Poka Yoke quan trọng như thế nào trong chu trình Lean?

Phương pháp chống sai lỗi, tiếng Nhật gọi là Poka Yoke được phát triển bởi Shigeo Shingo - một nhà tư vấn quản lý. Ý tưởng của Shingo là để tránh sai lỗi cần phải có một công cụ hoặc phương pháp chống sai lỗi.

Áp dụng Poka Yoke với hoạt động hay quá trình bao gồm phát hiện, nhận dạng, thiết lập ra kiểm tra và ngăn ngừa lỗi. Trong sản xuất, kinh doanh chúng ta hay gặp phải các lỗi và sự cố thiết bị vận hành sai chức năng như dừng đột ngột, hỏng, rò rỉ nguyên liệu, vận hành thiết bị sai quy cách, giao nhận thiết bị sai vị trí, thời điểm, người nhận.

Các bước Poka Yoke bao gồm: Xác định sai lỗi có thể xảy ra ngay cả khi đã có hành động phòng ngừa. Xem xét lại mỗi bước trong quá trình đang thực hiện đồng thời đặt ra câu hỏi “Tại bước này, lỗi nào có khả năng xảy ra nhất, do con người hay do thiết bị?”

Quyết định phương pháp phát hiện sai lỗi hay sự cố máy móc có thể xảy ra hoặc sắp xảy ra. Ví dụ, đèn báo trong ô tô của bạn có thể cho biết bạn đã thắt dây an toàn chưa hay trong một dây chuyền lắp ráp, khay giữ các phụ kiện sẽ giúp cho công nhân phát hiện liệu có đồ vật nào bị thiếu hay không?

Poka Yoke có thể áp dụng cho mọi tổ chức, doanh nghiệp.

Thiết bị chống sai lỗi bao gồm: Kiểm soát: hoạt động có thể tự khắc phục lỗi quá trình, như thiết bị tự động chỉnh lỗi và đánh dấu lỗi chính tả.

Dừng hệ thống: thiết bị ngăn chặn hoặc dừng quá trình khi có sai lỗi xảy ra. Ví dụ, tính năng tự động ngắt của chiếc bàn là.

Cảnh báo: báo động cho những người liên quan đến công việc khi có sai lỗi xảy ra. Ví dụ, còi thắt dây an toàn. Tín hiệu cảnh báo thường bị bỏ qua nên các công cụ kiểm soát và ngắt hệ thống thường được sử dụng. Việc áp dụng phương thức phát hiện, tự khắc phục, ngăn chặn/chấm dứt hoặc cảnh báo một vấn đề đòi hỏi chúng ta phải có thực tế và sáng tạo.

Nhìn chung nên sử dụng các phương pháp đơn giản nhất có thể như: Đặt mã bằng màu và hình dạng phù hợp; Dùng các biểu tượng và hình tượng để xác định dễ dàng vật liệu, chi tiết, nguyên công thường bị lẫn lộn; Lập bảng liệt kê công việc, mẫu bảng biểu, quá trình công việc, phân công công việc rõ ràng giúp ngăn ngừa sai lỗi xảy ra đối với sản phẩm.

Poka Yoke giúp giảm lãng phí do việc làm lại, hoặc loại bỏ, giúp các thao tác trở nên đơn giản hơn.

Dave Boenitz - nhà quản lý của công ty chuyên sản xuất các thiết bị chất bán dẫn cho biết, công cụ chống sai lỗi tập trung vào việc cải tiến để sản xuất vừa đúng lúc: “Chúng tôi luôn tìm kiếm phương thức để hạn chế tối đa các sai lỗi trong dây chuyền lắp ráp. Thứ nhất, chúng tôi đã thực hiện những cách thức để có thể nhận biết dễ dàng bằng mắt hay sử dụng sơ đồ được tô màu để nhận ra các bộ phận được lắp ráp với nhau. Tiếp theo, các loại kỹ thuật lắp ráp và chi tiết gá lắp được thiết kế sao cho không thể lắp sai như là một chìa khoá chỉ khớp với một ổ khoá nhất định.

Bên cạnh đó, cần tăng cường kiểm tra công việc ở từng bước. Người thực hiện công việc kiểm tra sản phẩm của họ trước khi chuyển sang quy trình khác và người tiếp nhận cũng sẽ kiểm tra lại sản phẩm nhận được. Hoạt động này được điều phối một cách hài hoà giúp loại bỏ hầu hết lỗi lắp ráp có thể xảy ra”.

Poka Yoke có thể áp dụng cho mọi tổ chức, doanh nghiệp giúp giảm lãng phí do việc làm lại, hoặc loại bỏ, giúp các thao tác trở nên đơn giản hơn.

Nam Dương