Nghiên cứu phát hiện 2 loại đồ uống chứa đầy hạt vi nhựa gây hại sức khỏe

Theo nguồn tin từ CNN, Daily Mail, Public Library of Science, các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra 2 loại nước chứa đầy hạt vi nhựa. Một trong hai loại nước này một lít có thể chứa trung bình 240.000 hạt nhựa từ 7 loại nhựa, trong đó 90% được xác định là nhựa nano và phần còn lại là hạt vi nhựa. 

Bia

Một nghiên cứu của Mỹ năm 2018 được công bố trên tạp chí Public Library of Science cho thấy trung bình mỗi lít bia chứa 4,05 hạt nhân tạo, chủ yếu là sợi nhựa. Nếu áp dụng kết quả này cho tất cả các loại bia, các nhà nghiên cứu ước tính rằng những người uống trung bình một cốc bia mỗi ngày sẽ tiêu thụ 520 hạt mỗi năm.

Nhóm nghiên cứu đã lấy mẫu 12 nhãn hiệu bia từ các nhà máy bia lớn và bia thủ công từ khắp vùng 5 hồ lớn Laurentian ở Mỹ. Trong mỗi mẫu, người ta phát hiện thấy các sợi và hạt nhựa siêu nhỏ. Hầu hết các sợi có chiều dài nhỏ hơn 5mm.

So sánh lượng sợi nhựa phát hiện trong bia với số lượng sợi nhựa phát hiện trong nguồn nước được sử dụng để sản xuất bia, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng: "Lượng vi nhựa phát hiện được trong bia không nhất thiết phải khớp với lượng vi nhựa phát hiện được trong nước dùng để sản xuất bia. Và điều đó cho thấy rằng nhựa có thể được đưa vào ở các bước khác nhau trong quá trình sản xuất bia".

Hạt vi nhựa tiềm ẩn nhiều trong bia, nước đóng chai. Ảnh minh họa

Nước đóng chai

Các nhà khoa học mới đây phân tích não của những người tử vong vào năm 2024 so với những người tử vong vào năm 2016. Họ phát hiện, lượng nhựa tích tụ trong não vào năm 2024 cao hơn 50% so với 8 năm trước đó. Họ cũng phát hiện, lượng hạt nhựa nhỏ trong não của những người tử vong vì chứng mất trí cao hơn những người không được chẩn đoán mắc chứng mất trí.

Các nhà nghiên cứu tại Đại học New Mexico cho biết, phát hiện của họ có thể là kết quả của "nồng độ nhựa trong môi trường toàn cầu ngày càng tăng". Để vào não, nhựa phải vượt qua hàng rào máu não - một lớp tế bào bao quanh não hoạt động như một bộ lọc để ngăn chặn sự xâm nhập của các chất có hại. Loại nhựa thường thấy nhất trong não - polyethylene - được sử dụng để làm túi và chai nước dùng một lần, thường bị vứt bỏ như rác. Trong đó, uống nước đóng chai hiện nay được sử dụng rất phổ biến. Nhiều người thậm chí còn sử dụng lại chai nhựa để đựng nước cho những lần sau, khiến hạt vi nhựa càng có cơ hội đi vào cơ thể.

Một nghiên cứu năm 2024 của Khoa Hóa học, Đại học Tiểu bang New York (Mỹ) đã cho thấy một lít nước - tương đương với hai chai nước đóng chai cỡ tiêu chuẩn - chứa trung bình 240.000 hạt nhựa từ bảy loại nhựa, trong đó 90% được xác định là nhựa nano và phần còn lại là hạt vi nhựa.

Cụ thể, các nhà nghiên cứu đã thu thập mẫu từ 11 thương hiệu nước đóng chai có nguồn gốc toàn cầu, được mua tại 19 địa điểm ở 9 quốc gia khác nhau, để thử nghiệm về ô nhiễm vi nhựa. Trong số 259 chai được xử lý, 93% cho thấy một số dấu hiệu ô nhiễm vi nhựa.

Sau khi tính đến khả năng ô nhiễm nền (phòng thí nghiệm), trung bình có 10,4 hạt vi nhựa có kích thước trên 100 micromet trên một lít nước đóng chai được xử lý. Các mảnh vỡ là hình thái phổ biến nhất (66%), tiếp theo là sợi. Một nửa trong số các hạt này được xác nhận là có bản chất polyme với polypropylene là loại polyme phổ biến nhất (54%), trùng khớp với một loại nhựa thông thường được sử dụng để sản xuất nắp chai. Một phần nhỏ các hạt (4%) cho thấy sự hiện diện của chất bôi trơn công nghiệp.

Nguy hại từ nhựa nano

Các chuyên gia cho biết nhựa nano là loại ô nhiễm nhựa đáng lo ngại nhất đối với sức khỏe con người. Đó là vì các hạt cực nhỏ có thể xâm nhập vào từng tế bào và mô trong các cơ quan chính, có khả năng làm gián đoạn các quá trình tế bào và lắng đọng các hóa chất gây rối loạn nội tiết như bisphenol, phthalate, chất chống cháy, chất per- và polyfluorinated, hay PFAS, và kim loại nặng.

Sherri Mason, Giám đốc Phát triển bền vững tại Penn State Behrend (Mỹ) cho biết: "Tất cả các hóa chất đó đều được sử dụng trong quá trình sản xuất nhựa, vì vậy nếu nhựa xâm nhập vào cơ thể chúng ta, nó sẽ mang theo những hóa chất đó. Và vì nhiệt độ của cơ thể cao hơn bên ngoài, những hóa chất đó sẽ di chuyển ra khỏi nhựa và đi vào cơ thể chúng ta. Các hóa chất có thể được đưa đến gan, thận và não của bạn và thậm chí có thể vượt qua ranh giới nhau thai và đến thai nhi”.

Trong các nghiên cứu trên chuột mang thai, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy hóa chất nhựa trong não, tim, gan, thận và phổi của thai nhi đang phát triển 24 giờ sau khi mẹ mang thai nuốt phải hoặc hít phải các hạt nhựa, Phoebe Stapleton, Phó giáo sư Dược lý và Độc chất học tại Trường Dược Ernest Mario thuộc Đại học Rutgers ở Piscataway, New Jersey (Hoa Kỳ) cho biết.

“Cho đến thời điểm này, người ta đã tìm thấy vi nhựa và nano nhựa trong nhau thai của con người”, Stapleton cho biết. “Chúng được tìm thấy trong mô phổi của con người. Chúng được tìm thấy trong phân của con người; chúng được tìm thấy trong máu, não của con người”.

Theo đó để hạn chế nhựa vào cơ thể nhóm tác giả người Trung Quốc đã công bố kết quả của một công trình nghiên cứu cho thấy, đun sôi rồi lọc nước máy có thể làm giảm đáng kể số lượng hạt vi nhựa. 

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng đun sôi nước cứng (nước chứa nhiều canxi và magiê hòa tan) tạo ra canxi cacbonat, chất này bẫy polystyrene, polyethylene và polypropylene NMP. Chất cặn giữ lại các hạt nhựa nhỏ sau đó có thể loại bỏ khỏi nước bằng cách đổ nước qua một bộ lọc cà phê tiêu chuẩn. Đối với các mẫu nước chứa khoảng 180 mg canxi cacbonat trên một lít, sau khi đun sôi và lọc đã loại bỏ được 84% NMP. Con số này tăng lên 90% đối với các mẫu nước cứng hơn chứa khoảng 300 mg khoáng chất trên một lít.

An Dương (T/h)