Nguy cơ cho bệnh nhân nếu dùng thuốc không đạt chuẩn, cấm bác sĩ kê đơn kèm TPCN như thuốc chữa bệnh

Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy Nguyễn Tri Thức vừa ký văn bản thông báo nhắc nhở các hoạt động liên quan đến thuốc, khi việc dùng thuốc cho người bệnh là rất quan trọng. Nếu chất lượng thuốc không đảm bảo, nguồn gốc thuốc không rõ ràng sẽ dẫn đến nguy cơ tổn hại sức khỏe bệnh nhân.

Để hạn chế nguy cơ cho bệnh nhân từ việc dùng thuốc không đạt chuẩn, chưa đúng quy định, giám đốc bệnh viện Chợ Rẫy thông báo nhắc nhở đến toàn thể nhân viên bệnh viện - đặc biệt các bác sĩ và điều dưỡng - phải tuân thủ các quy định hiện hành về quản lý, dùng thuốc trong quá trình tư vấn, hướng dẫn, chỉ định thuốc cho bệnh nhân sử dụng.

Tuyệt đối không được tư vấn, hướng dẫn, chỉ định cho bệnh nhân các thuốc chưa được phép lưu hành tại Việt Nam, thuốc thuộc loại “hàng xách tay”, thuốc chưa rõ nguồn gốc. Bên cạnh đó, không được phối hợp, hợp tác với các đối tượng chào mời mua bán thuốc không đúng theo quy định của pháp luật về cung ứng, mua bán thuốc. Không được hướng dẫn, giới thiệu bệnh nhân, thân nhân bệnh nhân ra ngoài bệnh viện mua thuốc mà không theo quy trình quy định của bệnh viện, của pháp luật.

Tuyệt đối không được đưa thuốc, vật tư y tế của cá nhân vào nhà thuốc của bệnh viện để bán, cung cấp cho bệnh nhân mà không theo quy định của bệnh viện. Không được dùng những thông tin y tế làm căn cứ để hướng dẫn, định hướng, lôi kéo, chỉ định cho bệnh nhân dùng thực phẩm chức năng như là thuốc chữa bệnh.

Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy đề nghị trưởng khoa các khoa lâm sàng, khoa dược và các khoa phòng khác có trách nhiệm kiểm tra, giám sát các hoạt động liên quan đến khám chữa bệnh, các hoạt động kê đơn, cung ứng và sử dụng thuốc.

Khi phát hiện những trường hợp vi phạm hoặc có dấu hiệu vi phạm, phải nhắc nhở, điều chỉnh việc làm và xử lý ngay. Đồng thời báo cáo giám đốc bệnh viện những trường hợp vi phạm hoặc có dấu hiệu vi phạm, đặc biệt những trường hợp có dấu hiệu vi phạm mang tính tập thể, hệ thống hoặc có tổ chức.

"Giám đốc bệnh viện sẽ xử lý nghiêm các cá nhân cố tình vi phạm các quy định về hoạt động liên quan đến việc hướng dẫn, định hướng, chỉ định, cung ứng và sử dụng thuốc. Sẽ không được xem xét tình tiết giảm nhẹ trong trường hợp này", Giám đốc bệnh viện nêu rõ.

Trước đó, báo chí phản ánh, bác sĩ Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương kê đơn thuốc kèm thực phẩm chức năng diễn ra rất phổ biến. Bệnh nhân phải bỏ ra tiền triệu để chi trả cho những đơn thuốc nhập nhèm kiểu này. Tại nhà thuốc của Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương còn có hiện tượng bán thuốc với giá đắt hơn rất nhiều so với thị trường.

Ngay sau vụ việc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương đã xử lí bác sĩ vi phạm bằng hình thức cho điều chuyển công tác và đây là cơ sở để tiếp tục để xử lí kỷ luật theo quy định. Đồng thời, bệnh viện cũng đã ngừng tư vấn về thực phẩm chức năng.

Về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương cho biết, sau khi báo chí phản ánh nhập nhèm kê đơn thuốc thực phẩm chức năng tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, Bộ Y tế đã chỉ đạo các đơn vị trực thuộc và bệnh viện kiểm tra và xử lý.

Liên quan tới thực hiện chức năng quản lí nhà nước về quản lí khám chữa bệnh, Bộ Y tế cũng đã có công văn gửi cho cơ sở y tế của tất cả các tỉnh, thành phố, các cơ sở y tế trực thuộc bộ, ngành về việc tăng cường công tác chỉ đạo, kiểm tra việc kê đơn thuốc trong điều trị ngoại trú theo đúng quy định. Ngoài ra quản lý đơn thuốc cũng là nội dung quan trọng trong việc đánh giá chất lượng bệnh viện hằng năm trong hướng dẫn của Bộ Y tế.

Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương cho biết: Bộ Y tế sẽ tiếp tục tăng cường công tác thanh kiểm tra, chấn chỉnh việc kê đơn thuốc tại các cơ sở khám chữa bệnh.

Tiêu chuẩn chất lượng về thuốc được quy định như thế nào? Căn cứ Điều 4, Điều 5 Thông tư 11/2018/TT-BYT thì tiêu chuẩn chất lượng thuốc gồm dược điển và tiêu chuẩn cơ sở, cụ thể là: Áp dụng dược điển: + Cơ sở kinh doanh dược, cơ sở pha chế thuốc được áp dụng Dược điển Việt Nam hoặc một trong các dược điển tham chiếu sau đây: Dược điển Châu Âu, Anh, Hoa Kỳ, Quốc tế, Nhật Bản; + Việc áp dụng tiêu chuẩn trong các dược điển quy định tại Điểm a Khoản này phải bao gồm toàn bộ các quy định về chỉ tiêu chất lượng, mức chất lượng và phương pháp kiểm nghiệm quy định tại chuyên luận thuốc, nguyên liệu làm thuốc tương ứng của dược điển áp dụng; bao gồm cả quy định về chỉ tiêu chất lượng, mức chất lượng và phương pháp kiểm nghiệm chung được quy định tại Phụ lục của dược điển; + Trường hợp cơ sở sản xuất công bố áp dụng một trong các dược điển quy định tại Điểm a Khoản này nhưng sử dụng phương pháp kiểm nghiệm khác với phương pháp kiểm nghiệm được ghi trong chuyên luận riêng của thuốc, nguyên liệu làm thuốc trong dược điển đã chọn thì phải chứng minh sự tương đương giữa phương pháp kiểm nghiệm của nhà sản xuất với phương pháp kiểm nghiệm được ghi trong dược điển. Kết quả kiểm nghiệm sử dụng phương pháp kiểm nghiệm ghi trong dược điển là căn cứ để kết luận chất lượng thuốc; + Đối với thuốc dược liệu, cơ sở kinh doanh dược, cơ sở pha chế thuốc được áp dụng dược điển quy định tại Điểm a Khoản này hoặc dược điển nước xuất xứ của thuốc. - Áp dụng dược điển nước ngoài khác với các trường hợp quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều này: + Trường hợp cơ sở kinh doanh dược, cơ sở pha chế thuốc áp dụng dược điển nước ngoài khác dược điển tham chiếu quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều này, tiêu chuẩn chất lượng áp dụng tối thiểu phải đáp ứng các yêu cầu sau: + Đáp ứng yêu cầu về chỉ tiêu chất lượng và mức chất lượng được quy định tại chuyên luận tiêu chuẩn chất lượng tương ứng của Dược điển Việt Nam hoặc một trong các dược điển tham chiếu; + Phương pháp kiểm nghiệm chung được áp dụng phải phù hợp với phương pháp kiểm nghiệm chung tương ứng được ghi tại Dược điển Việt Nam hoặc một trong các dược điển tham chiếu quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều này. Áp dụng tiêu chuẩn cơ sở: - Tiêu chuẩn cơ sở về thuốc, nguyên liệu làm thuốc phải đáp ứng quy định tại Điểm b Khoản 2 Điều 102 của Luật dược, cụ thể như sau: + Đáp ứng yêu cầu về chỉ tiêu chất lượng, mức chất lượng được quy định tại chuyên luận tương ứng của Dược điển Việt Nam và chỉ tiêu chất lượng, mức chất lượng, phương pháp kiểm nghiệm chung được quy định tại các Phụ lục của Dược điển Việt Nam; + Trường hợp Dược điển Việt Nam, dược điển tham chiếu quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều 4 Thông tư này chưa có chuyên luận thuốc, nguyên liệu làm thuốc tương ứng, cơ sở xây dựng tiêu chuẩn trên cơ sở kết quả nghiên cứu khoa học (bao gồm cả kết quả nghiên cứu phát triển sản phẩm) hoặc theo quy định của dược điển nước ngoài khác. - Tiêu chuẩn cơ sở của thuốc pha chế, bào chế tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh do cơ sở xây dựng, đánh giá sự phù hợp và được người đứng đầu cơ sở ban hành.

An Dương (T/h)