Doanh nghiệp nhà nước là trụ cột nộp thuế

Tập đoàn Viễn thông quân đội dẫn đầu trong bảng xếp hạng DN nộp thuế TNDN.

Bảng Xếp hạng (BXH) V1000 được xây dựng dựa trên kết quả điều tra, xử lý và kiểm chứng dữ liệu độc lập của Vietnam Report, thông tin cung cấp bởi cơ quan hữu quan và dữ liệu phản hồi từ các doanh nghiệp được điều tra.

Các doanh nghiệp (DN) có mặt trong BXH V1000 lần này là những doanh nghiệp có mức nộp thuế thu nhập cao trong giai đoạn từ năm 2008 đến năm 2011. Thứ tự xếp hạng của doanh nghiệp trong Bảng Xếp hạng V1000 căn cứ vào mức thuế thu nhập doanh nghiệp đã nộp trong năm 2011.

BXH V1000 đã loại trừ các doanh nghiệp bị xử lý qua thanh tra, kiểm tra thuế thời kỳ 2011 (tính đến thời điểm 15/10/2012).

Trong đó, Top 10 DN nộp thuế thu nhập cao nhất trong năm 2011, bao gồm 8 doanh nghiệp nhà nước, 1 doanh nghiệp liên doanh và 1 doanh nghiệp tư nhân trong nước, là như sau:

Top 10 doanh nghiệp nộp thuế thu nhập cao nhất trong năm 2011

Trong khuôn khổ chuẩn bị cho việc công bố Top 1000 doanh nghiệp nộp thuế lớn nhất Việt Nam (V1000), Vietnam Report cũng đã tiến hành một số hoạt động nghiên cứu khảo sát về nhận định của cộng đồng các doanh nghiệp doanh nghiệp nộp thuế lớn nhất Việt Nam (V1000) về triển vọng kinh tế vĩ mô. Nhóm nghiên cứu nhận được trên 300 phiếu trả lời từ cộng đồng DN.

DN bi quan về thời điểm phục hồi của nền kinh tế Việt Nam

Phần lớn các doanh nghiệp tỏ ra khá bi quan về thời điểm phục hồi của nền kinh tế và cho rằng trong năm 2013, nền kinh tế chưa thể phục hồi (46%). Dù vậy, cũng có tới 44% số doanh nghiệp cho rằng, trong trường hợp tốt đẹp, phục hồi kinh tế có thể bắt đầu từ nửa cuối năm 2013.

Về khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp lớn sụt giảm, theo khảo sát của Vietnam Report, 44% các DN lớn đã khẳng định họ không tiếp cận được dòng vốn như trong năm 2011. Trong khi đó, vẫn có 39% số DN vay được nhiều vốn hơn trước, nhưng vốn vay chỉ chiếm tối đa 50% trong tổng vốn kinh doanh của DN.

DNNN vẫn là trụ cột về nộp thuế TNDN

Tổng số thuế thu nhập doanh nghiệp của BXH V1000 năm 2012 là khoảng 54 nghìn tỷ đồng. Cho dù gặp rất nhiều bê bối về sản xuất, kinh doanh trong năm 2011, tính về tổng số thuế của các khối DN đã nộp, khu vực DN nhà nước vẫn khẳng định vị thế “ông anh cả” và đi đầu trong việc đóng góp thuế TNDN vào ngân sách quốc gia, chiếm tới 58,44% số thuế các DN thuộc Bảng V1000 đã nộp, tăng 1 điểm phần trăm so với Bảng xếp hạng năm trước.

Điều đó chứng tỏ các DNNN có lợi nhuận cao, tuy nhiên hoàn toàn chưa đủ căn cứ để chứng tỏ các DNNN có hiệu quả cao, do lợi nhuận cao của DNNN có thể xuất phát từ những vị thế độc quyền về khai thác tài nguyên và khai thác thị trường.

Báo cáo cũng cho biết, khối doanh nghiệp tư nhân đóng góp thuế thu nhập tới 22% tổng số, tăng 4 điểm phần trăm so với BXH V1000 năm trước. Trong số 410 doanh nghiệp mới gia nhập BXH V1000 năm 2012, các DN tư nhân chiếm 51,22%.

Các doanh nghiệp tư nhân cũng đóng góp phần lớn trong số thuế thu nhập mà các doanh nghiệp mới đóng góp, khoảng 44%. Có thể thấy, nhóm DN tư nhân đang ngày càng ý thức rõ hơn về trách nhiệm nộp thuế của mình (năm 2011, tỷ lệ DN tư nhân mới gia nhập bảng xếp hạng là 31,3%).

DN tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh tiếp tục là cỗ máy tạo lợi nhuận cho nền kinh tế quốc dân. Hai thành phố này chiếm tới 60% số doanh nghiệp trong bảng V1000. Tuy nhiên, đó vẫn chưa phải là dấu ấn đậm nét nhất, bởi căn cứ theo tỷ lệ về số thuế của các DN trên địa bàn Hà Nội thì hơn 27.044 tỷ đồng đã được đóng vào ngân sách, chiếm khoảng 50% tổng số thuế của BXH V1000, trong đó chủ yếu đến từ khối DN Nhà nước với hơn 77,24%.

Trong khi con số tương ứng tính trên địa bàn TP.Hồ Chí Minh là 13.494 tỷ, tương đương khoảng 25% tổng số. Tuy nhiên, điều này cũng cho thấy sự phát triển kinh tế Việt Nam là quá tập trung, và chưa tạo được sự đa dạng hóa cần thiết tới các vùng miền cả nước.

Theo thứ tự xếp hạng của BXH năm nay, số thuế mà Top 100 doanh nghiệp lớn nhất đã nộp chiếm tới hơn 66,34% so với tổng số thuế của 1.000 DN trong bảng. Điều này một mặt cho thấy nỗ lực của các DN lớn nhất, mặt khác cũng cho thấy môi trường kinh doanh còn chưa thật thuận lợi cho các DN nhỏ và vừa cạnh tranh với các ông lớn trong ngành.

Dương Vũ Minh