Vấn nạn vi phạm bản quyền Táo quân và các chương trình Tết

Dịp gần Tết Nguyên đán, các trường quay của Đài Truyền hình Việt Nam đang hoạt động không ngừng nghỉ, luôn sáng đèn bất kể ngày hay đêm. Tất cả mọi người trong đội ngũ những người làm chương trình đều cố gắng đem đến cho khán giả những nội dung đặc sắc và trọn vẹn nhất trong những ngày nghỉ lễ.

Gặp nhau cuối năm - Táo quân là chương trình do Trung tâm Sản xuất phim truyền hình (VFC), Đài THVN thực hiện, phát sóng vào tối 30 Tết Nguyên đán hàng năm. Chương trình đề cập đến những vấn đề “nóng” trong xã hộicủa năm cũ với góc nhìn hài hước, châm biếm. Những màn “tung hứng” của các nghệ sĩ tham gia chương trình cũng luôn mang lại ấn tượng cho khán giả truyền hình.

Sự phát triển của công nghệ đã giúp những sản phẩm là công sức lao động sáng tạo của cả một tập thể, có sự lan tỏa rộng rãi hơn tới nhiều đối tượng khán giả, nhưng mặt khác, lại phải đối mặt với tình trạng xâm phạm bản quyền ngày càng trắng trợn.

Sau khi chương trình được phát sóng trên VTV vào tối 30 Tết, rất nhiều khán giả đều có nhu cầu xem lại Gặp nhau cuối năm – Táo quân trên Internet và các trang mạng xã hội. Lợi dụng tâm lý này, đã có nhiều cá nhân ghi lại chương trình và đăng tải lên Internet, nhiều nhất là trên trang YouTube, mà chưa có bất cứ thỏa thuận nào với đơn vị sản xuất.

Điển hình, năm 2014, ngay tại thời điểm VTV phát sóng Gặp nhau cuối năm – Táo quân trên hệ thống truyền hình, trên YouTube đã có người sử dụng công nghệ live streaming để phát sóng chương trình này lên Internet trong cùng thời điểm. Tiếp đó, đầu tháng 2/2014, trên thị trường băng đĩa xuất hiện tràn lan đĩa Táo quân 2014. Thậm chí, khán giả còn có thể xem “chùa”, download toàn bộ chương trình Táo quân trên kênh YouTube.

Phát hiện vi phạm bản quyền này, CNC – đơn vị ký hợp đồng với VTV độc quyền phát hành clip Táo quân trên Internet – đã vào cuộc, buộc các tài khoản vi phạm trên YouTube phải gỡ các video về chương trình. Đồng thời, với những người dùng cố tình vi phạm, YouTube đã tiến hành khóa tài khoản người dùng.

Tuy nhiên, ngay đầu tháng 2 sau đó đã xuất hiện tràn lan đĩa Táo quân lậu trên thị trường. Và trong bất cứ trường hợp nào khi tác phẩm bị xâm phạm, những người sáng tạo luôn là đối tượng thiệt thòi nhất. Bởi lẽ dù nỗ lực hết mình nhưng họ khó thể kiểm soát được các con đường tiếp cận khán giả, nhất là trên môi trường số.

Theo tin từ VTV, mỗi ngày, Trung tâm Sản xuất và kinh doanh nội dung số (trực thuộc VTV) báo cáo phát hiện hàng trăm tài khoản vi phạm bản quyền. Con số này dự đoán sẽ tăng lên rất nhiều vào thời điểm phát sóng các chương trình Tết.

Ngang nhiên vi phạm bản quyền, nhiều tài khoản YouTube thậm chí thông báo sẽ phát trực tiếp chương trình Táo quân 2018 từ nhiều tháng trước. Các tiêu đề quảng cáo Táo quân 2018 bản đầy đủ không cắt cũng được tung lên để thu hút khán giả. Dự báo, tình trạng vi phạm còn phức tạp hơn khi các chương trình đã chính thức lên sóng.

Thống kê sơ bộ cho thấy có khoảng hơn 10 website, 7 ứng dụng OTT và hàng trăm trang Facebook, YouTube đang vi phạm bản quyền các chương trình của VTV. Trung bình, mỗi tháng VTV đã ngăn chặn và xử lý gần 500 trang Fanpage cá nhân và kênh YouTube này.

Theo đại diện VTV, trong thời đại số, nhiệm vụ của VTV không chỉ là sản xuất những nội dung chất lượng mà còn phải bảo vệ các chương trình trước nguy cơ bị xâm phạm bản quyền. Mới đây nhất, VTV đã đăng ký bản quyền chương trình này tại Mỹ và Việt Nam nhằm ngăn chặn việc Táo Quân 2018 bị đăng tải lên các website trong nước hoặc những website có IP ở nước ngoài.

Táo quân là chương trình không thể thiếu đối với mọi người dân Việt Nam. Vì vậy, để giúp chương trình ngày càng phát triển hơn đồng thời ghi nhận công sức của các nghệ sĩ vẫn hết lòng với chương trình dù “có tiếng mà không có miếng”, hàng ngày vẫn sáng đèn tập luyện nhằm phục vụ khán giả và lên sóng đúng hẹn vào đêm giao thừa, chúng ta hãy xem Táo quân trên các kênh chính thống của đơn vị giữ bản quyền

 Minh Hải