Doanh nghiệp sẵn sàng đáp ứng kiểm kê khí nhà kính để xuất khẩu vào thị trường EU

author 06:34 20/01/2025

(VietQ.vn) - Khi thị trường quốc tế, đặc biệt là thị trường Liên minh châu Âu (EU) ngày càng khắt khe với các tiêu chuẩn phát thải, kiểm kê khí nhà kính không chỉ là yêu cầu bắt buộc mà còn là cơ hội để doanh nghiệp Việt bứt phá.

Xu thế phát triển xanh, áp lực và cơ hội cho doanh nghiệp Việt

Phát triển xanh và bền vững đã trở thành xu thế tất yếu trên toàn cầu, định hình lại cách thức tăng trưởng kinh tế, thương mại và đầu tư. Các chính sách quan trọng như Thỏa thuận xanh châu Âu (European Green Deal), Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM), hay Chiến lược đa dạng sinh học đến năm 2030 đang tạo ra những yêu cầu khắt khe về phát thải khí nhà kính, buộc các doanh nghiệp phải thích nghi để tồn tại và phát triển.

Phát triển xanh là yêu cầu bắt buộc cho sự phát triển bền vững.

Theo Bộ Công Thương, các quy định phát triển bền vững tuy không phải mới, nhưng đang được tiêu chuẩn hóa và trở thành điều kiện bắt buộc ở nhiều thị trường lớn, đặc biệt là châu Âu. Doanh nghiệp muốn xuất khẩu phải nhanh chóng chuẩn bị để đáp ứng các yêu cầu liên quan đến chuyển đổi xanh. Quá trình này không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro bị loại khỏi các thị trường xuất khẩu quan trọng mà còn tạo cơ hội xây dựng thương hiệu bền vững, tiếp cận phân khúc khách hàng cao cấp và nâng cao giá trị sản phẩm.

Nhằm hiện thực hóa các cam kết về phát triển bền vững, Chính phủ Việt Nam yêu cầu hơn 2.000 doanh nghiệp trong nước thực hiện báo cáo phát thải khí nhà kính vào tháng 3/2025, đồng thời xây dựng kế hoạch giảm phát thải. Tuy nhiên, khảo sát cho thấy, đến nay, chỉ khoảng 10% doanh nghiệp sẵn sàng đáp ứng các yêu cầu này.

Bên cạnh đó, từ ngày 1/1/2025, doanh nghiệp Việt xuất khẩu nông sản sang các thị trường lớn sẽ phải chứng minh hàng hóa không phát sinh phát thải. Các tiêu chuẩn xanh và yêu cầu về sản xuất bền vững đang trở thành rào cản không nhỏ, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ phía doanh nghiệp.

Vai trò của kiểm kê khí nhà kính trong nâng cao năng lực cạnh tranh

Theo ông Nguyễn Tuấn Anh - Giám đốc Tư vấn Phát triển bền vững tại FPT Digital, kiểm kê khí nhà kính không chỉ là công cụ để doanh nghiệp đáp ứng các yêu cầu pháp lý mà còn giúp xác định nguồn phát thải, xây dựng biện pháp giảm thiểu hiệu quả. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh EU áp dụng cơ chế CBAM, theo đó, các sản phẩm nhập khẩu không đáp ứng tiêu chuẩn phát thải sẽ phải chịu chi phí carbon.

Cơ chế CBAM được thiết kế nhằm ngăn chặn hiện tượng "rò rỉ carbon" khi doanh nghiệp di dời sản xuất đến các quốc gia có quy định lỏng lẻo hơn về phát thải. Để xuất khẩu vào EU, doanh nghiệp cần minh bạch hóa dữ liệu phát thải, đồng thời đầu tư vào công nghệ xanh và quy trình sản xuất thân thiện với môi trường.

Thực hiện kiểm kê khí nhà kính mang lại nhiều lợi ích lâu dài cho doanh nghiệp, từ giảm thiểu rủi ro biến đổi khí hậu, tối ưu hóa chi phí, đến tăng cường khả năng ứng phó với thay đổi chính sách môi trường. Ngoài ra, minh bạch hóa báo cáo phát thải còn giúp nâng cao uy tín doanh nghiệp, thu hút đầu tư từ các quỹ phát triển bền vững và tài chính xanh.

Vinamilk là một trong những doanh nghiệp tiên phong chuẩn hóa phương pháp đo lường và kiểm kê khí nhà kính theo ISO 14064. Sau khi hoàn thành kiểm kê năm 2022, Nhà máy sữa Vinamilk Nghệ An và Trang trại bò sữa Vinamilk Nghệ An đã đạt trung hòa carbon theo tiêu chuẩn PAS2060:2014, với tổng lượng phát thải được trung hòa là 17.560 tấn CO2. Đây là kết quả của chiến lược "hành động kép" vừa cắt giảm phát thải trong sản xuất, vừa duy trì quỹ cây xanh để hấp thụ khí nhà kính.

Đến nay, 100% trang trại bò sữa và nhà máy của Vinamilk đã triển khai kiểm kê khí nhà kính. Doanh nghiệp này cũng là đại diện đầu tiên của ngành sữa Việt Nam tham gia Sáng kiến Ngành sữa Toàn cầu về Net Zero.

Tương tự, Công ty CP Công nghệ cao Traphaco đã thay thế nguyên liệu lò hơi từ than cám sang viên nén mùn cưa, giúp giảm 10% lượng khí thải carbon so với trước đây. Công ty cũng xác định lộ trình cắt giảm phát thải và đầu tư vào năng lượng tái tạo, góp phần tuân thủ các quy định mới về môi trường.

Fukoku Việt Nam và Nhà máy Thủy điện Huội Quảng cũng là những doanh nghiệp tiên phong trong kiểm kê khí nhà kính. Dù không thuộc danh mục bắt buộc, họ đã chủ động thực hiện kiểm kê, minh chứng cho cam kết hướng tới phát triển bền vững.

Trong tương lai, các doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động hơn trong việc tìm hiểu và đáp ứng tiêu chuẩn xanh, đầu tư vào công nghệ sạch và năng lượng tái tạo. Đồng thời, cơ quan quản lý nhà nước cần triển khai các chương trình hỗ trợ kỹ thuật và nâng cao năng lực cho doanh nghiệp, giúp họ bắt nhịp với xu thế chuyển đổi xanh toàn cầu.

Kiểm kê khí nhà kính không chỉ là nghĩa vụ pháp lý mà còn là bước đi chiến lược để doanh nghiệp khẳng định vị thế, tăng cường cạnh tranh và đóng góp vào sự phát triển bền vững của quốc gia.

 Duy Trinh (t/h)

Thích và chia sẻ bài viết:

tin liên quan

video hot

Về đầu trang