Quản trị thông minh để kiểm soát quy trình, giảm lãng phí trong ngành bánh kẹo

Trước yêu cầu mới của thị trường, khi tiêu chuẩn đặt ra ngày càng khắt khe, sức cạnh tranh giữa hàng nội địa và nước ngày càng lớn, điều đó yêu cầu nhiều doanh nghiệp sản xuất trong nước buộc phải thay đổi. Đặc biệt, đối với ngành sản xuất bánh kẹo, ngoài việc đối mặt với áp lực giữ giá thành hợp lý trong khi nguyên liệu biến động, doanh nghiệp còn phải đáp ứng kỳ vọng ngày càng khắt khe của người tiêu dùng về chất lượng, vệ sinh và tính bền vững trong sản xuất.

Trước những thách thức đó, nhiều doanh nghiệp bánh kẹo đã tìm đến Material Flow Cost Accounting (MFCA) – phương pháp kế toán chi phí dựa trên dòng chảy vật liệu như một công cụ chiến lược để kiểm soát toàn bộ dây chuyền sản xuất. MFCA giúp doanh nghiệp nhìn thấy những tổn thất vốn bị bỏ quên trong nhiều năm, từ lượng nguyên liệu thất thoát trong quá trình sản xuất đến chi phí phát sinh từ phụ phẩm, nước vệ sinh hay thời gian dừng máy.

 Nhiều doanh nghiệp sản xuất bánh kẹo đang lựa chọn các công cụ cải tiến mới để giảm thiểu chi phí sản xuất

MFCA giúp doanh nghiệp theo dõi toàn bộ hành trình của nguyên liệu, từ khi nhập kho cho đến khi trở thành sản phẩm cuối cùng hoặc rơi vào nhóm tổn thất. Thay vì chỉ nhìn vào chi phí sản xuất tổng thể, công cụ này phân tích chi tiết chi phí của từng công đoạn, làm rõ phần chi phí tạo ra giá trị và phần chi phí thất thoát, trong quá trình sản xuất đến chi phí phát sinh từ phụ phẩm, nước vệ sinh hay thời gian dừng máy. Nhờ đó, những khu vực gây lãng được nhận diện rõ ràng và xử lý kịp thời.

Nhiều doanh nghiệp bánh kẹo lớn tại Việt Nam thời gian gần đây đã bắt đầu khai thác phương pháp này để cải thiện hiệu quả. Trường hợp điển hình nhất là Nhà máy Bánh kẹo Biscafun, đơn vị này đã triển khai MFCA trên nhiều dây chuyền sản xuất bánh kẹo như bánh Waleys, bánh Chocovina và kẹo cứng rót khuôn. Sau khi thu thập dữ liệu, MFCA chỉ ra những điểm tổn thất nguyên liệu lớn nhất diễn ra ở các công đoạn nấu siro, nướng bánh và vệ sinh dây chuyền. Điều bất ngờ là lượng hao hụt nguyên liệu nhiều hơn doanh nghiệp vẫn nghĩ, và phần tổn thất này chiếm chi phí đáng kể trong tổng giá thành sản phẩm.

Nhờ phân tích từ MFCA, Biscafun đã thực hiện hàng loạt cải tiến như lắp máng thu hồi nước vệ sinh, điều chỉnh tần suất và quy trình vệ sinh, cải thiện thao tác vận hành tại các điểm dễ thất thoát nguyên liệu. Kết quả là lượng tổn thất nguyên liệu giảm từ 22,11 kg/ngày xuống chỉ còn 13,42 kg/ngày. Con số này không chỉ là minh chứng cho hiệu quả của MFCA mà còn cho thấy việc “nhìn rõ” dòng chảy vật liệu có thể giúp nhà máy tiết kiệm chi phí đáng kể và cải thiện hiệu suất vận hành mỗi ngày.

