Nhiều nghiên cứu cảnh báo: Ăn nhiều muối có thể gây tăng cân và béo phì

Dù muối hoàn toàn không chứa chất béo hay calo nhưng nó có thể làm bạn tăng cân, phù người nếu ăn quá nhiều. Trên chuyên trang Eating Well, chuyên gia dinh dưỡng Lauren Manaker (làm việc tại Mỹ) cho biết, không giống như cách đường khiến người dùng bị thừa calo và tăng cân, việc ăn nhiều muối sẽ kích thích cơ chế tích nước của cơ thể, từ đó dẫn tới tăng cân và phù nề.

Một số bằng chứng khoa học gần đây còn chỉ ra không chỉ đơn thuần khiến cơ thể tích nước, việc ăn nhiều muối còn làm tăng nguy cơ bị béo phì.

Cụ thể, một nghiên cứu được công bố trên British Journal of Nutrition (tạm dịch: Tạp chí Dinh dưỡng Anh) hồi năm 2021 cho thấy những người ăn mặn thường xuyên sẽ có xu hướng phụ thuộc vào đồ uống có nhiều đường để làm dịu cơn khát. Các tác giả đã chứng minh rằng việc tăng lượng muối ăn vào có liên quan đến tình trạng tăng mức tiêu thụ nước ngọt có đường lên tới 26 gram/ngày ở trẻ em và thanh thiếu niên, dẫn tới nguy cơ thừa cân, béo phì cao hơn.

Một nghiên cứu khác được công bố trên tập san Cell Metabolism hồi năm 2019 cũng kết luận những người ăn nhiều muối sẽ có xu hướng ăn nhiều thực phẩm chế biến, với hàm lượng calo và muối cao hơn. 

Còn trong một nghiên cứu được công bố vào năm 2018 trên Nutrition Research (Tạp chí Nghiên cứu Dinh dưỡng của Mỹ) cho biết khi tăng lượng muối ăn vào mỗi ngày lên 1 gram sẽ khiến nguy cơ béo phì tăng thêm 15%. Do đó để đảm bảo cân nặng và sức khỏe ở trạng thái tốt, bạn không nên ăn quá mặn.

Thay vì dùng nhiều muối có thể thay thế bằng các loại thảo mộc, gia vị không chứa natri khác như tỏi, húng quế, hạt tiêu đen… đều có thể giúp tăng hương vị cho món ăn.

Jens Titze, PGS y khoa, sinh lý học và sinh lý học phân tử tại Đại học Vanderbilt ở Nashville (Mỹ) cũng là trưởng nhóm nghiên cứu về “mối quan hệ của muối với chế độ ăn uống” đã phát hiện ra rằng người ăn nhiều muối thật sự uống ít nước hơn những người ăn số lượng muối ít trong chế độ ăn của họ. Và những người ăn mặn thường hay đói hơn, về lâu dài sự thèm ăn tăng lên có thể khiến họ ăn quá nhiều và tăng cân.

Trong một nghiên cứu được công bố vào tháng 4/2017, nhóm đối tượng gồm 10 phi hành gia người Nga chuẩn bị tham gia chuyến du hành không gian lên sao Hỏa. Quá trình mô phỏng chuyến bay không gian kéo dài hành tháng đã cung cấp môi trường ổn định cho các nhà nghiên cứu để tìm hiểu cách muối ảnh hưởng đến cơ thể họ.

Trong suốt quá trình nghiên cứu, chế độ ăn của các phi hành gia không thay đổi ngoại trừ trường hợp thật sự cần thiết. Các nhà nghiên cứu đã thay đổi lượng muối trong thức ăn của họ. Các đối tượng nghiên cứu bắt đầu thực hiện chế độ ăn kiêng với 12 gam muối mỗi ngày. Đây là khoảng gấp đôi lượng được khuyến nghị bởi các hướng dẫn chế độ ăn uống của Hoa Kỳ. Sau vài tuần, các nhà nghiên cứu đã giảm lượng muối của họ xuống còn 9 gam mỗi ngày. Các nhà du hành vũ trụ đã ăn 6 gam muối mỗi ngày trong khoảng một phần ba thời gian cuối của thời gian nghiên cứu.

Tổng kết nghiên cứu cho thấy: Các phi hành gia uống nhiều nước hơn khi lượng muối ăn vào của họ giảm đi, thêm nữa các đối tượng nghiên cứu phàn nàn về cảm giác đói khi đang ăn kiêng nhiều muối. Vào năm 2015, các nhà nghiên cứu Anh và Trung Quốc đã báo cáo rằng chất béo trong cơ thể tăng lên đối với trẻ em và người lớn trong chế độ ăn nhiều muối. Ăn thêm một gam muối mỗi ngày làm tăng hơn 20% nguy cơ béo phì ở trẻ em và chỉ số cũng tương đương ở người lớn. Các nhà nghiên cứu chưa tìm được nguyên nhân tại sao muối lại có tác dụng này, nhưng các nghiên cứu khác cho thấy ăn nhiều muối có thể ảnh hưởng đến cách cơ thể chúng ta đốt cháy chất béo.

Một nghiên cứu của Úc được công bố năm 2016 cho thấy chế độ ăn nhiều muối làm tăng 23% nguy cơ béo phì ở học sinh. Những đứa trẻ đó có thể ăn nhiều hơn vì muối làm cho thức ăn ngon hơn. Họ cũng suy đoán rằng khi chúng thấy khát sau bữa ăn mặn, bọn trẻ sẽ tìm đến những loại nước ngọt dễ uống có hàm lượng calo cao.

Một nghiên cứu khác của Úc từ năm 2016 do Tiến sĩ Russell Keast dẫn đầu cho rằng muối làm tăng 11% lượng thức ăn và lượng calo mà người trưởng thành hấp thụ. Các tác giả cho biết muối cải thiện hương vị và có khả năng khiến mọi người ăn nhiều hơn. Lauren Blake, một chuyên gia dinh dưỡng tại Trung tâm Y tế Wexner của Đại học Bang Ohio - Mỹ cung cấp cho người tiêu dùng một vài lời khuyên trong việc giảm muối trong chế độ ăn.

Tập trung vào thực phẩm toàn phần (là những thực phẩm chứa nhiều chất xơ, vitamin, khoáng chất và chất phytochemical, tên gọi chung của các hợp chất tự nhiên trong thực vật) và hãy chế biến chúng tại nhà. Các loại thực phẩm chế biến và thức ăn nhanh thường sẽ chứa nhiều muối. Giảm dần lượng muối thêm vào thức ăn để vị giác của bạn dần thích nghi. Nêm thức ăn với các loại thảo mộc tươi hoặc khô. Trong mỗi loại nguyên liệu tự nhiên đều chứa lượng muối nhất định. Hãy thử đồ ăn của bạn trước khi nêm nếm, có thể bạn sẽ không cần phải bổ sung thêm muối.

 An Dương (T/h)