Nhiều sai sót trong quản lý, kinh doanh xăng dầu

Theo kết luận thanh tra, một số thương nhân đầu mối báo cáo về kho chứa xăng dầu chưa đúng với thực tế. Cá biệt trong giai đoạn ngắn, có thương nhân thuê kho với sức chứa chưa đáp ứng theo quy định.

Một số thương nhân “không đáp ứng điều kiện về hệ thống phân phối xăng dầu theo quy định” của Nghị định 83 và Nghị định 95 (sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 83).

Cụ thể, theo kết luận thanh tra, các thương nhân đầu mối đã vi phạm các quy định như: Hệ thống phân phối xăng dầu phải có tối thiểu 40 tổng đại lý kinh doanh xăng dầu hoặc đại lý bán lẻ xăng dầu hoặc thương nhân nhận quyền bán lẻ xăng dầu...

Về việc mua xăng dầu trong nước, kết luận thanh tra cũng chỉ ra rằng có trường hợp các thương nhân phân phối bán xăng dầu cho thương nhân đầu mối. Điều này không đúng quy định về quyền và nghĩa vụ của các thương nhân, nhưng chưa có chế tài xử lý.

Trong khi đó, việc nhập khẩu xăng dầu cũng chưa được thực hiện nghiêm túc. Có trường hợp thương nhân đầu mối không hoạt động nhập khẩu trong quý I và quý II năm 2021. Tuy nhiên, năm 2021, công ty vẫn nhập khẩu đủ sản lượng tối thiểu theo quy định.

Kết luận thanh tra cho rằng: Theo quy định tại Nghị định 83, Bộ Công Thương có thẩm quyền thu hồi Giấy phép kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu nếu thương nhân đầu mối không tiếp tục hoạt động xuất nhập khẩu xăng dầu trong một quý trở lên.

Ngoài ra, cũng có một số thương nhân đầu mối không nhập khẩu xăng hoặc nhập khẩu xăng dầu ít hơn mức tối thiểu do Bộ Công Thương phân giao. Điều này được kết luận là "không đúng quy định tại Nghị định 83".

Liên quan dự trữ xăng dầu, theo kết luận thanh tra, các thương nhân đầu mối đã có ý thức về duy trì dự trữ tối thiểu. Nhưng việc dự trữ xăng dầu tại một số thương nhân đầu mối chưa đáp ứng về mức dự trữ tối thiểu bắt buộc 15 ngày. Tuy nhiên, kết luận thanh tra lưu ý hiện tượng này không mang tính liên tục. So với chu kỳ dự trữ xăng dầu bắt buộc quy định tính trung bình 15 ngày thì đa số thương nhân vẫn duy trì dự trữ xăng dầu theo quy định.

Hiện có hai thương nhân đầu mối làm nhiệm vụ dự trữ quốc gia mặt hàng xăng dầu. Báo cáo cho thấy, có một thương nhân có tồn kho xăng dầu tại một số thời điểm thấp hơn mức quy định, chưa đảm bảo mức dự trữ quốc gia tại kho tuyến sau, nhưng lượng tổng tồn sổ sách tại cùng thời điểm của các kho công ty đều cao hơn mức dự trữ quy định...

Trên cơ sở kết quả thanh tra, Chánh thanh tra Bộ Công Thương đã ban hành 23 quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với 11 thương nhân đầu mối và các công ty con, đơn vị trực thuộc của thương nhân đầu mối.

Trước thực trạng trên, kết luận thanh tra cũng đề nghị các cơ quan quản lý về xăng dầu cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát hoạt động kinh doanh xăng dầu; kịp thời phát hiện những bất cập, tồn tại trong công tác quản lý; đồng thời kiến nghị sửa đổi, bổ sung, xử lý hoặc kiến nghị xử lý các hành vi vi phạm trong hoạt động kinh doanh xăng dầu.

Phối hợp với Vụ pháp chế rà soát các quy định, kiến nghị sửa đổi, bổ sung quy định của Nghị định 95 theo hướng quy định rõ, cụ thể các khái niệm, nội dung, phù hợp với thực tế của hoạt động kinh doanh xăng dầu hiện nay.

Trên cơ sở kết quả thanh tra, thực hiện đối chiếu quy định của pháp luật và tình hình thực tiễn để tổ chức đánh giá việc các thương nhân đầu mối, thương nhân phân phối nêu trên thực hiện quyền và nghĩa vụ trong kinh doanh xăng dầu.

Rà soát, tổng hợp, báo cáo, kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý đổi các giấy phép kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu của thương nhân đầu mối và giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân phân phối xăng dầu của thương nhân phân phối đã cấp nhưng không đáp ứng đủ điều kiện kinh doanh xăng dầu theo quy định.

 An Nguyên