Tỉnh táo lựa chọn mật ong hóa thạch

Theo tìm hiểu, ở Việt Nam, loài ong đá xây tổ và dự trữ mật vào mùa thu hoặc đầu vụ đông ở một số vùng núi cao như Hà Giang, Sơn La, Lai Châu…. Do ở đây có loại cây nguồn mật mà mật hoa của nó có đường glucoza cao lại gặp nhiệt độ thấp (tổ ong ở độ cao trên 1.200m) mật ong sẽ bị kết tinh ngay trong bánh tổ, hơn nữa độ ẩm không khí mùa thu-đông thấp, nước trong mật kết tinh tiếp tục bốc hơi đi và mật sẽ bị cứng lại. Đặc biệt, qua quá trình thời gian, mật ong càng ngày càng cứng như đá, các loài côn trùng hoặc động vật cũng không thể ăn được nên vẫn tồn tại qua nhiều năm.

Phải mất hàng trăm năm mật ong mới có thể hóa đá như thế này. Ảnh minh họa : VNN

Loại mật ong hóa đá là loại mật rất hiếm. Ở huyện Tân Uyên, Phong Thổ (Lai Châu) sườn tây của dãy núi Hoàng Liên Sơn, ở Sơn La, Hà Giang ngày trước cũng có một số tổ của loài ong này, nhưng được người săn ong theo dõi hàng tuần, khi thấy có nhiều mật là họ lấy luôn nên không thấy hiện tượng mật ong hóa đá nữa.

Để có được loại mật ong hóa đá này phải mất đến cả trăm năm mới hình thành được. Bởi lượng nước trong mật ong rất khó bốc hơi, khi ong bay đi chỗ khác làm tổ, quá trình bốc hơi nước phải mất nhiều năm nên mật ong mới dần dần khô lại và cứng như đá.

Do khai thác ngoài tự nhiên nên loại mật ong hóa đá vẫn thuộc hàng hiếm trên thị trường. Người dân tộc trên vùng Hà Giang thường dùng loại mật ong này để ngâm rượu, đun nước uống chữa các bệnh liên quan đến đường ruột, hô hấp. Ngoài ra, một số người còn dùng mật ong hóa đá xay nhỏ ra trộn với lòng đỏ trứng gà đắp mặt nạ làm đẹp.

Trước công dụng tuyệt vời của loại mật ong hóa đá này nhiều người dân các nơi đổ về vùng cao hòng lùng mua bằng được. Nhưng trên thực tế không có nhiều hàng để bán nên thời gian gần đây đã xuất hiện thông tin mật ong hóa đá giả người tiêu dùng nên thận trọng khi lựa chọn.

Còn theo ý kiến của một số chuyên gia, mật ong hóa đá là hiện tượng hiếm gặp của tự nhiên. Loại mật này được tạo ra bởi giống ong đá quý hiếm có tên khoa học Apis laboriosa, một trong sáu loại ong cho mật có tại Việt Nam.

Mật ong hóa đá hình thành trên cơ chế mật ong kết tinh ngay trong tổ, do tỷ lệ đường trong mật hoa lấy về lớn, khiến quá trình kết tinh nhanh. Tỷ lệ nước trong mật thấp vì mật đậm đặc. Điều kiện quyết định để xảy ra hiện tượng này là thời tiết lạnh 8-200 C và độ ẩm không khí thấp dưới 65%.

Tại Việt Nam, mật ong hóa đá thường xuất hiện ở vùng núi Si Ma Cai hoặc Mường Khương (đều thuộc tỉnh Lào Cai), trên những vách núi cao 1.200m. Do mật ong cứng như đá, các loài côn trùng hoặc động vật không ăn được nên mật tồn tại qua nhiều năm, trời mưa làm cho bụi đất bám vào. Do đó cách nhận biết loại mật ong này không quá khó nếu quan sát kỹ như: Nếu là mật ong tự nhiên phải có sáp, vì đàn ong nào cũng vậy khi làm mật phải có sáp ong để làm nơi lưu mật, giống như các cái túi để đựng mật lại. Nếu mật ong hóa thạch đang bầy bán, mà không có dấu vết của các lớp sáp, thì nguy cơ là mật giả rất cao.

 An Dương (s/t)

Tử vong vì tự ý sang chiết bình cứu hỏa mini

Lựa chọn nước mắm theo độ đạm, người tiêu dùng nhận biết thế nào?

'Rước' đệm giá rẻ vỉa hè, nguy cơ nhiễm ổ vi khuẩn lây bệnh