Hà Nội đẩy mạnh hiện thực hóa Nghị quyết số 57-NQ/TW trong cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng

Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị đã xác định rõ khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là “đột phá quan trọng hàng đầu”, là động lực chính để phát triển nhanh và bền vững đất nước. Trong tiến trình đó, hệ thống giáo dục đại học, cao đẳng đóng vai trò trung tâm trong đào tạo nhân lực chất lượng cao, phát triển tri thức mới, chuyển giao công nghệ và thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia.

Với vị thế là trung tâm chính trị, hành chính, kinh tế, văn hóa, giáo dục và khoa học công nghệ hàng đầu cả nước, Hà Nội hội tụ đầy đủ các điều kiện thuận lợi để đi đầu trong việc cụ thể hóa các mục tiêu của Nghị quyết. Tại hội thảo khoa học “Giải pháp thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia trong cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng”, Bí thư Đảng ủy Khối các trường đại học, cao đẳng Hà Nội Nguyễn Thanh Sơn khẳng định, Thủ đô hội tụ đủ điều kiện để đi đầu thực hiện nghị quyết của Bộ Chính trị, mở đường cho tăng trưởng kinh tế - xã hội bền vững, gặt hái những thành tựu đột phá trong đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Hà Nội khẳng định vai trò tiên phong trong quá trình hiện thực hóa Nghị quyết số 57-NQ/TW tại cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng.

Với mạng lưới hàng trăm trường đại học, cao đẳng và viện nghiên cứu cùng đội ngũ trí thức dồi dào, Thủ đô không chỉ là trung tâm chính trị, hành chính, kinh tế mà còn là trụ cột của giáo dục và khoa học công nghệ cả nước. Điều này tạo ra nền tảng vững chắc giúp Hà Nội khẳng định vai trò tiên phong trong việc thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Theo nghị quyết, việc phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được xem là động lực then chốt cho tăng trưởng nhanh và bền vững của đất nước, góp phần hiện thực hóa khát vọng xây dựng Việt Nam trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao. Đặc biệt, hệ thống giáo dục đại học, cao đẳng giữ vai trò trung tâm không chỉ trong đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao mà còn là nơi chuyển giao công nghệ, phát triển tri thức và tạo ra những sáng kiến đổi mới có giá trị thực tiễn. Thông qua các chương trình nghiên cứu và liên kết chặt chẽ giữa các trường với doanh nghiệp, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo tại Hà Nội đang ngày càng phát huy vai trò như “cầu nối” giữa khoa học và ứng dụng thực tiễn trong mọi lĩnh vực kinh tế.

GS. TS Lê Anh Tuấn - Chủ tịch Hội đồng Đại học Bách khoa Hà Nội cho biết: “Phát triển khoa học và công nghệ không chỉ là nhiệm vụ chiến lược mà còn là điều kiện tiên quyết để Hà Nội đạt được mục tiêu tăng trưởng xanh và bền vững, đồng thời hội nhập quốc tế”.

Đại học Bách khoa Hà Nội đã đề xuất 6 chương trình nghiên cứu chiến lược phối hợp cùng thành phố, bao gồm xây dựng hệ sinh thái trí tuệ nhân tạo đô thị, phát triển công nghiệp công nghệ cao quy mô nhỏ, tạo ra chợ công nghệ số kết nối doanh nghiệp và trường học, xây dựng bản đồ số năng suất, hình thành trung tâm mô phỏng – dự báo rủi ro đô thị và nghiên cứu phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao với mô hình giáo dục thông minh. Những giải pháp này không chỉ phục vụ cho tăng trưởng GRDP mà còn nâng cao năng suất lao động, thúc đẩy phát triển kinh tế tri thức và chuyển đổi số toàn diện.

Trong quá trình triển khai, TS Vũ Xuân Hùng – Trưởng ban, Ban Quản lý Khu Công nghệ cao và Khu công nghiệp Thành phố Hà Nội nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường hợp tác giữa các đơn vị trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.

“Chúng ta cần xây dựng một liên minh hành động giữa các trường đại học, doanh nghiệp và các cơ quan quản lý nhằm tháo gỡ những nút thắt về nhân lực, chuyển giao công nghệ và ứng dụng sáng tạo vào thực tiễn”, TS Vũ Xuân Hùng cho biết.

