'Thuốc lá nhẹ' không thật sự an toàn như quảng cáo

Hiện nay, ngành công nghiệp thuốc lá đã và đang sử dụng những từ ngữ như "nhẹ", "siêu nhẹ", "ít nicotin" để khiến người tiêu dùng tin rằng họ đang sử dụng loại thuốc lá “an toàn hơn”. Các loại thuốc lá này được quảng cáo không chứa các chất hóa học hoặc chất phụ gia và được cuốn cùng đầu lọc có thành phần 100% cotton. Trên thực tế, hơn 60% người hút thuốc ở Trung Quốc và 76% ở Pháp tin rằng thuốc lá “nhẹ” an toàn hơn thuốc lá truyền thống.

Thuốc lá nhẹ thường có kích thước bằng 1/2 điếu thuốc bình thường, với cấu tạo gồm: Bộ lọc Cellulose acetate (ngăn hắc ín); Giấy gói thuốc lá xốp (để các hóa chất độc hại có thể thoát ra); Có lỗ thông gió trong đầu lọc (để pha loãng khói với không khí).

Nhựa thuốc lá (hắc ín) chính là sản phẩm của sự cô đặc khói thuốc, có màu đen và quánh giống như nhựa đường. Trong nhựa thuốc lá đó chứa hàng nghìn chất hóa học, trong đó có các chất độc và chất gây ung thư. Khi khói thuốc được hít vào phổi, các chất nhựa lắng đọng và bám vào các khoang chứa khí của phổi. Chúng làm bất hoạt các tế bào lông chuyển của niêm mạc hô hấp. Đồng thời các hóa chất độc trong khói thuốc sẽ tấn công vào tế bào tại đường hô hấp và toàn bộ cơ thể. Hắc ín bị xem là một trong những thành phần cực kỳ độc hại của thuốc lá.

 "Thuốc lá nhẹ" có tác hại đến sức khỏe tương đương các loại khác

Khói từ tất cả các loại thuốc lá, dù thuốc lá thông thường hay “nhẹ”, ngay cả loại thuốc lá thảo mộc không chứa lá thuốc lá, cũng tạo ra hắc ín. Thuốc lá nhẹ tuy được quảng cáo là ít hắc ín hơn nhưng lượng hắc ín mà người hút thuốc lá hít vào từ một điếu thuốc lá nhẹ cũng cao ngang một điếu thuốc lá thông thường nếu người hút thuốc hít dài, sâu hoặc thường xuyên. Vì thực tế, những người khi đã nghiện thuốc cần một lượng nicotin đủ mới giải tỏa được cơn ghiền thuốc.

Theo Ths. BS Phan Thị Hải, Phó Giám đốc Quỹ phòng chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế), khái niệm "thuốc lá nhẹ" rất dễ hiểu lầm. Bởi vì hàm lượng thấp, người ta sẽ có xu hướng hút nhiều hơn và vì vậy lượng chất độc trong loại thuốc này đã đi vào cơ thể cũng nhiều như hút các loại thuốc lá khác. Thực tế, trong khói thuốc người ta tìm thấy khoảng 7.000 chất độc, trong đó có khoảng 70 chất có thể gây ung thư. Đặc biệt, trong thuốc lá có chất gây nghiện nicotine khiến người hút thuốc lá ngày càng lệ thuộc vào thuốc lá và rất khó bỏ thuốc.

Còn Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Chiến lược Việt Nam (VESS) cho rằng, không có bằng chứng khoa học nào chứng minh thuốc lá “nhẹ” ít độc hại hơn thuốc lá thường. Các nghiên cứu chỉ ra rằng người hút thuốc lá “nhẹ” vẫn phải đối mặt với nguy cơ ung thư phổi, bệnh tim mạch và nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng tương tự như thuốc lá thông thường.

Những người chuyển sang sử dụng thuốc lá “nhẹ” có khả năng bỏ thuốc thấp hơn 46% so với những người không đổi. Khi hút những loại thuốc lá “nhẹ”, họ phải hút sâu và hút nhiều hơn để bù lại lượng nicotine còn thiếu cho cơ thể. Chính vì thế, người hút thuốc phải tiếp xúc với chất độc lâu hơn, nhiều hơn.

"Những quảng cáo về thuốc lá 'nhẹ' thu hút những người chưa từng sử dụng thuốc lá, bằng cách gây hiểu lầm rằng thuốc lá 'nhẹ' không độc hại như thuốc lá thông thường. Thực tế, thuốc lá 'nhẹ' chỉ là một cách khác để tiếp tục sử dụng thuốc lá – nó không 'nhẹ' hơn mà chỉ nguy hiểm hơn khi khó nhận biết được tác hại của nó đối với sức khỏe", VESS nhận định.

Theo Tổ chức Y tế thế giới, thuốc lá là sản phẩm tiêu dùng hợp pháp duy nhất gây tử vong cho một nửa số người sử dụng nó cùng hàng trăm nghìn người không hút thuốc lá khác. Thống kê cho thấy, thuốc lá gây ra gần 90 % tổng số người chết vì ung thư phổi mỗi năm. Ngoài ra thuốc lá còn gây ra ung thư ở các bộ phận khác như họng, thanh quản, thực quản, tuyến tuỵ, tử cung, cổ tử cung, thận, bàng quang, ruột và trực tràng…

Hút thuốc lá cũng làm tăng nguy cơ các bệnh tim mạch lên 2-3 lần so với người không hút thuốc. Thường gặp nhất là xơ vữa động mạch, bệnh mạch vành, đột quỵ, rối loạn nhịp tim, đột tử, nhồi máu cơ tim, phình động mạch chủ..

Ngoài ra, thuốc lá cũng là nguyên nhân gây vô sinh hiếm muộn ở cả nam và nữ. Phụ nữ hút thuốc có tỉ lệ sảy thai cao gấp 1,5 lần so với người không hút thuốc. Còn ở nam giới có thể gây liệt dương và giảm số lượng tinh trùng. Vì vậy, bất kể tuổi tác, hút thuốc lá đều có hại cho sức khỏe cho chính bản thân và những người xung quanh. Ngay cả đến "thuốc lá nhẹ" cũng chỉ là lời quảng cáo bởi thực tế, tác hại của chúng tương đương với các loại thông thường khác.

Bảo Linh (t/h)