Ninh Bình triển khai hiệu quả Chương trình 1322, tạo chuyển biến về năng suất chất lượng

1. Những kết quả đạt được

Hỗ trợ doanh nghiệp áp dụng công cụ cải tiến, hệ thống quản lý

Trước tiên, trên cơ sở sáp nhập các tỉnh Ninh Bình, Nam Định và Hà Nam (cũ), tỉnh đã đẩy mạnh hỗ trợ doanh nghiệp áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, hệ thống quản lý, công cụ cải tiến năng suất chất lượng cũng như các giải pháp phục vụ sản xuất thông minh, dịch vụ thông minh.

Cụ thể, Ninh Bình ưu tiên doanh nghiệp sản xuất sản phẩm, hàng hóa trọng điểm, chủ lực; khuyến khích áp dụng các giải pháp tích hợp, kết hợp ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số; tiếp tục nhân rộng áp dụng hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001, ISO 14001,… bước đầu hình thành các mô hình điểm về năng suất chất lượng.

Chương trình 1322 đồng hành cùng doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Tỉnh đã hỗ trợ 98 cơ sở/doanh nghiệp xây dựng, áp dụng và được chứng nhận hệ thống quản lý chất lượng tiên tiến (VietGAP, HACCP, ISO…). Tiếp tục giám sát việc duy trì và mở rộng quy mô áp dụng chương trình quản lý chất lượng tiên tiến cho các cơ sở, doanh nghiệp đã được chứng nhận HACCP, ISO,…; hình thành “Vùng nuôi liên kết Lenger Farm” quy mô 500 ha ở Nam Điền - Nghĩa Hưng - Nam Định (nay là xã Rạng Đông, tỉnh Ninh Bình). Trong giai đoạn này có 02 doanh nghiệp được Hội đồng quốc gia trao Giải Vàng chất lượng Quốc gia: Năm 2021 Công ty TNHH Mcnex Vina; Năm 2022 Công ty TNHH Thủy sản Lenger Việt Nam.

Đồng thời, hỗ trợ gần 450 sản phẩm của hơn 120 cơ sở trên địa bàn (cơm cháy, thảo dược, lúa, gạo, lạc, thịt lợn, trứng,…) thiết lập hệ thống điện tử truy xuất nguồn gốc; hỗ trợ 260.000 tem nhãn truy xuất nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm cho các cơ sở sản xuất kinh doanh đảm bảo các yêu cầu lưu trữ, truy xuất thông tin ở mỗi công đoạn từ sản xuất đến lưu trữ, chế biến và thương mại sản phẩm.

Hỗ trợ phát triển các chuỗi liên kết sản xuất, cung ứng sản phẩm nông nghiệp an toàn, gắn với truy xuất nguồn gốc. Tiếp tục xây dựng mới và nhân rộng quy mô 123 chuỗi liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ, cung ứng thực phẩm nông lâm thủy sản an toàn (trong đó 03 chuỗi thủy sản, 48 chuỗi các sản phẩm trồng trọt, 03 chuỗi sản xuất chế biến các loại muối, 13 chuỗi các sản phẩm chăn nuôi, 56 chuỗi chế biến sâu).

Đẩy mạnh hỗ trợ các cơ sở thực hiện xây dựng và công bố tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm, xây dựng nhãn hiệu, mẫu mã bao bì sản phẩm, sử dụng tem QR code chống hàng giả, hàng nhái. Đến nay đã hỗ trợ đưa 400 sản phẩm của 200 cơ sở lên sàn thương mại điện tử Voso.vn, sàn Postmart, shopee, tiktok, Lazada,...; hướng dẫn hỗ trợ cho 454 cơ sở xây dựng bản tự công bố tiêu chuẩn chất lượng cho trên 1000 sản phẩm các loại: rau, gạo, nông sản chế biến, sản phẩm thủy sản, thịt, sản phẩm từ thịt, muối,...

Triển khai hiệu quả kế hoạch thực hiện Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP); đến nay, toàn tỉnh Ninh Bình (mới) có gần 1000 sản phẩm OCOP được công nhận đạt hạng từ 3 sao trở lên, trong đó có 05 sản phẩm đạt công nhận 5 sao, 152 sản phẩm được công nhận 4 sao, 824 sản phẩm 3 sao,…

Doanh nghiệp được hưởng lợi thiết thực từ Chương trình 1322.

