Thức ăn chăn nuôi tăng giá chóng mặt, Bộ NN&PTNT cần tiến hành thanh tra?

Giá thức ăn chăn nuôi tăng chóng mặt

Theo số liệu mới nhất từ Tổng cục Hải quan, trong 5 tháng đầu năm, tổng giá trị nhập khẩu thức ăn chăn nuôi và nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi của Việt Nam đạt 2,1 tỷ USD, tăng 47,4% so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó, nhập khẩu nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi không ngừng tăng như ngô đạt 4,4 triệu tấn, khoảng 1,2 tỷ USD, tăng 71%, đậu tương đạt khoảng 998.000 tấn với giá trị 553 triệu USD, tăng 21%;…

Từ cuối năm 2020 đến nay, giá các loại thức ăn chăn nuôi liên tục tăng 5-6 lần, với mức tăng 200-300 đồng/kg/lần; tổng mức tăng chung 10-15%, tương đương 1.000-1.500 đồng/kg tùy từng loại. Ông Nguyễn Xuân Dương - Quyền Cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT) cho hay, giá nguyên liệu thức ăn chăn nuôi chưa có chiều hướng giảm ngay trong quý II/2021, dự kiến, giảm dần và ổn định từ tháng 7/2021.

Giá thức ăn chăn nuôi thành phẩm sẽ còn tăng, tối thiểu là 5-10% (500-1.000 đồng/kg) tùy loại, để đạt mức tăng chung là 20% thì có thể dừng. Khi đó, thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh cho lợn thịt và gà thịt ở giai đoạn vỗ béo có thể ở mức trên 11.000-11.300 đồng/kg và đây là mức giá đã được thiết lập vào năm 2014.

"Trong sản xuất thức ăn chăn nuôi công nghiệp, giá nguyên liệu thông thường chiếm khoảng 80-85%. Như vậy, tính riêng chi phí nguyên liệu thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh cho lợn bình quân là 8.894 đồng/kg; thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh cho gà 9.757-10.050 đồng/kg, cùng chi phí vận hành sản xuất, kinh doanh, bao bì, lương khoảng 2.500-3.000 đồng/kg, dẫn đến giá thành bán ra thị trường thức ăn cho lợn là 11.000 đồng/kg, thức ăn cho gà 12.100-12.500 đồng/kg", ông Nguyễn Xuân Dương tính toán.

Về nguyên nhân giá thức ăn chăn nuôi tăng, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Phùng Đức Tiến cho biết giá các loại nguyên liệu như: Ngô, đậu tương, khô dầu... đều tăng do chi phí sản xuất lên cao. Cùng với đó, biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến mùa màng, các quỹ đầu tư lớn chuyển hướng sang đầu cơ nông sản, Trung Quốc tăng mua ngũ cốc phục vụ sản xuất, chăn nuôi trong nước... Mặt khác, hiện mức chi phí vận chuyển trung bình tăng 200-300% so với thời điểm chưa có dịch Covid-19...

Bộ NN&PTNT cần tổ chức thanh tra

Liên quan đến giá thức ăn chăn nuôi đang tăng cao thời gian gần đây gây ảnh hưởng đến tình hình sản xuất, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, đang đề xuất đưa mặt hàng này vào diện bình ổn giá.

Ông Nguyễn Văn Trọng, Phó Cục trưởng Cục chăn nuôi (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) cho biết, nếu đưa được thức ăn chăn nuôi vào diện bình ổn giá thì quá tốt.

Theo ông Trọng, trên thực tế, giá thức ăn chăn nuôi chiếm tới 75% giá thành sản xuất. Chẳng hạn như nuôi lợn, mất ít nhất khoảng 6-8 tháng sử dụng thức ăn chăn nuôi. Gia cầm lông màu dùng thức ăn chăn nuôi trong 3-4 tháng… Do đó, khi giá thức ăn biến động sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến người chăn nuôi.

Thống kê cho thấy, đến nay trên 90% nguyên liệu thức ăn chăn nuôi vẫn đến từ nhập khẩu. Thời gian qua, giá thức ăn chăn nuôi tăng 30-40%, trong khi giá bán các sản phẩm chăn nuôi xuống thấp khiến không ít hộ chăn nuôi thua lỗ. “Từ năm 2018, giá mặt hàng này biến động nhiều, có lúc ngành chăn nuôi phải cần giải cứu. Năm ngoái, chúng tôi cũng rất muốn đưa mặt hàng này vào diện bình ổn, nhưng chưa được. Nếu đề xuất này được thông qua, chúng tôi hoàn toàn ủng hộ. Điều này sẽ giúp ngành chăn nuôi ổn định hơn, người nông dân đỡ bấp bênh hơn", ông Trọng cho hay.

Ông Dương Mạnh Hùng, Vụ trưởng Vụ thống kê Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản (Tổng cục Thống kê) cho biết, để đưa thức ăn chăn nuôi vào diện bình ổn giá, Bộ NN&PTNT cần phối hợp với các đơn vị liên quan vào cuộc thanh tra và kiểm toán về hạch toán giá thành sản xuất thức ăn chăn nuôi và tỷ lệ lợi nhuận, phải xác định xem yếu tố nào là nguyên nhân chính khiến giá thành thức ăn chăn nuôi cao.

Từ đó, các đơn vị xem xét việc áp giá trần và xác định mức giá trần đối với giá thức ăn chăn nuôi, kiểm soát chặt chẽ việc kê khai giá và niêm yết giá của các doanh nghiệp chế biến thức ăn chăn nuôi và các cửa hàng bán thức ăn chăn nuôi, do thức ăn chăn nuôi thuộc danh mục mặt hàng bắt buộc kê khai giá theo Nghị định số 177/2013/NĐ-CP. “Các cơ quan cần khẩn trương rà soát và điều chỉnh thuế nhập khẩu và thuế giá trị gia tăng đối với nguyên liệu chế biến thức ăn chăn nuôi; khuyến khích doanh nghiệp nội địa tham gia thị trường sản xuất thức ăn chăn nuôi để giảm độc quyền và hành động "làm giá" của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài", ông Hùng cho hay.

Bảo An (T/h)