TP. Hồ Chí Minh kiểm định chất lượng 156 chung cư cũ để bảo đảm an toàn cho cư dân

Theo thống kê, hiện nay TP.HCM có 156 chung cư cũ, tương ứng 193 lô cần được đưa vào diện kiểm định. Trong số này, có 57 chung cư chưa từng được kiểm định trước đây, nay sẽ được đánh giá lần đầu. Còn lại 99 chung cư từng được kiểm định trong giai đoạn 2016 – 2017 với kết quả cấp C sẽ được kiểm định lại để có đánh giá cập nhật, bởi sau gần 10 năm sử dụng, mức độ xuống cấp có thể đã khác trước. Những chung cư được xếp loại cấp B trong giai đoạn trên sẽ tạm thời chưa kiểm định lại vì chưa thật sự cần thiết.

Các chung cư nằm trong diện kiểm định tập trung tại 30 phường nội thành, trong đó Tân Định có 18 chung cư, Bến Thành 12, Chợ Lớn 5, Sài Gòn 5, Vũng Tàu 3 cùng nhiều phường khác. Sở Xây dựng đề nghị các quận, huyện và UBND phường có liên quan khẩn trương rà soát, bổ sung dự toán kinh phí nếu còn thiếu, gửi về Sở trước ngày 12/9 để kịp tiến độ. Đây được coi là bước đi quan trọng nhằm cập nhật hiện trạng, làm cơ sở để đưa ra giải pháp sửa chữa, cải tạo hoặc xây dựng lại trong thời gian tới.

UBND TP.HCM cũng nhìn nhận rằng tiến độ triển khai kế hoạch cải tạo chung cư cũ trên địa bàn còn chậm so với mục tiêu đặt ra. Bên cạnh đó, việc sắp xếp lại đơn vị hành chính vừa qua cũng khiến nhiều khâu tổ chức, triển khai phát sinh thêm vướng mắc mới. Vì vậy, thành phố đã giao Sở Xây dựng phối hợp với các cơ quan chức năng rà soát lại toàn bộ quy định pháp luật hiện hành, đồng thời tham mưu điều chỉnh và bổ sung Kế hoạch số 4207 ban hành ngày 11/6/2025 về cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ hư hỏng, xuống cấp. Theo chỉ đạo, bản kế hoạch điều chỉnh này phải được trình UBND TP.HCM trước ngày 20/9 để kịp thời triển khai.

Hiện tại ở TP.HCM còn rất nhiều khu chung cư cũ cần được kiểm định chất lượng. Ảnh minh họa

Hiện trên toàn địa bàn thành phố có 474 chung cư xây dựng trước năm 1975, với tổng cộng 573 lô. Trong số đó, 462 chung cư đã được kiểm định và có kết quả cụ thể: 332 chung cư được xếp loại B (chiếm khoảng 72%), 114 chung cư xếp loại C (chiếm 25%), và 16 chung cư nguy hiểm cấp D (khoảng 3%). Nhóm chung cư cấp D được đánh giá là nguy hiểm nhất, có nguy cơ mất an toàn, buộc phải xử lý khẩn cấp. Đến nay, 534 hộ dân tại 9 chung cư cấp D đã được di dời, tuy nhiên vẫn còn nhiều trường hợp đang tiếp tục trong quá trình giải quyết.

Trong thực tế, nhiều công trình xuống cấp nghiêm trọng, như chung cư Vĩnh Hội (quận 4 cũ), thường xuyên xuất hiện tình trạng nứt tường, thấm dột, hư hỏng kết cấu. Không ít hộ dân vẫn phải bám trụ do chưa có nơi tái định cư phù hợp, sống trong tâm lý lo lắng bởi rủi ro có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Việc kiểm định và đánh giá lại chất lượng lần này vì thế không chỉ là yêu cầu hành chính, mà còn mang ý nghĩa trực tiếp đối với sự an toàn của hàng nghìn người dân đang sinh sống tại các khu nhà cũ.

Song song với hoạt động kiểm định, Sở Xây dựng cũng được giao nhiệm vụ phối hợp cùng các sở ngành và chính quyền địa phương xác định thứ tự ưu tiên sửa chữa, xử lý đối với những công trình có dấu hiệu hư hỏng rõ rệt. Các chung cư cấp B vẫn đảm bảo sử dụng tạm thời, trong khi các chung cư cấp C và D sẽ được đưa vào kế hoạch sửa chữa hoặc xây dựng lại tùy theo mức độ xuống cấp. Thành phố cũng tính đến phương án tái định cư, huy động nguồn lực xã hội hóa để đẩy nhanh tiến trình cải tạo nhà ở cũ.

Ngoài ra, khung pháp lý và cơ chế hỗ trợ cho chủ đầu tư cũng đang được hoàn thiện. Nghị quyết 17/2025 của HĐND TP.HCM đã ban hành một số ưu đãi tài chính nhằm khuyến khích doanh nghiệp tham gia cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ, đặc biệt tập trung vào các công trình được xây dựng trước năm 1994. Đây là nhóm nhà ở có niên hạn sử dụng đã quá dài, nguy cơ mất an toàn ngày càng lớn nếu không sớm xử lý.

Theo các chuyên gia xây dựng, việc cải tạo và tái thiết chung cư cũ tại TP.HCM không chỉ là vấn đề về kỹ thuật và an toàn, mà còn liên quan trực tiếp đến quy hoạch đô thị. Nhiều khu vực tập trung chung cư cũ nằm ở trung tâm thành phố, có giá trị sử dụng đất cao, nên việc triển khai cải tạo cần đồng bộ giữa lợi ích người dân, nhà đầu tư và chính quyền. Nếu làm tốt, thành phố vừa có thể nâng cao chất lượng sống cho cư dân, vừa góp phần tái cấu trúc không gian đô thị theo hướng văn minh, hiện đại.

Nhìn tổng thể, kế hoạch kiểm định 156 chung cư cũ là bước đi cần thiết và cấp bách. Kết quả kiểm định sẽ là cơ sở quan trọng để phân loại, đưa ra phương án xử lý phù hợp: sửa chữa, cải tạo hay xây dựng lại. Quan trọng hơn, đây là thông điệp mạnh mẽ cho thấy quyết tâm của TP.HCM trong việc bảo vệ tính mạng, tài sản của người dân và tạo dựng một đô thị an toàn, bền vững trong tương lai.

An Dương (T/h)