Đẩy mạnh đào tạo nguồn nhân lực cho hoạt động nâng cao năng suất chất lượng

Về hoạt động đào tạo nguồn nhân lực cho hoạt động nâng cao năng suất chất lượng, tỉnh đã cử 09 công chức tham gia khoá đào tạo chuyên gia năng suất theo Chương trình của Tổ chức năng suất Châu Á-APO do Viện Năng suất Việt Nam tổ chức đào tạo; 12 lượt công chức tham gia các khoá đào tạo, tập huấn, hội thảo về năng suất chất lượng (chuyên gia FTA thế hệ mới năm 2024; khoá đào tạo về năng suất xanh, đo lường năng suất và đóng góp của TFP vào tăng trưởng kinh tế của địa phương; Hội thảo tập huấn tăng cường năng lực thẩm định/thẩm tra báo cáo kiểm kê khí nhà kính…).

Tăng cường năng lực hoạt động tiêu chuẩn hóa và hoạt động đánh giá sự phù hợp

Về tăng cường năng lực hoạt động tiêu chuẩn hóa và hoạt động đánh giá sự phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, trong giai đoạn 2021-2025, tỉnh đã quan tâm đầu tư tăng cường năng lực thử nghiệm hỗ trợ cho hoạt động đánh giá sự phù hợp về chất lượng, an toàn, sinh thái và bảo vệ sức khỏe cộng đồng như:

Tổ chức triển khai kế hoạch xây dựng quy chuẩn kỹ thuật địa phương về nước sạch sử dụng cho mục đích sinh hoạt; Nâng cao năng lực xét nghiệm, y tế dự phòng thông qua thực hiện dự án đầu tư xây mới trụ sở Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh (CDC) quy mô 12 tầng, vốn đầu tư gần 200 tỷ đồng (tỉnh Nam Định cũ); Nâng cao năng lực thử nghiệm đối với 01 phòng thử nghiệm lĩnh vực điện - điện tử. Phát triển mới 01 tổ chức kiểm định phương tiện đo; quản lý, duy trì điều kiện hoạt động của các phòng thử nghiệm xây dựng, giao thông, môi trường… phục vụ cho hoạt động đánh giá sự phù hợp trong các lĩnh vực chuyên ngành đến nay toàn tỉnh.

Đẩy mạnh hợp tác quốc tế về năng suất chất lượng

Về đẩy mạnh hợp tác quốc tế về năng suất chất lượng, Ninh Bình thúc đẩy các hoạt động thu hút đầu tư, tìm kiếm cơ hội và ký kết thỏa thuận hợp tác phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo của tỉnh với đối tác nước ngoài như: tổ chức đoàn công tác của Ủy ban nhân dân tỉnh làm việc tại Đài Loan (Nam Định cũ); tham gia đoàn công tác của Bộ Khoa học và Công nghệ làm việc tại Australia (Nam Định cũ); Viện nghiên cứu lúa gạo quốc tế…

Hợp tác với các Viện, trung tâm nghiên cứu (Viện Sinh học nông nghiệp thuộc Học viện Nông nghiệp Việt Nam; Viện nghiên cứu Rau quả Việt Nam; Viện nghiên cứu thủy sản; Viện Cây lương thực; Trung tâm Nông nghiệp hữu cơ - Học viện Nông nghiệp Việt Nam, Công ty Green Carbon - Nhật Bản) trong hoạt động chuyển giao, hỗ trợ ứng dụng các tiến bộ khoa học công nghệ cho doanh nghiệp trên địa bàn.
Nhìn chung, trong giai đoạn 2021-2025, tỉnh Ninh Bình đã bám sát mục tiêu, nội dung nhiệm vụ và các giải pháp được cụ thể hóa tại các Kế hoạch của các tỉnh trước sáp nhập và có sự lồng ghép các nhiệm vụ của Chương trình 1322 với các chương trình khác. Kết quả đánh giá cho thấy nhận thức nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm hàng hóa, ý thức chấp hành pháp luật trong hoạt động sản xuất, kinh doanh ngày càng cao; các chỉ tiêu trong giai đoạn 2021-2025 cơ bản đạt kế hoạch đề ra.

2. Một số tồn tại, vướng mắc

Song song với những kết quả đạt được vẫn tồn tại một số vướng mắc như: Việc phối hợp, lồng ghép trong thực hiện nhiệm vụ của Chương trình 1322 với các chương trình, đề án khác khó triển khai trong thực tế do cơ chế quản lý, cơ chế tài chính ở các chương trình có sự khác nhau. Mặt khác, nguồn kinh phí sử dụng chủ yếu từ ngân sách địa phương rất hạn hẹp, quy mô mức hỗ trợ thấp;

Sự quan tâm, cam kết tham gia thực hiện Chương trình 1322 từ cộng đồng doanh nghiệp còn chưa cao; nhiều doanh nghiệp tại địa phương có quy mô nhỏ, nguồn lực hạn chế, trang thiết bị lạc hậu, trình độ quản lý sản xuất thấp… nên chưa tự tin áp dụng các hệ thống quản lý, công cụ cải tiến để nâng cao năng suất chất lượng;

