Làm thế nào để phục hồi mùi, vị giác ở bệnh nhân Covid-19?

Mất bao lâu để hồi phục mùi, vị giác?

Mất mùi và mất vị là những triệu chứng thường gặp ở bệnh nhân COVID-19 với tỉ lệ trung bình là 35.8% (mất mùi) và 38.5% (mất vị). Mất mùi và mất vị thường gặp ở những người trẻ tuổi, đặc biệt là nữ giới. Triệu chứng thường xuất hiện ngay từ giai đoạn đầu của bệnh.

Mất mùi và mất vị là những triệu chứng không nguy hiểm, nhưng chúng gây ra bất tiện trong việc ăn uống, góp phần làm tăng tỉ lệ chán ăn ở người bệnh COVID-19. Từ đó, gia tăng nguy cơ sụt cân và suy dinh dưỡng, mà hậu quả cuối cùng là giảm sức đề kháng.

Mất vị thường liên quan đến mất các vị cơ bản bao gồm: Mặn, ngọt, chua, cay, đắng... Người bệnh COVID-19 thường diễn tả ăn cái gì cũng thấy nhạt.

Việc mất mùi và vị thường cải thiện theo thời gian. Trung bình người bệnh cải thiện triệu chứng sau 2 tuần. Phần lớn sẽ cải thiện sau 4 tuần.

Chỉ có một tỷ lệ nhỏ là bị kéo dài. Trong một số ít trường hợp, thời gian hồi phục người bệnh có hiện tượng tăng nhạy cảm mùi (cảm giác khó chịu với một mùi mà trước đây là bình thường, giống như triệu chứng ốm nghén ở bà bầu), hoặc có rối loạn mùi hoặc xuất hiện mùi lạ. Mặc dù trên thực tế không có những vật có mùi đó xung quanh (ví dụ ngửi thấy mùi xà bông, kim loại, hóa chất, thối rữa…).

Một số ít có rối loạn cảm giác của lưỡi (cảm giác tê, châm chích ở lưỡi). Trong thời gian hồi phục, cảm giác về vị trở lại không đồng đều, một số vị trở lại sớm hơn (ví dụ ngọt, mặn).

Do đó, người bệnh COVID-19 có thể cảm nhận được vị chủ đạo của một thực phẩm (ví dụ như trong lúc hồi phục, người bệnh chỉ cảm nhận được lại vị ngọt trong tương cà, tương ớt mà không cảm nhận các vị khác).

Mất mùi và vị làm giảm mức độ thỏa mãn với bữa ăn và làm người bệnh khó chịu. Mặc dù mùi và vị thức ăn là các yếu tố đóng góp vai trò lớn trong sự thỏa mãn bữa ăn. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều yếu tố khác góp phần vào sự ngon miệng mà trong bối cảnh này cần phát huy.

Các yếu tố đó bao gồm cấu trúc thực phẩm, nhiệt độ thực phẩm, hình thức trình bày, không khí bữa ăn và ký ức về thực phẩm.

Làm thế nào để lấy lại mùi, vị giác?

Theo Bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng, Trung tâm Oxy Cao áp Việt - Nga, Trung tâm Nhiệt đới Việt Nga, Bộ Quốc phòng cho hay, khi SARS-CoV-2 xâm nhập vào cơ thể, hệ thống miễn dịch của chúng ta sẽ chiến đấu với virus này và biểu hiện ra ngoài bằng một số triệu chứng cụ thể, trong đó có mất khứu giác (mùi), vị giác (vị).

Nguyên nhân gây ra triệu chứng này là các tế bào thần kinh đệm bị tổn thương trước sự tấn công của virus. Các tế bào này có chức năng dẫn truyền xung động thần kinh và mang đến cảm nhận về mùi, vị cho cơ thể.

Trong khi đó, thực tế, các tế bào khứu giác, vị giác hoàn toàn không bị ảnh hưởng.

Bởi vậy, để sớm lấy lại mùi, vị, người bệnh nên cố gắng ăn uống, ngủ, nghỉ ngơi tốt sau khi khỏi Covid-19. Ngoài ra, chúng ta có thể tập hít các mùi hoặc ăn những món quen thuộc sau đó tưởng tượng chúng bằng trí óc.

Việc làm này được thực hiện đều đặn sẽ giúp khứu giác, vị giác trở lại trạng thái bình thường sau khoảng vài ngày đến vài tuần.

Để hỗ trợ lấy lại mùi, vị nhanh nhất, bệnh nhân cũng có thể sử dụng thêm một số loại thuốc hỗ trợ thần kinh như vitamin B1, B6, B12, citicoline, piracetam, choline alfoscerate, nocleo-cmp.

Nguyễn Hương (t/h)