Tỷ lệ ô tô có sử dụng thiết bị an toàn cho trẻ ở Việt Nam chỉ ở mức 1,3%

Theo PGS.TS Phạm Việt Cường - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu chính sách và phòng chống chấn thương, Trường Đại học Y tế công cộng cho biết, sự gia tăng nhanh chóng của sở hữu ô tô ở Việt Nam khiến nguy cơ tai nạn giao thông (TNGT) liên quan đến ô tô có xu hướng tăng. Chẳng hạn, tại Hà Nội có tỷ lệ tăng sở hữu ô tô con là 113,7%/năm (2014-2018) và sở hữu ô tô con là 60 xe/1.000 dân (2018).

Tuy nhiên, theo Luật Trật tự, an toàn giao thông (TTATGT) đường bộ được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 7, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2025 với nhiều điểm mới mà các bậc phụ huynh có ô tô chở con cần phải chú ý.

Chẳng hạn, người lái xe và người được chở trên xe ô tô phải thắt dây đai an toàn tại những chỗ có trang bị dây đai an toàn khi tham gia giao thông đường bộ. Khi chở trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35m trên xe ô tô không được cho trẻ em ngồi cùng hàng ghế với người lái xe, trừ loại xe ô tô chỉ có một hàng ghế; Người lái xe phải sử dụng, hướng dẫn sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ em.

 Ảnh minh họa

Về góc độ nghiên cứu việc sử dụng ghế an toàn cho trẻ em khi ngồi trên ô tô, PGS. TS. Phạm Việt Cường dẫn số liệu nghiên cứu vào năm 2021 khảo sát ở 3 thành phố gồm Hà Nội, Đà Nẵng, TP.HCM với khoảng 15.000 xe ô tô, trong đó có 7% chở trẻ em, nhận thấy chỉ 1,3 % xe ô tô có sử dụng thiết bị an toàn trên xe. Và việc để trẻ em ngồi ghế trước diễn ra khá phổ biến với tỷ lệ 22,8 % xe có trẻ em ngồi ghế trước một mình và gần 20 % xe có trẻ ngồi ghế trước chung với người lớn.

Dẫn giải nguyên nhân, chuyên gia này cho hay, vị trí ghế trước sẽ chịu nhiều lực tác động hơn khi xảy ra va chạm, dễ văng ra ngoài xe trong các trường hợp không cài dây an toàn, chịu sự va đập của túi khí. Đặc biệt, do trẻ hiếu động, tò mò sẽ gây mất tập trung hơn cho người lái xe. Chưa kể, ghế trước cũng không có hệ thống lắp thiết bị an toàn cho trẻ em trong thiết kế xe.

Còn Đại tá Nguyễn Quang Nhật, Cục Cảnh sát Giao thông (Bộ Công an) cho biết, để bảo vệ trẻ em tham gia giao thông đường bộ thì tuyệt đối không cho trẻ dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35m ngồi cùng hàng ghế với người lái xe (trừ loại xe ô tô chỉ có một hàng ghế). Đồng thời phải sử dụng, hướng dẫn sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ.

Theo Đại tá Nguyễn Quang Nhật, liên quan đến tai nạn giao thông trẻ em (học sinh từ 6 đến 18 tuổi), năm 2023, toàn quốc xảy ra 2.158 vụ, làm chết 1.034 em, bị thương 827 em. Riêng 9 tháng năm 2024, toàn quốc xảy ra 1.957 vụ, làm chết 783 em.

Hiện nay, trong dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đã đề xuất quy định về thiết bị an toàn cho trẻ em: Khi chở trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35 mét trên xe ô tô mà không có người lớn ngồi cùng, người lái xe phải hướng dẫn, sử dụng thiết bị an toàn phù hợp. Tuy nhiên, theo PGS.TS. Phạm Việt Cường cho biết, trong bối cảnh ô tô gia tăng nhanh, chất lượng kết cấu hạ tầng giao thông được cải thiện và tốc độ giao thông ngày càng cao, nên quy định rõ việc cấm trẻ em không được ngồi hàng ghế phía trước (trừ xe có một hàng ghế) và trẻ em cao dưới 135 cm và dưới 10 tuổi phải được chở trên xe ô tô con cá nhân bằng thiết bị an toàn dành cho trẻ em. Ông Cường cho biết, căn cứ vào cân nặng và chiều cao của trẻ, chiều cao dưới 135 cm của phần lớn trẻ em Việt Nam sẽ tương đương độ tuổi dưới 10 tuổi.

Khuyến cáo của WHO là ít nhất bắt buộc sử dụng thiết bị an toàn cho trẻ em trên xe ô tô cá nhân với trẻ cao dưới 135 cm và dưới 10 tuổi.

Khánh Mai (t/h)