Đội ngũ cán bộ quản lý, chuyên gia tư vấn năng suất chất lượng còn thiếu, chưa triển khai bao phủ trong các ngành/lĩnh vực. Mặt khác, đại dịch Covid-19 cũng ảnh hưởng nghiệm trọng đến hoạt động sản xuất kinh doanh, nhiều doanh nghiệp phải dừng hoạt động hoặc thu hẹp quy mô nên việc triển khai tư vấn áp dụng tại nhiều doanh nghiệp bị gián đoạn.

3. Giải pháp triển khai Chương trình 1322 giai đoạn 2026-2030

Trong giai đoạn 2026-2030, tỉnh Ninh Bình cho biết sẽ tăng cường hoạt động tư vấn, hướng dẫn doanh nghiệp áp dụng các hệ thống quản lý, công cụ cải tiến nâng cao năng suất chất lượng, công cụ chuyển đổi số, sản xuất thông minh, dịch vụ thông minh…Chú trọng hỗ trợ các doanh nghiệp theo chuỗi cung ứng, các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm, hàng hóa chủ lực của tỉnh.

Các nội dung triển khai chính bao gồm: Xây dựng kế hoạch nâng cao năng suất dựa trên nền tảng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2026-2030. Xây dựng chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp áp dụng các công cụ cải tiến năng suất, năng suất xanh, sản xuất kinh tế tuần hoàn và chuyển đổi số trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền, phổ biến, tập huấn nâng cao nhận thức vai trò và kiến thức về năng suất chất lượng cho các cơ quan quản lý, tổ chức và cộng đồng doanh nghiệp; tiếp tục tạo lập và duy trì có hiệu quả hoạt động của các diễn đàn, câu lạc bộ về năng suất chất lượng cho các tổ chức, doanh nghiệp, người lao động và sinh viên các trường đại học, cao đẳng và trung học chuyên nghiệp.

Tăng cường hoạt động chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm từ các doanh nghiệp điển hình về nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa. Xây dựng chương trình truyền hình, chuyên mục trên tạp chí, sách, ấn phẩm tuyên truyền chuyên mục để phổ biến, chia sẽ kiến thức, kinh nghiệm về nâng cao năng suất chất lượng... Tôn vinh, khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích trong hoạt động nâng cao năng suất chất lượng, khuyến khích, hỗ trợ doanh nghiệp tham gia các hoạt động Giải thưởng Chất lượng quốc gia.

Nghiên cứu, đề xuất thực hiện nhiệm vụ khoa học về xây dựng và áp dụng mô hình quản lý chất lượng năng suất xanh nằm nâng cao năng lực cạnh tranh cho các doanh nghiệp chủ lực trên địa bàn tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2026-2030; hỗ trợ phương pháp đo năng suất, giải pháp nâng cao năng suất cho các tổ chức thực hiện các nhiệm vụ khoa học, công nghệ liên quan.

Lựa chọn doanh nghiệp để tổ chức triển khai, hỗ trợ áp dụng các hệ thống quản lý, công cụ nâng cao năng suất tiên tiến, chuyển đổi số (năng suất xanh; kiểm kê khí thải nhà kính và tiết kiệm năng lượng; cải tiến năng suất tổng thể; mô hình, công cụ cải tiến năng suất dựa trên nền tảng số và đổi mới sáng tạo... ); hỗ trợ doanh nghiệp chứng nhận sản phẩm, hàng hóa, chứng nhận hệ thống quản lý an toàn, môi trường, năng lượng, an toàn sức khỏe nghề nghiệp, truy xuất nguồn gốc...; hỗ trợ áp dụng hệ thống quản lý theo tiêu chuẩn quốc tế đảm bảo tính chính xác, độ tin cậy của kết quả đo của các tổ chức thử nghiệm và/hiệu chuẩn lĩnh vực y tế, xây dựng, môi trường….

Tổ chức các chương trình, khóa đào tạo về các giải pháp nâng cao năng suất, chuyển đổi số, sản xuất thông minh, giảm phát thải khí nhà kính, năng suất xanh, kinh tế tuần hoàn… góp phần hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh và bảo vệ môi trường để phát triển bền vững.

Tổ chức đào tạo, bồi dưỡng kiến thức về năng suất chất lượng cho công chức của các cơ quan nhà nước; các giảng viên trường đại học, cao đẳng; lãnh đạo, quản lý và người lao động trong doanh nghiệp.

Thanh Tùng