Năng suất - 'phép thử' năng lực tự chủ của doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng toàn cầu

Thách thức từ công nghệ, quản trị và nhân lực

Năng suất lao động của doanh nghiệp Việt Nam hiện vẫn thấp so với các doanh nghiệp FDI và các nước trong khu vực như Thái Lan hay Malaysia. Công nghệ, tự động hóa hạn chế khiến nhiều khâu vận hành chưa đạt hiệu quả, dẫn đến năng lực sản xuất chưa tương xứng với tiềm năng.

Sản xuất bảng mạch in mềm, cho thuê gia công linh kiện, thiết bị bảng mạch điện tử tại Công ty TNHH Doosan Electro-Materials Việt Nam.

Bên cạnh đó, quản trị doanh nghiệp chủ yếu dựa trên kinh nghiệm, thiếu quy trình chuẩn hóa và hệ thống đánh giá KPI chưa thực sự hiệu quả, tạo ra lãng phí tài nguyên và thời gian trong sản xuất.

Nguồn nhân lực cũng là điểm nghẽn. Tỷ lệ lao động có kỹ năng số và khả năng vận hành công nghệ cao còn thấp, khiến doanh nghiệp khó ứng dụng các thiết bị hiện đại và cải tiến quy trình. Thực trạng này tạo ra hạn chế năng suất, khiến đầu tư chưa phát huy tối đa hiệu quả.

Ngoài yếu tố nội tại, các yếu tố bên ngoài như chi phí nguyên vật liệu tăng, áp lực lao động và cạnh tranh thị trường cũng ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định đầu tư của doanh nghiệp. Nhiều doanh nghiệp chọn giải pháp ưu tiên đầu tư công nghệ thay vì mở rộng nhân lực, nhằm tăng hiệu quả sản xuất và giảm chi phí dài hạn. Tuy nhiên, để triển khai thành công, doanh nghiệp cần có cơ chế hỗ trợ từ nhà nước về tài chính, đặc biệt là khung pháp lý thuận lợi, thúc đẩy chuyển đổi công nghệ và cải tiến năng suất bền vững.

Giải pháp nâng cao năng suất bền vững

Để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, doanh nghiệp cần hướng tới tăng trưởng tự chủ, làm chủ công nghệ, quản lý và chuỗi giá trị. Đây là cách để nâng cao hiệu quả sản xuất, giảm phụ thuộc bên ngoài và gia tăng khả năng cạnh tranh trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Thời gian qua, Chính phủ đã triển khai nhiều chương trình hỗ trợ doanh nghiệp cải tiến quy trình, áp dụng các hệ thống quản lý, công cụ cải tiến như Lean, Kaizen, 5S, nhằm gia tăng năng suất. Việc áp dụng này không chỉ là cải tiến kỹ thuật mà còn là chiến lược dài hạn để doanh nghiệp bứt phá.

Nhân lực và quản trị: Nút thắt không thể bỏ qua.

Chuyên gia nhấn mạnh, năng suất không chỉ là hiệu suất lao động mà còn là biểu hiện của đổi mới sáng tạo và khả năng quản trị. Xây dựng văn hóa đổi mới trong doanh nghiệp, kết hợp đào tạo nguồn nhân lực, áp dụng công nghệ mới và tự chủ chuỗi giá trị sẽ tạo ra lợi thế cạnh tranh lâu dài.

Giải pháp nâng cao năng suất bao gồm cải tiến quy trình vận hành, tinh gọn các khâu sản xuất, số hóa hoạt động quản lý, đào tạo nguồn nhân lực, đầu tư công nghệ dài hạn và xây dựng văn hóa đổi mới sáng tạo. Đồng thời, tự chủ chuỗi giá trị, phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ và tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu sẽ giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.

Những bước đi này nếu triển khai đồng bộ sẽ giúp doanh nghiệp vượt qua thách thức hiện tại, gia tăng năng suất và chất lượng sản phẩm, đồng thời tạo nền tảng vững chắc cho tăng trưởng dài hạn.

Nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm không còn là lựa chọn mà là yêu cầu sống còn đối với doanh nghiệp Việt Nam. Sự thành công phụ thuộc vào khả năng tự chủ, quản trị, sáng tạo và chiến lược đầu tư hiệu quả. Những doanh nghiệp chủ động cải tiến quy trình, đầu tư công nghệ, xây dựng văn hóa đổi mới và phát triển nguồn nhân lực chắc chắn sẽ tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững, trong khi những doanh nghiệp trì hoãn cải tiến sẽ đối mặt với nguy cơ bị bỏ lại phía sau trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu ngày càng sâu rộng.

Thanh Hiền