Văn hóa cải tiến như ‘mưa dầm thấm lâu’

“Sợi chỉ đỏ” xuyên suốt

Từ những doanh nghiệp khởi nghiệp non trẻ đến các tập đoàn lớn đang trên hành trình phát triển bền vững, tất cả đều phải đối mặt với bài toán làm sao duy trì sức cạnh tranh và không ngừng nâng cao năng suất. Bên cạnh nguồn vốn, nhân lực hay công nghệ,… thì văn hóa cải tiến trở thành “sợi chỉ đỏ” xuyên suốt giúp doanh nghiệp vận hành hiệu quả.

Cốt lõi của văn hóa cải tiến là tư duy không ngừng tìm kiếm những cách làm tốt hơn. (Ảnh: Thanh Phong)

Trong đó, cốt lõi của văn hóa cải tiến là tư duy không ngừng tìm kiếm những cách làm tốt hơn, hiệu quả hơn trong mọi hoạt động, từ vận hành sản xuất đến quản trị nội bộ. Để triển khai thành công, doanh nghiệp thường sử dụng một hoặc kết hợp nhiều phương pháp cải tiến đã được kiểm chứng trên thế giới.

Cụ thể, phương pháp Kaizen giúp thúc đẩy cải tiến nhỏ nhưng liên tục; Lean tập trung loại bỏ lãng phí, tối ưu dòng chảy công việc; Six Sigma đầu tư cải thiện quy trình để ngăn lỗi xảy ra, tạo lập sự ổn định gần như hoàn hảo trong quá trình sản xuất và hoạt động kinh doanh; 5S tạo môi trường làm việc khoa học, ngăn nắp, sạch sẽ; còn TQM hướng tới nâng cao chất lượng toàn diện dựa trên sự tham gia của tất cả nhân viên;…

Chia sẻ với phóng viên, một kỹ sư cơ khí từng có thời gian dài làm việc tại Nhật Bản cho biết, văn hóa cải tiến trở thành một phần không thể thiếu trong hoạt động hàng ngày của mọi nhân viên, từ cấp quản lý đến công nhân sản xuất.

“Khu vực làm việc của tôi tại công ty là xưởng hàn, áp dụng công cụ 5S triệt để, mọi dụng cụ đều được sắp xếp cẩn thận vào đúng vị trí từ nhỏ đến lớn, từ dùng nhiều cho đến dùng ít, sau giờ làm công nhân phải để đúng vị trí trước khi ra về. Bên cạnh đó, phương pháp Kaizen cũng trở thành một phần của văn hóa khi mọi công nhân đều được khuyến khích chủ động nêu ý kiến, đề xuất giải pháp và tham gia trực tiếp vào quá trình cải tiến hằng ngày”, anh kể.

Điều này không chỉ giúp tối ưu hóa quy trình, nâng cao chất lượng sản phẩm, mà còn hình thành thói quen chủ động phát hiện và giải quyết vấn đề, tạo ra môi trường làm việc liên tục cải tiến và sáng tạo.

“Khi trở về Việt Nam, tôi nhận ra văn hóa cải tiến đã ăn sâu vào thói quen làm việc của mình lúc nào không hay. Ở bất kỳ môi trường nào, tôi cũng tự động quan sát, sắp xếp lại dụng cụ, tinh chỉnh các thao tác nhỏ hoặc đề xuất giải pháp để công việc trôi chảy hơn. Nó dần trở thành phản xạ nghề nghiệp”, anh chia sẻ.

Văn hóa cải tiến giúp doanh nghiệp mạnh lên từ nội lực

Khi người lao động thấy ý kiến của mình được lắng nghe, họ sẽ trở thành người chủ động cải tiến. (Ảnh minh họa)

Tại Việt Nam, nhiều doanh nghiệp đã tiếp thu nghiêm túc và vận dụng hiệu quả các phương pháp cải tiến nêu trên. Lãnh đạo một doanh nghiệp khoa học và công nghệ chuyên sản xuất trà tại Tuyên Quang chia sẻ: “Chúng tôi rất chú trọng văn hóa cải tiến, mọi cải tiến dù nhỏ đều được ghi nhận. Chẳng hạn, khi công nhân phát hiện chỉ cần thay đổi góc đặt khay sấy, luồng khí lưu thông đều hơn họ được biểu dương và thưởng ngay tại xưởng.

Chúng tôi không nói quá nhiều về Lean, Kaizen một cách lý thuyết mà tập trung nói về “làm tốt hơn hôm qua một chút”. Khi người lao động thấy rằng ý kiến của mình được lắng nghe và có giá trị thực, họ tự nhiên trở thành người chủ động cải tiến, không cần bị thúc ép từ phía lãnh đạo”.

Đại diện một doanh nghiệp khác chuyên sản xuất cửa chống cháy cũng khẳng định, việc tạo lập môi trường làm việc có văn hóa cải tiến thúc đẩy người lao động sáng tạo, cống hiến. Khi văn hóa cải tiến lan tỏa, năng suất gia tăng và doanh nghiệp sẽ mạnh lên từ chính nội lực của mình.

Có thể nói, ngày càng đông doanh nghiệp có nhận thức rành mạch về lợi ích của việc áp dụng các phương pháp cải tiến, hệ thống quản lý như ISO 9001, ISO 14000 nhằm nâng cao năng suất. Dĩ nhiên, đây không phải việc một sớm một chiều có thể thành công, mà giống như “mưa dầm thấm lâu”, khi văn hóa cải tiến được người lãnh đạo coi trọng, trở thành một phần tự nhiên với mỗi người lao động, thì sự thành công sẽ đến như kết quả tất yếu.

TS. Trần Hậu Ngọc - Phó Chủ tịch Ủy ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia cũng khẳng định, cả nước đang tập trung triển khai mạnh mẽ Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Sản phẩm hàng hóa nếu được sản xuất theo tiêu chuẩn, kiểm soát chất lượng gắn với truy xuất nguồn gốc, áp dụng các công cụ cải tiến năng suất, ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất,… sẽ có cơ hội vươn xa hơn, chinh phục thị trường trong nước cũng như quốc tế.

Thanh Tùng