Tiêu chuẩn và công cụ cải tiến giúp doanh nghiệp bứt phá năng suất, chất lượng

Trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng khốc liệt, việc nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm không chỉ là mục tiêu mà đã trở thành điều kiện sống còn với doanh nghiệp Việt Nam. Áp dụng các tiêu chuẩn kỹ thuật cùng những công cụ cải tiến tiên tiến chính là chìa khóa để doanh nghiệp tối ưu quy trình, giảm chi phí và nâng tầm giá trị sản phẩm.

Trong những năm qua, cùng với sự hỗ trợ của cơ quan quản lý nhà nước và các viện nghiên cứu, nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp và nông nghiệp đã chủ động áp dụng các công cụ như Lean, Kaizen, 5S, KPI, Six Sigma… Nhờ đó, không ít đơn vị đã chứng minh rằng, chỉ cần thay đổi cách quản lý, tinh gọn sản xuất và tuân thủ tiêu chuẩn, hiệu quả kinh doanh có thể tăng trưởng vượt bậc.

Theo Viện Năng suất Việt Nam, các công cụ cải tiến năng suất – chất lượng vẫn còn khá mới mẻ, đặc biệt với doanh nghiệp nhỏ và vừa. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy những đơn vị tiên phong áp dụng đều đạt kết quả tích cực. Lean giúp loại bỏ lãng phí, Kaizen khuyến khích cải tiến liên tục, còn 5S tạo môi trường làm việc sạch sẽ, gọn gàng, nâng cao ý thức lao động. Đây không chỉ là lý thuyết mà đã được chứng minh trong nhiều mô hình sản xuất ở Việt Nam.

Điển hình, tại Tổng Công ty Điện lực thành phố Hồ Chí Minh (EVNHCMC) đã triển khai 5S và Kaizen đã nâng hiệu quả dịch vụ, cải thiện năng suất. Công ty Rạng Đông áp dụng Lean Six Sigma trên dây chuyền LED giúp tăng năng suất tới 59%, mang lại giá trị gần 1 tỷ đồng mỗi năm. Còn tại Công ty May Hưng Nhân, năng suất chuyền may tăng 25 – 30% nhờ quản trị tinh gọn, đồng thời giảm đáng kể tồn kho và lỗi sản xuất. Những kết quả này là minh chứng rõ ràng cho việc cải tiến không chỉ giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí mà còn nâng cao chất lượng sản phẩm.

Tại Công ty Cổ phần May Nam Hà đã áp dụng mô hình cải tiến tổng thể với các công cụ PDCA, Kaizen đã giúp năng suất toàn doanh nghiệp tăng 23%, doanh thu tăng 17%, thu nhập người lao động tăng 23% và sản phẩm lỗi giảm 13%. Điều này cho thấy cải tiến khi được áp dụng đồng bộ, gắn liền với đào tạo nhân lực, có thể tạo ra bước nhảy vọt cho cả doanh nghiệp.

Không chỉ trong công nghiệp, nông nghiệp Việt Nam cũng đang hưởng lợi từ việc áp dụng các tiêu chuẩn và công cụ cải tiến. Gia Lai hiện có hơn 250.000 ha cây trồng áp dụng VietGAP, GlobalGAP, Organic, 4C… giúp nông sản như cà phê, hồ tiêu, chanh dây đáp ứng yêu cầu khắt khe của thị trường EU, Mỹ và Trung Quốc. Khoảng 58.000 ha đã được chứng nhận hợp chuẩn, hợp quy, mở ra cơ hội xuất khẩu chính ngạch. Đây là minh chứng cho thấy tiêu chuẩn không chỉ giúp nông sản có “tấm hộ chiếu” bước vào thị trường quốc tế mà còn nâng cao giá trị thương hiệu.

Một điển hình là HTX Nông nghiệp dịch vụ An Bình Phát (Gia Lai), chuyên canh tác dược liệu như sả, quế, bạc hà. Nhờ áp dụng các tiêu chuẩn sản xuất và công cụ cải tiến, sản phẩm của HTX đáp ứng tốt nhu cầu thị trường trong nước và hướng tới chế biến sâu để tham gia chuỗi giá trị toàn cầu. Đại diện HTX khẳng định, chính sự chuẩn hóa quy trình đã giúp họ tạo bước chuẩn bị vững chắc cho chiến lược phát triển lâu dài.

Bên cạnh nông nghiệp, nhiều doanh nghiệp công nghiệp cũng đang chứng minh sức mạnh của tiêu chuẩn và cải tiến. Công ty Cổ phần Quý Phát (Bắc Ninh) hoạt động trong lĩnh vực điện gia dụng đã đầu tư dây chuyền hiện đại, kiểm soát chặt chẽ từ thiết kế đến sản xuất, đồng thời tổ chức các khóa đào tạo nâng cao trình độ nhân viên. Nhờ đó, công ty không chỉ nâng cao chất lượng sản phẩm mà còn khẳng định vị thế trên thị trường trong nước.

Tại Hà Nội, Công ty TNHH May Đức Giang kiên trì áp dụng Lean và 5S, tạo môi trường sản xuất gọn gàng, sạch sẽ, nâng năng suất từ 15 – 25% và duy trì ổn định 5 – 10%/năm. Lãnh đạo doanh nghiệp cho biết, nhờ cải tiến, không chỉ năng suất tăng mà công tác an toàn phòng cháy, chữa cháy cũng thuận lợi hơn, ý thức người lao động được nâng cao rõ rệt.

Đáng chú ý, Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông (Gia Lai) đã sớm áp dụng hệ thống quản lý chất lượng ISO 45001:2018 và quản lý môi trường ISO 14001:2015. Nhờ vậy, mỗi năm công ty xuất khẩu khoảng 4.000 tấn cao su sang các thị trường khó tính. Với chiến lược này, doanh nghiệp không chỉ nâng cao năng lực cạnh tranh mà còn mở rộng cơ hội thâm nhập các thị trường đòi hỏi tiêu chuẩn cao.

Có thể thấy, từ những doanh nghiệp lớn trong công nghiệp cho tới các HTX nông nghiệp, việc áp dụng tiêu chuẩn và công cụ cải tiến đã trở thành “đòn bẩy” quan trọng. Không chỉ mang lại lợi ích trước mắt như tăng năng suất, giảm chi phí, mà còn tạo nền tảng phát triển bền vững, giúp doanh nghiệp chủ động hơn trước biến động của thị trường.

Các chuyên gia cho rằng, trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, nếu doanh nghiệp Việt không sớm coi cải tiến là văn hóa, lấy tiêu chuẩn làm nền tảng và nâng cao năng suất chất lượng làm mục tiêu, thì rất dễ bị tụt lại trong cuộc cạnh tranh toàn cầu. Ngược lại, nếu kiên trì áp dụng, doanh nghiệp sẽ có lợi thế vượt trội để vươn xa, góp phần khẳng định thương hiệu Việt Nam trên bản đồ kinh tế quốc tế.

An Dương