Chuyên gia cảnh báo cẩn trọng với trào lưu đóng vỉ đồ chơi bằng AI

Những ngày gần đây, mạng xã hội tràn ngập hình ảnh các mô hình nhân vật (action figure) của chính người dùng, được "đóng hộp" như một món đồ chơi phiên bản giới hạn. Trào lưu này nhanh chóng gây sốt vì lý do rất đơn giản: Ai cũng có thể trở thành nhân vật chính trong thế giới của mình.

Nhiều người từng mơ hóa thân thành nhân vật mình yêu thích, từ bác sĩ, nhà khoa học đến siêu anh hùng. Giờ đây các ứng dụng AI đã có thể biến giấc mơ đó trở thành hiện thực chỉ qua một bức ảnh và vài câu lệnh. Người dùng dễ dàng tạo ra phiên bản mô hình của chính mình, chọn nghề nghiệp, phong cách và cả phụ kiện đi kèm - từ thanh lịch, năng động đến trẻ trung, cá tính.

Sự háo hức khám phá phiên bản mô hình đồ chơi của chính mình đã khiến trào lưu "đóng hộp" bản thân nhanh chóng viral. Một số tài khoản mạng xã hội còn sáng tạo cả loạt mô hình của dàn nghệ sĩ trong MV Bắc Bling, thu hút sự chú ý của cộng đồng mạng.

Điển hình, chị Trần Phương Thanh (30 tuổi, ngụ Thành phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh) kể, chị thử nghiệm trào lưu đóng vỉ đồ chơi bằng AI sau khi thấy một bài đăng trên mạng. Thanh tải ảnh cá nhân lên ChatGPT, dùng câu lệnh chi tiết để tạo mô hình đồ chơi hành động kèm bao bì.

Cô nhân viên thiết kế đồ họa cho biết kết quả thật đáng ngạc nhiên: một búp bê trong hộp với phụ kiện ngành thiết kế y hệt Thanh ra đời. Thấy vui, Thanh làm thêm cho vài người bạn, ai cũng khen dễ thương.

Phạm Phúc Anh (34 tuổi, ngụ tại Thành phố Hà Nội), cũng tham gia trào lưu này vì đam mê phim ảnh. Anh chia sẻ: "Mình rất thích tưởng tượng mình trở thành một nhân vật siêu ngầu trong hộp đồ chơi. Vì vậy, mình đã tạo hình bản thân thành món đồ chơi, kèm theo những phụ kiện liên quan đến công việc review du lịch của mình như máy ảnh, chân máy, máy tính, ba lô... AI tạo hiệu ứng 3D rất sống động và chân thật".

Bộ ba Bắc Bling bắt trend thành công với sự hỗ trợ từ một người dùng Threads. (Ảnh: Kyodu87).

Theo Phúc Anh, tạo tranh bằng AI không khó, nhưng để có một bức tranh đúng ý cần chuẩn bị kỹ. Chẳng hạn như chọn tạo hình, mô tả trang phục, màu sắc, phong cách muốn hướng tới… Sau đó, AI sẽ biến hóa phần còn lại. "Cảm giác giống như mình đang làm đạo diễn cho chính phiên bản của mình vậy", anh kể.

Thế nhưng, Phúc Anh khuyên mọi người nên ghi rõ ảnh do AI tạo để tránh hiểu lầm và xin phép nếu dùng ảnh người khác.

Lâm Nhật Minh (29 tuổi), làm truyền thông tại Tây Ninh cho biết anh phát hiện ý tưởng từ cộng đồng AI quốc tế, thử làm rồi chia sẻ. "Trào lưu hot vì giúp mọi người thỏa ước mơ. Tuy nhiên, khi làm, bạn cần chuẩn bị prompt (cách ra lệnh cho AI) thật chất lượng để ra kết quả tốt", Minh giải thích.

Dù mang lại niềm vui, nhưng Minh cho rằng trào lưu này tiềm ẩn rủi ro về quyền riêng tư và bản quyền. Một số bạn trẻ tự chế ảnh của bạn bè, người thân, thậm chí là người nổi tiếng. Minh nói rằng mọi người cần chú ý về vấn đề bản quyền và đạo đức. Theo anh, mọi người cần dùng AI trách nhiệm, tránh lạm dụng ảnh cá nhân vì nguy cơ deepfake (công nghệ giả dưới dạng âm thanh, hình ảnh… để lừa đảo).

Thạc sĩ Trần Tuấn Dũng, Giảng viên Bộ môn An toàn thông tin, Khoa Mạng máy tính và truyền thông, Trường Đại học Công nghệ Thông tin TP.Hồ Chí Minh cảnh báo, các ứng dụng AI chỉnh sửa ảnh thường yêu cầu truy cập thư viện ảnh và camera. Tuy nhiên, chúng có thể thu thập thêm dữ liệu như ảnh chân dung, vị trí GPS, thông tin thiết bị, thậm chí danh bạ hay lịch sử duyệt web. Dữ liệu này không chỉ dùng để xử lý ảnh mà còn có thể huấn luyện AI, cá nhân hóa trải nghiệm hoặc bị chia sẻ với bên thứ ba nếu chính sách bảo mật không rõ ràng, dẫn đến nguy cơ rò rỉ khi hệ thống bị tấn công.

Thanh Hiền (t/h)