Tác hại của đường hóa học, những thực phẩm nào cần tránh?

author 06:07 19/10/2021

(VietQ.vn) - Theo nhiều kết quả nghiên cứu, đường hóa học là chất không có trong tự nhiên tiềm ẩn nguy hại đối với sức khỏe con người nếu lạm dụng.

Đường hóa học còn được gọi chất tạo ngọt nhân tạo, chất thay thế đường thông thường là hóa chất tổng hợp dùng thay thế đường mía (đường cát, sucrose) vì có vị ngọt có độ ngọt gấp trăm lần (và có thể hơn thế nữa) so với vị ngọt của đường tự nhiên. Đặc biệt, đường hóa học không cung cấp hoặc cung cấp rất ít năng lượng.

Có tới 500 loại đường hóa học, trong đó chỉ một số loại được phép sử dụng trong chế biến thực phẩm với giới hạn tối đa và có quy định rõ ràng, gồm: Mannitol, acesulfam kali, aspartame, isomalt, saccharin (và các muối Na, K, Ca của nó), sorbitol, sucralose. Tuy nhiên, thực tế trên thị trường hiện nay vẫn đang tồn tại rất nhiều chất tạo ngọt gốc hóa học, là sodium cyclamate - một loại đường hóa học không có trong danh mục các loại phụ gia thực phẩm đã được Bộ Y tế cho phép lưu hành tại Việt Nam.

 Đường hóa học tiềm ẩn nhiều nguy hại cho sức khỏe. Ảnh minh họa

Nguyên nhân các loại đường độc hại này vẫn có mặt trên thị trường là bởi giá thành rẻ nên bị người tiêu dùng lạm dụng. Các nhà sản xuất sử dụng đường hóa học cyclamate vì hai yếu tố: Ngọt gấp 500 lần đường mía, nhập khẩu chủ yếu từ biên giới phía Bắc, giá thành hạ, phí vận chuyển thấp, mang lại lợi nhuận hấp dẫn.

Đường cyclamate đáng lẽ chỉ được dùng tỷ lệ nhỏ trong ăn kiêng dành cho người bị bệnh đái tháo đường, thừa cân, nhưng lại được sử dụng rộng rãi trong cả nước giải khát, bánh kẹo, rất nguy hiểm. Trong khi đó, khoa học đã chứng minh, chất ngọt cyclamate vào cơ thể được vi khuẩn trong ruột chuyển thành mono hay dicyclohexylamine là chất có thể gây ung thư gan, thận, phổi, dị dạng bào thai.

GS.TS Lưu Duẫn, Trưởng khoa Công nghệ thực phẩm, đại học Công nghệ Sài Gòn cho biết ông đã có quá trình nghiên cứu kỹ về đường cyclamate. Năm 1969, chất này đã bị cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cấm sử dụng trên toàn quốc, sau khi có một số nghiên cứu trên động vật cho thấy nhiều tác dụng phụ có hại.

Cụ thể, các nhà nghiên cứu đã cho chuột ăn cyclamate với liều lượng từ 500mg đến 2.500mg (500mg tương đương với 30 lon nước ngọt). Sau hai năm, 12/70 con chuột thí nghiệm bắt đầu bị ung thư bàng quang. Tuy nhiên, chất này hiện vẫn được một số nước sử dụng để làm chất tạo ngọt, đánh lừa cảm giác thèm ngọt của bệnh nhân tiểu đường.

Nghiên cứu trên cơ thể người ở những nước còn sử dụng cyclamate chưa thấy công bố tác dụng xấu nào. Tuy nhiên đa số chỉ dùng ở lượng nhỏ hơn nhiều lần lượng đã dùng trong thí nghiệm trên chuột.

“Tóm lại, đến nay vẫn chưa có kết quả nghiên cứu khoa học nào được công nhận về khả năng gây ung thư của sodium cyclamate trên con người. Nhưng không nên vì thế mà thiếu thận trọng với loại phụ gia đã gây nhiều tranh cãi ở Mỹ này”, GS.TS Lưu Duẫn nói.

Bộ Y tế khuyến cáo, cyclamate có thể là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh nguy hiểm, trong đó có ung thư và tiểu đường. Theo PGS.TS.DS Nguyễn Hữu Đức, giảng viên chính bộ môn dược, đại học Y dược TP.HCM, tại Việt Nam, chất cyclamate hiện không có mặt trong danh sách những phụ gia thực phẩm an toàn của bộ Y tế.

Một bác sĩ, nguyên là cán bộ viện Vệ sinh y tế công cộng, TP.HCM chia sẻ thêm, chất cyclamate khi vào cơ thể sẽ được vi khuẩn trong ruột chuyển thành mono hay dicyclohexylamine, là chất có thể gây ung thư gan, thận, phổi… dị dạng bào thai trên nghiên cứu thực nghiệm ở động vật.

BS Nguyễn Thị Huỳnh Mai, Chi cục phó chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm TP.HCM, cho biết chất này còn thường thấy dùng trong các túi đường cát lọc, ở các quán cà phê. “Việc sử dụng vì bất cứ mục đích nào, có liên quan đến sức khoẻ con người, đều cần có sự cho phép của cơ quan quản lý”, BS Mai nói.

Do đó, người tiêu dùng cần tránh xa những loại thực phẩm chứa nhiều đường hóa học như: soda ăn kiêng, kẹo cao su bạc hà không đường, ngũ cốc ăn sáng không đường, gia vị, nước sốt không đường, siro cà phê có hương vị, nước uống có hương vị, kem hoặc lớp phủ kem không đường, sản phẩm trà đá ăn kiêng, nước ép trái cây không đường hoặc ít đường, đồ ăn vặt, thanh năng lượng, nước uống thể thảo, kẹo dẻo, kẹo mềm, sữa chua không đường hoặc không béo, chất xơ tự nhiên giúp nhuận tràng; thực phẩm chức năng bổ sung chất xơ dạng bột; thực phẩm chức năng kiểm soát...

 An Dương (T/h)

Thích và chia sẻ bài viết:

tin liên quan

video hot

Về đầu trang