Ý nghĩa của việc xin chữ đầu năm - Nét đẹp văn hóa của người Việt

Ngày xuân, đối với người Việt, là ngày khởi đầu của năm mới, cũng là khởi đầu của mọi sự mới. Chính vì thế, người ta mong muốn bản thân, gia đình có được những điều tốt đẹp, khởi sắc hơn. Tục xin chữ - cho chữ, có lẽ bắt nguồn từ những người hiếu học, trân trọng con chữ đẹp, nên ngày xuân xin về, như xin một thứ phúc lộc may mắn, giỏi giang.

Về sau, phong tục tốt đẹp này càng phổ biến. Chữ xin được thể hiện lời chúc của người viết hoặc mong muốn của người xin, thường là sự an lành, may mắn, thành công, đỗ đạt, con cái đầy nhà.

Ngày xưa, để xin chữ thầy Đồ, người xin phải sắm một lễ mọn, thành tâm đến nhà. Người cho chữ cũng luôn phải trang nghiêm, tôn kính đạo học, không cho phường “thích làm sang”, chỉ cho người trọng chữ. Việc xin-cho cẩn trọng đến độ nó như thành một nghi thức không thành văn.

Chữ xin cũng tùy theo nguyện vọng của người xin chữ, trong năm mới người ta cầu mong điều gì nhất thì người ta xin, người cầu tài lộc thì xin chữ Tài chữ Lộc, người cầu con cái xin chữ Phúc, người cầu sức khỏe sống lâu xin chữ Thọ…

Ý nghĩa của từng chữ được nhiều người Việt hay xin: 

Chữ "Tâm" mang ý nghĩa Phật giáo sâu sắc trong đời sống tâm linh của người Việt: Muốn con người tu dưỡng đạo đức để cho tâm được thanh tịnh, xóa hết dục vọng, ích kỷ, hận thù, để có một cuộc sống thanh thản, yên bình.

Chữ "Duyên" biểu tượng cho tình yêu, duyên phận. Các bạn trẻ thường xin chữ duyên đầu năm để cầu mong sự may mắn trong tình yêu, dấu hiệu của hỷ sự.

Chữ "Nhẫn" từ xa xưa chữ Nhẫn đã là một trong những chữ được mọi người xăm lên mình nhiều nhất. Đa phần là để răn đe mình phải biết nhẫn nại. Phải biết nhịn trong đó có cả nhịn nhục, nhịn đau, nén đựng sự thúc đẩy hành động.

Chữ "An" là chữ được xin nhiều nhất để treo trong nhà với mong muốn cuộc sống an lành, hạnh phúc. Đặc biệt, chữ "An" còn là biểu tượng thường được thêu lên tranh để làm vật trang trí trong nhà của nhiều gia đình.

Chữ "Tài" là biểu trưng cho năng lực, tài năng trong 1 vấn đề, lĩnh vực hay công việc nào đó; thể hiện cho ước muốn được thành đạt, có sự nghiệp phát triển của người xin.

Chữ "Thọ" biểu tượng cho sự mạnh khỏe, sống lâu trăm tuổi. Mọi người thường xin chữ Thọ với mong muốn gia đình mạnh khỏe, sung túc và chúc thọ ông bà, cha mẹ.

Chữ "Lộc", những người xin chữ này muốn có một năm làm ăn phát tài, phát lộc. Mọi người tặng nhau chữ lộc như là lời chúc may mắn, thành đạt tới người nhận. Vì vậy chữ lộc được rất nhiều người lựa chọn xin vào đầu năm để treo trong nhà.

Chữ "Hiếu" là loại chữ phổ biến được xin đầu năm, người xin chữ thường dùng để tặng ông bà, cha mẹ, để thể hiện sự biết ơn về công ơn sinh thành, nuôi dưỡng khó nhọc của ông bà, cha mẹ, đồng thời cũng thể hiện tấm lòng quan tâm, chăm sóc của con cháu.

Bảo Linh (t/h)