Không chỉ Biscafun, nhiều doanh nghiệp lớn trong ngành bánh kẹo Việt Nam cũng đang áp dụng phương pháp này hoặc các mô hình tương đương để tối ưu sử dụng nguyên liệu. Bibica – một trong những thương hiệu lớn nhất ngành bánh kẹo Việt Nam đã triển khai nhiều chương trình cải tiến quản lý nguyên liệu, giám sát quá trình trộn và nướng bánh, giảm lỗi hỏng và tiết kiệm chi phí vận hành. Dù không công bố số liệu cụ thể, Bibica cho biết việc phân tích dòng chảy vật liệu đã giúp doanh nghiệp giảm tỷ lệ nguyên liệu dư thừa và nâng cao tính ổn định trong sản xuất.

Tương tự, Công ty Bánh kẹo Hải Hà, doanh nghiệp nổi tiếng với hàng trăm dòng sản phẩm quen thuộc với người tiêu dùng, cũng chú trọng việc kiểm soát chặt chẽ nguyên liệu đầu vào và phân tích tổn thất tại từng công đoạn như trộn bột, nấu siro, định hình và bao gói. Các cải tiến dựa trên nguyên lý MFCA đã giúp doanh nghiệp giảm tỷ lệ hao hụt nguyên liệu, từ đó giảm chi phí sản xuất và tăng hiệu quả vận hành.

Có thể thấy, một điểm chung giữa các doanh nghiệp này là họ nhận ra lãng phí nguyên liệu có thể đo lường và thay đổi được, điều này không chỉ đem lại lợi ích trong sản xuất tiết kiệm mà còn giảm thiểu những thất thoát nguyên liệu ra môi trường. Chính vì vậy, với MFCA, những điểm lãng phí vốn khó nhìn thấy bằng mắt thường được thể hiện bằng số liệu rõ ràng, chính những số liệu đó sẽ làm cơ sở để phân tích tìm ra hướng cải tiến mới, tiết kiệm hơn, lâu dài hơn cho doanh nghiệp.

Bên cạnh việc tiết kiệm nguyên liệu, MFCA còn giúp nâng cao chất lượng sản phẩm thông qua kiểm soát tốt hơn các thông số kỹ thuật. Ngành bánh kẹo có nhiều công đoạn nhạy cảm, chỉ cần sai lệch nhỏ về nhiệt độ hoặc thời gian cũng có thể gây ảnh hưởng lớn đến lô hàng. Khi dữ liệu dòng chảy vật liệu được phân tích đầy đủ, doanh nghiệp không chỉ giảm thiểu sai lỗi mà còn nâng cao tính ổn định giữa các mẻ sản xuất. Điều này đặc biệt quan trọng khi các thương hiệu trong nước muốn mở rộng thị trường xuất khẩu vốn có yêu cầu nghiêm ngặt về chất lượng.

Ở một khía cạnh khác, MFCA không chỉ giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí mà còn hỗ trợ thực hiện mục tiêu phát triển bền vững. Khi nguyên liệu sử dụng hiệu quả hơn, doanh nghiệp giảm lượng chất thải ra môi trường, giảm năng lượng tiêu hao và xây dựng quy trình sản xuất sạch hơn. Điều này phù hợp với xu hướng sản xuất xanh mà nhiều thị trường quốc tế đang đặt ra, đặc biệt trong ngành thực phẩm và bánh kẹo.

Trong bối cảnh nền kinh tế hướng tới mô hình sản xuất hiệu quả và bền vững, MFCA được xem là công cụ không thể thiếu nếu doanh nghiệp bánh kẹo muốn nâng cao năng suất thực chất thay vì chỉ mở rộng quy mô. Đây cũng được xem là nền tảng để doanh nghiệp mở rộng sản xuất, đầu tư dây chuyền hiện đại hơn và đáp ứng nhu cầu ngày một khắt khe của người tiêu dùng trong nước lẫn quốc tế.

Bảo Linh