiến, hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất chất lượng một cách bền vững.

Tiểu My