TS Vũ Xuân Hùng còn chỉ ra rằng, các khu công nghệ cao tại Hà Nội cần chuyển mình từ vai trò “cầu nối” thụ động sang “hub” – trung tâm hội tụ, phát triển và lan tỏa công nghệ mới. Qua đó, các doanh nghiệp sẽ dễ dàng tiếp cận các sáng kiến, kết quả nghiên cứu từ các trung tâm đổi mới để áp dụng vào sản xuất, dịch vụ, mở rộng quy mô sản xuất và thương mại hóa sản phẩm sáng tạo.

Trên thực tế, các kết quả nghiên cứu tại các viện, trường đại học tuy có giá trị nhưng vẫn gặp khó khăn khi chưa có không gian, cơ chế và hệ sinh thái thử nghiệm giúp đưa ra thị trường. Chính vì thế, Đại học Bách khoa Hà Nội cam kết đồng hành cùng thành phố, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, doanh nghiệp để tạo dựng môi trường thử nghiệm mới – nơi các giải pháp đổi mới sẽ được kiểm chứng và áp dụng rộng rãi. Đây là bước chuyển quan trọng hướng tới việc hiện thực hóa tầm nhìn “Thành phố thông minh – xanh – hiện đại” của Hà Nội vào năm 2045.

Bên cạnh đó, thực tiễn cho thấy, vai trò của thanh niên Thủ đô cũng được Đoàn Thanh niên Hà Nội đặc biệt chú trọng trong công cuộc chuyển đổi số. Theo đó, Thành Đoàn Hà Nội đã hỗ trợ thành lập CLB Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tại 51 trường đại học, học viện. Sự kiện này đã giúp hình thành mạng lưới khởi nghiệp năng động với gần 2.000 dự án sáng tạo và hơn 5.700 hồ sơ nhà sáng lập trẻ, cùng với sự hỗ trợ của hơn 250 quỹ đầu tư mạo hiểm. Đây là những “hạt nhân” quan trọng lan tỏa tinh thần khởi nghiệp, làm bệ phóng cho hàng triệu đô la đầu tư vào các dự án sáng tạo, đưa nhiều sản phẩm khởi nghiệp ra thị trường quốc tế.

Phó Bí thư Thành Đoàn Hà Nội Trần Quang Hưng chia sẻ: “Chúng tôi luôn đặt mục tiêu làm thật, làm sớm và làm khác biệt trong môi trường khởi nghiệp. Quan trọng không chỉ là hỗ trợ vốn mà còn là kết nối tri thức, xây dựng cộng đồng và mở rộng mạng lưới quốc tế cho các bạn trẻ.” Chính những hoạt động này đã góp phần chuyển giao công nghệ, tạo ra động lực mạnh mẽ cho mọi lĩnh vực và giúp thanh niên làm chủ tri thức trong thời đại số.

Các đề xuất cụ thể để tháo gỡ nút thắt trong chuyển giao công nghệ cũng được đưa ra tại hội thảo. Trong đó, những giải pháp như hỗ trợ sinh viên tiếp cận thực tế tại các nhà máy, viện nghiên cứu trong khu công nghệ cao, phối hợp “thực học – thực hành” trong đào tạo, cùng việc thu hút nhân lực công nghệ cao thông qua các chính sách ưu đãi đặc thù được nêu rõ. Cùng với đó, việc mở rộng không gian chia sẻ phòng thí nghiệm, kỹ thuật và triển khai các mô hình liên kết đào tạo – nghiên cứu – sản xuất là bước đi quyết định để đưa các kết quả nghiên cứu từ phòng lab ra thị trường.

Nghị quyết số 57-NQ/TW không chỉ là kim chỉ nam cho sự chuyển mình mạnh mẽ của nền kinh tế – xã hội mà còn là lời cam kết của toàn hệ thống chính trị, hành chính và giáo dục trong công cuộc đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành, địa phương với sự tham gia tích cực của các trường đại học, trung tâm nghiên cứu và doanh nghiệp cho thấy rằng, với sức mạnh của con người và sức trẻ.

 Duy Trinh