Sản xuất thông minh: Nơi hành trình năng suất của doanh nghiệp được kết nối

Theo chuyên gia năng suất, hệ thống thực ảo bao gồm hai phần chính: hệ thống sản xuất thực (tức các thành phần vật lý như máy móc, thiết bị, dây chuyền, quy trình sản xuất…) và hệ thống sản xuất ảo (hệ thống mạng, bao gồm các công nghệ hiện đại như RFID, cảm biến, vi xử lý, hạ tầng công nghệ thông tin – viễn thông). Bên cạnh đó, hệ thống nhúng (Embedded Systems) đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối và điều phối hoạt động của các thành phần này.

Thông qua sự phối hợp chặt chẽ giữa các thành phần vật lý và số hóa, hệ thống thực ảo cho phép mô phỏng, giám sát và tối ưu hóa toàn bộ vòng đời sản phẩm – từ thiết kế, sản xuất, phân phối đến bảo trì và tái sử dụng. Tất cả hoạt động này được điều phối thông qua nền tảng Internet vạn vật (IoT), giúp cải thiện hiệu suất, giảm thiểu lãng phí và nâng cao mức độ tùy biến trong sản xuất.

 Con người trong hệ thống sản xuất thông minh đóng vai trò trung tâm và là trụ cột.

Điểm đặc biệt trong mô hình sản xuất thông minh chính là vai trò không thể thiếu của con người. Không chỉ đơn thuần giám sát hay điều hành, con người – bao gồm cả nhà sản xuất lẫn người tiêu dùng – được “nhúng” vào hệ thống, trở thành một phần trong chuỗi giá trị sản xuất. Sự tương tác giữa con người, máy móc và hệ thống sản xuất ảo tạo nên một thể thống nhất, linh hoạt và sáng tạo hơn bao giờ hết.

So với các hệ thống sản xuất truyền thống, hệ thống thực ảo là mạng lưới phức tạp, nơi kỹ thuật cơ khí, điện tử, công nghệ thông tin và khoa học dữ liệu cùng hội tụ và phối hợp. Điều này không chỉ đặt ra yêu cầu mới về công nghệ mà còn kéo theo những thay đổi trong mô hình tổ chức sản xuất, chiến lược kinh doanh và kỹ năng lao động.

Tuy nhiên, chính những thách thức đó cũng mở ra nhiều cơ hội đổi mới cho doanh nghiệp. Mô hình kinh doanh sáng tạo (Business Model – BM) dựa trên nền tảng số giúp doanh nghiệp cải thiện hiệu quả hoạt động, tăng trưởng lợi nhuận và nâng cao khả năng thích ứng với thị trường.

Hệ thống thực ảo không chỉ là trái tim của sản xuất thông minh, mà còn là biểu tượng của sự chuyển mình trong kỷ nguyên công nghệ số. Việc tận dụng hiệu quả các thành tựu của CMCN 4.0 – từ IoT, hệ thống nhúng, cho đến dữ liệu lớn – sẽ giúp doanh nghiệp từng bước hiện đại hóa mô hình sản xuất, sẵn sàng đón nhận những thay đổi và vững bước trên hành trình phát triển bền vững trong tương lai.

 Vân Đình