Những điều cần tránh khi ăn mướp để tốt cho sức khỏe

Mướp không chỉ dễ chế biến mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhờ vào hàm lượng chất xơ, vitamin và chất chống oxy hóa dồi dào. Một trong những lợi ích nổi bật của mướp là hỗ trợ tiêu hóa. Mướp chứa nhiều nước và chất xơ hòa tan, giúp cải thiện nhu động ruột, ngăn ngừa táo bón và hỗ trợ hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Ngoài ra, mướp còn có tác dụng làm mát cơ thể, rất thích hợp sử dụng trong mùa hè hoặc khí hậu nóng. Bên cạnh đó, loại quả này chứa vitamin C, giúp tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ sức khỏe làn da và bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do.

Trong y học cổ truyền, mướp còn được sử dụng như một loại thực phẩm giúp thanh nhiệt, lợi tiểu, hỗ trợ đào thải độc tố và tốt cho gan. Một số nghiên cứu còn cho rằng mướp có thể giúp ổn định đường huyết, tuy nhiên vẫn cần thêm bằng chứng khoa học để khẳng định điều này. Đặc biệt khi ăn mướp nên lưu ý để tốt cho sức khỏe.

Không ăn mướp có vị đắng

Theo Tạp chí Nghiên cứu Lâm sàng và Chẩn đoán của Ấn Độ, mướp có vị đắng khả năng chứa nhiều cucurbitacin. Đây là một nhóm hợp chất hóa học tự nhiên có vị rất đắng, xuất hiện ở nhiều loài thực vật thuộc họ bầu bí bao gồm mướp, bầu, bí đao, bí đỏ, dưa chuột. Những hợp chất này đóng vai trò bảo vệ cây chống lại côn trùng và động vật ăn lá.

Thông thường, các giống mướp tại các trang trại, gia đình đã được chọn lọc để loại bỏ hoặc giảm lượng cucurbitacin. Tuy nhiên, cucurbitacin vẫn có thể xuất hiện trở lại do một số nguyên nhân như thụ phấn chéo với loại mướp dại, hạt giống không đạt chuẩn, môi trường bất lợi (hạn hán, đất nhiễm mặn…).

Mướp rất tốt cho sức khỏe nhưng cần lưu ý khi ăn. Ảnh minh họa

Người ăn phải mướp nhiễm nhiều cucurbitacin có thể xuất hiện triệu chứng như buồn nôn và nôn, tiêu chảy, đau bụng dữ dội, choáng váng, mệt lả. Trường hợp nặng mất nước nghiêm trọng, tụt huyết áp, thậm chí phải nhập viện. Năm 2018, một vụ ngộ độc tại Ấn Độ do uống nước ép bầu có vị đắng khiến nhiều người phải nhập viện, trong đó có một người tử vong do suy đa tạng.

Không ăn mướp sống hoặc chưa chín hẳn

Mướp chưa được nấu chín kỹ có thể chứa các hợp chất gây kích ứng đường tiêu hóa, như saponin hoặc chất ức chế enzyme tiêu hóa. Các chất này thường bị phân hủy khi mướp được nấu chín đúng cách. Theo Healthline (Mỹ), người ăn phải mướp chưa nấu chín kỹ có thể đau bụng, co thắt dạ dày, đầy hơi, chướng bụng, tiêu chảy, buồn nôn, nguy cơ nhiễm khuẩn.

Không ăn mướp đã già, xơ

Mướp khi già đi sẽ trở nên xơ, cứng và nhiều hạt. Ăn nhầm loại mướp già có thể gây kích ứng hệ tiêu hóa mà không mang lại dinh dưỡng gì. Các nguy cơ bao gồm khó tiêu hoặc tắc ruột, nhất là ở trẻ em hoặc người có vấn đề đường ruột; đau bụng, khó chịu; nghẹn nếu nuốt phải hạt cứng; sợi xơ có thể làm tổn thương cổ họng hoặc ruột. Bởi vậy, người tiêu dùng nên chọn quả mướp nhỏ đến vừa, mềm tay. Khi bổ ra, nếu thấy hạt đã cứng, chuyển màu, ruột khô xơ thì nên bỏ.

Tránh ăn mướp cùng một số thực phẩm 

Theo Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế, mướp là loại quả chứa rất nhiều nước và chất xơ, nên loại quả này có khả năng hỗ trợ cực tốt cho quá trình ăn kiêng, giảm cân. Mức calo trong quả mướp rất thấp, chỉ khoảng 17kcal cho 100g mướp. Mức calo này thậm chí còn thấp hơn so với calo trong quả mướp đắng, khoảng 25kcal cho 100g. Như vậy, 1 quả mướp khoảng 300g sẽ chỉ cung cấp khoảng 51kcal. Nhưng chú ý khi chế biến nên sử dụng ít dầu mỡ và gia vị để tránh làm tăng năng lượng cho món ăn.

Ngoài ra, mướp cũng chứa nhiều vitamin A, B5, B6, C, chất chống oxy hóa, khoáng chất và chất xơ. Tuy nhiên theo các chuyên gia, khi ăn mướp vẫn cần phải lưu ý một số điều để không ảnh hưởng đến sức khỏe. Không nên tùy ý kết hợp mướp với một số loại thực phẩm vì có thể gây hại cho sức khỏe. 

Không nên kết hợp mướp với cá chạch vì mướp rất giàu vitamin B1, còn trong cá chạch lại chứa enzym phân hủy vitamin B1. Khi ăn chung hai loại thực phẩm này với nhau, enzym trong cá chạch sẽ phân hủy vitamin B1 trong mướp, ảnh hưởng đến giá trị dinh dưỡng đem lại cho cơ thể.

Rau chân vịt và mướp đều là thực phẩm tính hàn, chứa nhiều chất xơ. Ăn hai loại này cùng lúc sẽ đẩy nhanh nhu động ruột, có thể gây rối loạn đường tiêu hóa, đau bụng hoặc tiêu chảy. Ngoài ra, rau chân vịt chứa axit oxalic, mướp lại giàu canxi. Nếu hai thực phẩm này kết hợp cùng nhau, chất axit oxalic trong rau chân vịt sẽ tương tác với canxi trong mướp tạo thành canxi oxalat, khiến cơ thể khó hấp thụ. Hay củ cải trắng và mướp đều là thực phẩm có tính hàn, ăn cùng một lúc hai thứ này dễ gây lạnh bụng, đau bụng.

Vân Thảo (T/h)