Tiêu chuẩn quốc tế - thúc đẩy tham vọng cho nền kinh tế mới

Giảm thiểu biến đổi khí hậu buộc con người phải suy nghĩ lại về cách họ làm việc và sinh sống. Mặc dù 70% lượng phát thải khí nhà kính nói chung có liên quan đến khai thác nguyên liệu thô từ Trái đất và quá trình biến đổi của chúng, thế nhưng việc chuyển đổi sang mô hình sản xuất và tiêu thụ sản phẩm bền vững hơn vẫn là điều cần thiết. Trong nền kinh tế dựa trên mô hình tuần hoàn, các sản phẩm như nhiệt hoặc nước thải được sử dụng như một nguồn tài nguyên, đây cũng là cách tiếp cận cho phép khép kín vòng lặp tuần hoàn của vòng đời sản phẩm.

Theo ấn bản mới nhất của Báo cáo Khoảng cách Thông tư, một trăm tỷ tấn vật liệu được tiêu thụ mỗi năm, trong đó hơn 90% bị lãng phí. Bà Catherine Chevauché, Chủ tịch Ủy ban ISO chịu trách nhiệm phát triển tiêu chuẩn quốc tế đầu tiên về nền kinh tế tuần hoàn tin rằng không có thời gian để lãng phí trong việc khép kín vòng lặp tuần hoàn, tuy nhiên, các chính phủ, tổ chức và cá nhân không hành động đủ nhanh, chính vì điều này mà bà Chevauché cho rằng chúng ta đã rơi vào trường hợp khẩn cấp.

Đóng, rút ​​ngắn và làm chậm vòng lặp tuần hoàn

Nếu muốn đóng vòng lặp tuần hoàn, chúng ta sẽ phải từ bỏ mô hình sản xuất và tiêu dùng đã được thiết lập từ trước (nền kinh tế tuyến tính). Khi bước vào quá trình chuyển đổi sang mô hình mới bền vững hơn, các tổ chức đặc biệt phải sẵn sàng chống lại yêu cầu tiềm ẩn từ các bên liên quan để tiếp tục tìm kiếm lợi nhuận ngắn hạn bằng mọi giá. Tuy nhiên, nó lại không đủ để khép kín vòng lặp tuần hoàn. 

Chúng ta đang tiêu thụ quá nhiều, quá nhanh và trừ khi có những tiến bộ ngoạn mục trong lĩnh vực công nghệ tái chế giúp tái sử dụng 100% vật liệu, phương thức tiêu thụ này mới không thể tiếp tục. Bà Chevauché giải thích, chúng ta thực sự có nguy cơ làm cạn kiệt nguồn tài nguyên hữu hạn của Trái đất nếu chúng ta tiếp tục hành động như không có chuyện gì xảy ra. 

“Nếu chúng ta chỉ đóng vòng lặp mà không xem xét những gì đang làm ở nguồn, vấn đề sẽ tiếp tục tồn tại”, bà Chevauché nhấn mạnh.

Tiêu chuẩn quốc tế - tia hy vọng cho nền kinh tế xanh

Tuy nhiên, đối mặt với quy mô lớn của thách thức vẫn có những biện pháp để xử lý một cách ổn thỏa và duy trì được sự lạc quan. Chẳng hạn, các biện pháp can thiệp chính sách như thỏa thuận xanh mới về tăng trưởng bền vững của Liên minh châu Âu coi nền kinh tế tuần hoàn là "khối xây dựng" chính của quá trình phục hồi kinh tế sau COVID-19. 

Tại Hà Lan, chính phủ đặt mục tiêu đạt tỷ lệ tuần hoàn 50% vào năm 2030 và đạt nền kinh tế hoàn toàn không có chất thải vào năm 2050. Trong khi đó, Brazil có kế hoạch tổ chức phòng thí nghiệm đầu tiên dành riêng cho nền kinh tế tuần hoàn tại Fernando de Noronha trong năm nay. 

Trong khuôn khổ ISO, ủy ban kỹ thuật về nền kinh tế tuần hoàn đang tiến hành soạn thảo một loạt tiêu chuẩn về nền kinh tế tuần hoàn với sự siêng năng đổi mới. Thay vì phát triển tiêu chuẩn tại một thời điểm, ISO sẽ viết các tiêu chuẩn song song trong khoảng thời gian ba năm. Các tiêu chuẩn này sẽ được xuất bản vào đầu năm 2024. Có sự hỗ trợ quốc tế mạnh mẽ cho nền kinh tế tuần hoàn và số lượng thành viên ISO cam kết tham gia vào công việc này đã tăng từ 40 lên 85.

Việc công bố tiêu chuẩn này sẽ là bước quyết định trong quá trình chuyển đổi sang thế giới bền vững hơn, trong đó chất thải được giảm thiểu và tái sử dụng, đồng thời cung cấp cho các tổ chức trên toàn thế giới thông tin họ cần để bắt tay vào quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế tuần hoàn.

Hà My