Nhang tẩm hóa chất axit photphoric để cong đẹp độc hại thế nào?

Đốt nhang (hương) là một văn hóa tốt đẹp ở Á Đông. Đặc biệt trong những ngày tết, lễ chùa đầu năm nhang được dùng nhiều hơn.

Nhang truyền thống vốn không đậu được tàn và hay ẩm mốc nếu bảo quản không đúng cách. Nhang được làm từ các loại thảo mộc trong thiên nhiên nên sản phẩm này rất gần gũi, thân thiện với con người và tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, việc sản xuất thủ công, nguyên liệu cầu kỳ... khó tạo ra số lượng lớn. Đó là chưa kể đến thị hiếu của rất đông người dân là thích nhang tàn cong và có mùi thơm càng lâu càng tốt.

Về vấn đề này, ông Hà Văn Lộc, một chuyên gia về nhang cho biết, hiện trên thị trường có loại nhang sử dụng hóa chất để tạo mùi thơm. Lợi dụng tâm lý chuộng hương cuốn tàn, nhiều sản xuất đã ngâm chân hương vào loại hóa chất độc hại có tên là axit photphoric (H3PO4) nhằm giúp nhang cuốn tàn rất đẹp.

Nhang càng cong càng chứa nhiều hóa chất độc hại. Ảnh minh họa

Khi ngâm chân hương vào H3PO4, các hợp chất hữu cơ sẽ bị loại bỏ, H3PO4 sẽ kết hợp với xenlulo (thành phần chính của tre, nứa làm chân hương) tạo thành estephotphat. Sau khi phơi khô, nước sẽ bay hơi, trên chân hương sẽ chỉ còn estephotphat. Khi đốt hương, nhiệt độ sẽ làm estephotphat thăng hoa dưới dạng andihrit photphoric (P2O5) làm hương cháy nhanh hơn và kéo tàn hương có hình cong tròn.

Ngược lại, loại hương cháy đến đâu tàn rơi đến đấy thì không có hóa chất tạo tàn cong. Khi đốt, ngoài mùi thơm của hóa chất, chất keo kết dính cháy và tạo ra hai loại khí độc hại là formaldehyde và benzen.

Nhang càng thơm, tàn càng cong thì lượng hoạt chất đưa vào nhang càng lớn. Chất khí này sẽ khiến người hít phải bị khó chịu, ảnh hưởng đến sức khỏe và gây ô nhiễm môi trường.

Với những loại nhang có tàn trắng như vôi như tuyết thường được làm bằng bột đá vôi (CaCO3) dùng trong xây dựng. Bên cạnh đó, chúng còn được tẩm acid phosphoric (H3PO4) để que nhang cuốn tàn cong đẹp sau khi cháy hết.

Những loại nhang này mức độ gây hại cơ thể càng nhiều. Người già, trẻ em, người đang mang thai và người bị bệnh nền nhiều gồm cả ung thư, cần hạn chế tiếp xúc nhiều với khói nhang.

Thông tin thêm, TS Vũ Thị Tần (Đại học bách khoa Hà Nội) cho biết, để tạo ra loại nhang cong đẹp, người ta ngâm tăm nhang vào dung dịch axit photphoric (H3PO4). Nhờ đó, tăm nhang sẽ dẻo hơn, sau khi cháy thì tàn không rụng xuống mà uốn cong. Mặc dù lư hương có những sợi tàn uốn cong trông rất đẹp nhưng việc sử dụng loại nhang này lại có hại cho sức khỏe.

Theo TS Tần, axit photphoric trong tăm nhang khi cháy sẽ tạo ra khí phosphor pentoxide (P2O5). Chất này rất độc hại đối với con người nhưng lại tồn tại lâu trong không khí. Nó ăn mòn da, ảnh hưởng đến hệ hô hấp gây triệu chứng khó thở. Khí phosphor pentoxide cũng tác động lên giác mạc, gây ngứa và chảy nước mắt. Những người bị viêm xoang sẽ bị ngứa mũi, hắt hơi khi hít phải khí này.

Ảnh hưởng của chất này càng nặng nề đối với trẻ nhỏ. Nếu thắp loại nhang này trong phòng kín hoặc phòng bật điều hòa thì hậu quả càng lớn. Vì vậy đừng mắc sai lầm khi thích nhang cuốn tàn. Việc tàn không rụng mà uốn cong là do tác dụng của hóa chất độc hại chứ không phải do "bề trên" ban tài lộc, may mắn.

Còn theo kết quả phân tích của Khoa Xét nghiệm thuộc Viện Sức Khỏe Nghề Nghiệp & Môi Trường - Bộ Y tế để xác định những loại hóa chất được phát hiện trong quá trình sản xuất nhang có tác động tiêu cực đến sức khỏe người sử dụng. Bằng phương pháp xét nghiệm hóa chất có chứa bên trong nhang, kết quả đã phát hiện các hóa chất như: Axit Photphoric, Lưu Huỳnh, Kali Nitrat đều có trong bột nhang và tăm nhang.

Được biết, axit Photphoric (H3PO4) 85% có độ độc tiếp xúc rất mạnh, có thể gây bỏng sâu. Nó có thể thay đổi các gen di truyền như DNA, cuối cùng dẫn đến đột biến. Những đột biến này phần lớn chịu trách nhiệm cho sự phát triển các loại ung thư.

Bằng phương pháp thu khói nhang cho thấy khói nhang khi cháy sẽ sinh ra nhiều loại khí độc như: Khí SO2, CO, NO2. Các khí này gây ảnh hưởng đến đường hô hấp, làm cay mắt, chảy nước mắt, gây choáng váng, đau đầu. Nếu ngửi nhiều sẽ làm tim đập mạnh, khó thở.

Khí SO2 bị xem là một mối nguy hại đáng kể đối với sức khỏe và môi trường. Có mặt trong khói thuốc lá. Khi đốt cháy, chất độc này tác động đến đường hô hấp, dẫn đến viêm hô hấp mãn tính, phá hủy các tổ chức cơ thể dẫn đến biến đổi tế bào, biến đổi gen, khi là tế bào ác tính chúng sẽ biến thành tế bào ung thư.

An Dương (T/h)