Người chăn nuôi lại điêu đứng vì giá thức ăn chăn nuôi liên tục ‘lên đỉnh’

Treo chuồng vì giá cám liên tục tăng cao

Từ sau Tết Nguyên đán, giá thức ăn chăn nuôi tiếp tục tăng cao khiến nhiều hộ chăn nuôi “ngấm đòn” nguy cơ thua lỗ. Giá cám tiếp tục tăng khoảng 25.000-30.000 đồng/bao (loại 25 kg) lên 270.000-290.000 đồng/bao đối với thức ăn dành cho lợn nái. Giá cám dành cho lợn thịt ở mức 330.000-360.000 đồng/bao. Riêng một số loại thức ăn đậm đặc có giá lên đến 600.000-700.000 đồng/bao.

Với chi phí bình thường, để nuôi một con lợn xuất chuồng, riêng tiền thức ăn mất khoảng 3-3,3 triệu đồng. Tuy nhiên, từ cuối năm 2020 đến nay, giá cám hơn 10 lần tăng liên tiếp.

Anh Nguyễn Quang Sáng (xã Đông Tảo, huyện Khoái Châu, Hưng Yên) một hộ chăn nuôi cho biết: “Riêng tiền thức ăn hiện nay, mỗi tháng chúng tôi phải chi hơn 500 triệu đồng. Tính ra, nhiều hơn trước khoảng 1,5 triệu đồng/con. Chưa kể, tiền con giống, điện, nước… cũng đang tăng cao. Với giá lợn hơi bấp bênh như hiện nay, người nuôi rất khó có lãi, thậm chí lỗ”.

Ông Đào Quang Tiến, chủ trang trại lợn tại xã Tân Ước (Thanh Oai, Hà Nội), cho biết, trang trại vừa phải sớm xuất chuồng 120 con lợn thịt vì không đủ sức gánh giá cám. Khoảng một tháng nay, vì không xoay kịp tiền cám, gia đình ông phải chạy khắp nơi để nhập ngô và khoai đậm đặc… về trộn lẫn để lợn ăn tạm. Theo tính toán của anh Tiến từ tháng sau sẽ giảm đàn lợn nái từ 150 con xuống còn 50 con để cắt giảm chi phí.

Trước thực trạng giá cám liên tục tăng cao, trong khi giá lợn hơi xuất chuồng ở mức thấp người chăn nuôi đối mặt với nguy cơ lỗ nặng, nhiều hộ bỏ trống chuồng.

Ông Nguyễn Thanh Sơn, Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi gia cầm Việt Nam, cho biết, năm 2021, trước đà tăng phi mã của giá thức ăn chăn nuôi, Chính phủ quyết định giảm thuế nhập khẩu một số nguyên liệu từ ngày 30/12/2021 như lúa mì từ 3% xuống 0%, ngô từ 5% xuống 2% để hỗ trợ người chăn nuôi. Tuy nhiên, đến nay, giá thức ăn chăn nuôi không những không giảm mà còn tăng cao, khiến người chăn nuôi từ nuôi lợn đến gia cầm, thủy sản đều rất chật vật.

Theo tìm hiểu, một loạt doanh nghiệp lớn ngành chăn nuôi vừa thông báo tiếp tục tăng giá thức ăn chăn nuôi. Công ty CP MMS Feed (hệ thống Nhà máy Proconco & Anco) tăng giá bán thức ăn nuôi lợn và gà thịt thêm 300 đồng/kg, thức ăn gia cầm và lợn con tăng 240 đồng/kg, các loại khác tăng 200 đồng/kg. Công ty TNHH De Heus thông báo tăng giá bán 300 đồng/kg với các sản phẩm thức ăn đậm đặc dành cho lợn và gà; tăng 240 đồng/kg thức ăn dành cho lợn con và gia cầm đẻ; tăng 200 đồng/kg cho các loại thức ăn còn lại (không áp dụng cho thức ăn thủy sản).

Chưa giải được bài toán nguyên liệu đầu vào

Theo ông Nguyễn Thanh Sơn, nhu cầu nguyên liệu thức ăn chăn nuôi của Việt Nam được dự báo vào khoảng 28-30 triệu tấn/năm trong 5 năm tới với trị giá 12-13 tỷ USD. Tuy nhiên, hiện 85% nguyên liệu thức ăn chăn nuôi của Việt Nam phụ thuộc vào nguồn cung từ bên ngoài.

“Nếu không có chính sách, giải pháp để hướng tới tự chủ nguồn thức ăn hoặc tận dụng các nguyên liệu trong nông nghiệp để thay thế, ngành chăn nuôi sẽ luôn rơi vào tình trạng bấp bênh, rủi ro”, ông Sơn nói.

Ông Dương Tất Thắng, Cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT), cho biết, từ sau Tết Nguyên đán, ngành chăn nuôi tiếp tục đối mặt nhiều khó khăn khi giá các loại nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi liên tục tăng cao.

Nguyên nhân chủ yếu do ảnh hưởng của thời tiết bất lợi từ các khu vực trồng chính trên thế giới tại các nước Nam Mỹ. Đồng thời, căng thẳng giữa Nga và Ukraine (nhà xuất khẩu lúa mỳ lớn nhất và thứ tư trên thế giới) cũng tác động lớn đến giá ngô và lúa mỳ trên thị trường.

Thống kê cho thấy, trong 2 tháng đầu năm, Việt Nam nhập khẩu khoảng 551 triệu USD thức ăn chăn nuôi, và nguyên liệu (giảm 19% so với cùng kỳ), chủ yếu nhập từ Argentina, Brazil và Mỹ. Ngoài ra, mỗi năm Việt Nam nhập khẩu khoảng 1 triệu tấn lúa mỳ (khoảng 20% tổng sản lượng nhập khẩu) và 3% tổng sản lượng ngô từ Nga và Ukraine, nhưng hiện thị trường này đang tắc, ảnh hưởng đến nguồn cung.

Trước mắt, Cục đề nghị các doanh nghiệp sản xuất thức ăn chăn nuôi rà soát lại nguồn cung, chủ động tìm kiếm nguồn nguyên liệu mới, tránh tình trạng tăng giá sốc.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến cho biết, trước tình trạng giá thức ăn chăn nuôi tiếp tục tăng cao trở lại, Bộ yêu cầu các đơn vị liên quan khẩn trương phối hợp để ra các giải pháp phát triển các loại thức ăn thay thế thức ăn công nghiệp.

Hiện, Bộ NN&PTNT đang xây dựng đề án công nghiệp hóa sản xuất thức ăn chăn nuôi. Trong đó, ngành nông nghiệp sẽ quy hoạch vùng nguyên liệu thức ăn chăn nuôi, xây dựng cánh đồng mẫu lớn để sản xuất ngô, đậu tương, ngô sinh khối…, đồng thời cơ cấu sản phẩm chăn nuôi theo hướng giảm tỉ trọng thịt lợn, tăng thịt gia cầm, thịt gia súc ăn cỏ.

Việc hạ giá thành thức ăn chăn nuôi, tránh phụ thuộc quá nhiều vào nguồn nguyên liệu và thức ăn chăn nuôi ngoại nhập có ý nghĩa đặc biệt quan trọng với ngành chăn nuôi của Việt Nam. Vì vậy, nếu không tìm được lời giải hiệu quả cho "bài toán" này thì những khó khăn của người chăn nuôi sẽ còn tiếp diễn...

 Nguyễn Hương (t/h)