Những thực phẩm có thể ảnh hưởng tới nguồn sữa, bà mẹ bỉm sữa cần tránh

Sữa mẹ là thực phẩm bổ dưỡng cung cấp hầu hết các chất dinh dưỡng trong 6 tháng đầu đời cho bé. Mặc dù thành phần của sữa mẹ được cơ thể kiểm soát chặt chẽ nhưng những gì ăn có thể ảnh hưởng đến thành phần của sữa mẹ. Đồng nghĩa với việc này thì cũng làm ảnh hưởng trực tiếp tới con. Do đó có nhiều thực phẩm, đồ uống mẹ nên hạn chế hoặc tránh ăn.

Một số loại cá

Theo các bác sĩ tại Bệnh viện Vinmec, cá là một nguồn phẩm giàu axit docosahexaenoic (DHA) và axit eicosapentaenoic (EPA), đây là hai loại axit béo omega-3 rất quan trọng cho sự phát triển não bộ ở trẻ sơ sinh, nhưng khó có thể tìm thấy trong các loại thực phẩm khác. Tuy nhiên, một số loại cá và hải sản cũng có thể chứa nhiều thủy ngân, đây là kim loại có thể gây độc, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh và trẻ em, những đối tượng này nhạy cảm hơn với ngộ độc thủy ngân. Tiếp xúc cấp tính với mức thủy ngân cao có thể ảnh hưởng vĩnh viễn đến hệ thần kinh trung ương trẻ sơ sinh. 

Trên thế giới hiện nay phát hiện khoảng gần 100 loài cá nóc. Trong đó, ở nước ta có 17 loài đặc trưng. Viện Hải dương học Nha Trang đã nghiên cứu và thống kê có 8 loài trong số đó có chứa chất độc và 5 loài có chứa chất “kịch độc” có thể đe dọa tính mạng con người gồm: Cá nóc răng mỏ chim, cá nóc đầu thỏ chấm tròn, cá nóc tro, cá nóc vằn vện, cá nóc răng rùa.

Các vụ ngộ độc cá nóc không còn xa lạ trên truyền thông nước ta. Nhưng vì loài cá này được cho là có thịt thơm ngon và giá trị dinh dưỡng cao nên vẫn được mua bán và tiêu thụ. Ở Nhật Bản, đầu bếp trong các nhà hàng lớn cần được đào tạo bài bản và cấp chứng chỉ mới được phép sơ chế và chế biến món ăn từ cá nóc. Vì vậy, mẹ sau sinh nên từ chối loại cá này trong mọi trường hợp.

Các loại cá khô không chắc chắn về nguồn gốc cũng tuyệt đối không nên ăn. Hiện nay, có nhiều cơ sở sản xuất bất chấp sức khỏe người tiêu dùng, sản xuất các loại cá khô ngâm tẩm hóa chất và chất bảo quản. Thông thường, cá khô được tẩm ướp 2 loại hóa chất là trichlorfon và sorbitol. Các chất độc này có thể làm suy nhược cơ thể, rối loạn nhịp tim, xuất huyết trực tràng, ảnh hưởng dạ dày... hoặc đe dọa đến tính mạng.

Ngoài ra, cá khô cũng là một trong các loại cá không nên ăn khi cho con bú bởi nó chứa nhiều muối. Sản phụ bị cao huyết áp, bị bệnh thận, bệnh tim mạch... tuyệt đối không nên ăn.

Một số thực phẩm chức năng có nguồn gốc thảo dược

Việc sử dụng các loại thảo mộc và gia vị như thì là hoặc húng quế để làm thức ăn theo mùa được xem là an toàn trong thời gian sau sinh. Tuy nhiên, khi nói đến các chất bổ sung thảo dược và trà, có một số lo ngại về sự an toàn, do thiếu các nghiên cứu ở phụ nữ đang cho con bú.

Vì các loại thực phẩm chức năng có nguồn gốc thảo dược không được quy định bởi Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), nên cũng có khả năng các chất bổ sung này bị nhiễm kim loại nặng nguy hiểm.

Mặc dù nhiều phụ nữ cố gắng bổ sung thực phẩm chức năng để giúp tăng nguồn cung cấp sữa, nhưng có chưa có đủ bằng chứng cho thấy hiệu quả của các loại thực phẩm chức năng này và hầu hết các nghiên cứu không tìm thấy sự khác biệt ở các đối tượng có sử dụng thực phẩm chức năng trong sản xuất sữa mẹ so với giả dược. Tốt nhất là nói chuyện với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe trước khi sử dụng thực phẩm chức năng có nguồn gốc thảo dược.

Rượu

Theo Trung tâm Dự phòng và Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (U.S. CDC), kiêng rượu là lựa chọn an toàn nhất trong thời gian cho con bú. Tuy nhiên, việc uống không thường xuyên có khả năng an toàn, miễn là bạn thận trọng về số lượng và thời gian sử dụng.

Con có thể uống bao nhiêu rượu từ sữa mẹ tùy thuộc vào lượng rượu và thời điểm bạn uống. Nghiên cứu cho thấy lượng cồn trong sữa mẹ đạt đỉnh 30 phút 60 phút sau lần uống cuối cùng. Ngoài ra, rượu có thể tồn tại trong cơ thể của bạn tới 2 giờ 3 giờ. Do đó, Trung tâm Dự phòng và Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (U.S. CDC) khuyến nghị hạn chế uống rượu chỉ uống một ly tiêu chuẩn mỗi ngày và đợi ít nhất 2 giờ sau khi uống.

Caffeine

Theo Trung tâm Dự phòng và Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (U.S. CDC), các bà mẹ đang cho con bú được khuyến cáo không nên tiêu thụ không quá 300 mg caffeine mỗi ngày, tương đương với hai hoặc ba tách cà phê. Vì nước tăng lực thường chứa thêm vitamin và thảo dược, ngoài lượng caffeine cao, phụ nữ đang cho con bú nên tránh các sản phẩm này.

Thực phẩm chế biến sẵn

Thực phẩm chế biến sẵn thường có lượng calo cao, chất béo không lành mạnh và bổ sung thêm đường, nhưng ít chất xơ, vitamin và khoáng chất, nên các loại thực phẩm này khuyến cáo nên hạn chế ăn càng nhiều càng tốt.

Ngọc Nga (T/h)