Tình hình Ukraine: Quân ly khai tái tổ chức tấn công sân bay Donetsk

Theo tin tức mới nhất trên tờ BBC, giới quan chức Ukraine cho hay, lực lượng quân ly khai thân Nga ở miền đông nước này đang tiến hành một đợt tấn công khác nhằm vào sân bay Donetsk do chính quyền Kiev nắm quyền kiểm soát.

Phát biểu trên kênh truyền hình Kanal 5, Vladyslav Seleznyov - người phát ngôn của “các hoạt động chống khủng bố” (theo cách gọi của chính quyền Kiev) cho biết chỉ tính trong tối thứ Tư vừa qua, quân đội chính phủ đã đẩy lùi 4 cuộc tấn công nhằm vào sân bay Donetsk, tiêu diệt một xe tăng T-64 và giết chết 7 phiến quân. Ông Seleznyov cũng cho biết thêm, quân ly khai đã tổ chức một đợt tấn công khác vào sáng thứ Năm với xe tăng, hệ thống tên lửa có thể phóng nhiều quả một lần, pháo binh và súng cối.

Tình hình Ukraine ngày 3/10: Quân ly khai đã nhiều lần tấn công sân bay Donetsk. Ảnh Reuters

Trong vài tuần gần đây, quân ly khai đã nhiều lần tấn công nhằm giành quyền kiểm soát sân bay (nằm ở phía tây bắc thành phố Donetsk) bất chấp thỏa thuận ngừng bắn chính thức. Quân đội Ukraine cho rằng, lực lượng ly khai thân Nga đang nhắm tới “một mặt trận rộng lớn”, tuy nhiên người phát ngôn của chính phủ cũng lên tiếng phủ nhận việc quân ly khai đã chiếm được phần lớn sân bay và khẳng định hoàn toàn không có chuyện sân bay Donetsk bị bao vây cô lập.

Tuy nhiên, vào thứ Tư tuần này, theo một phóng viên hiện trường của hãng thông tấn AP đưa tin, đã có nhiều dấu hiệu cho thấy rất có thể quân đội Ukraine đã mất quyền kiểm soát sân bay Donetsk. Chỉ sau đó một ngày, thủ lĩnh quân ly khai Alexander Zaharchenko tuyên bố hiện 95% diện tích sân bay đã nằm trong tay phiến quân.

Trái ngược với quan điểm này, đại diện quân đội Andriy Lysenko chia sẻ với các phóng viên rằng sân bay Donetsk vẫn hoàn toàn nằm trong tầm kiểm soát của chính phủ Ukraine, đồng thời quân tiếp viện thường xuyên được điều tới khu vực này.

Tình hình Ukraine phức tạp do quân ly khai và quân đội Ukraine cùng tuyên bố nắm quyền kiểm soát sân bay Donetsk. Ảnh EPA

Lý giải về việc quân ly khai nhiều lần tấn công vào sân bay, nhiều chuyên gia nhận định sân bay này có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng, nằm ngay rìa thành phố Donetsk – sào huyệt lớn nhất của phiến quân.  Do đó, chiếm được sân bay đồng nghĩa với việc bảo đảm nguồn tiếp tế và chi viện cho quân ly khai. Về phía chính quyền Kiev, sân bay này là căn cứ giúp quân đội Ukraine tấn công và bao vây các cứ điểm của quân ly khai trong thành phố.

Mặc dù lệnh ngừng bắn chính thức có hiệu lực từ ngày 5/9 nhưng trên thực tế, các cuộc giao tranh vẫn nổ ra thường xuyên, mới nhất là vụ đụng độ ở trường học số 57 của Donetsk khiến 10 người thiệt mạng.

Kể từ tháng 4 tới này, tính trên phương diện thiệt hại về người, đã có hơn 3.500 người thiệt mạng ở Ukraine sau những trận chiến ác liệt giữa quân ly khai thân Nga và quân đội chính quyền Kiev. Ngoài ra, theo số liệu mới nhất của Ngân hàng Thế giới World Bank được công bố vào thứ Năm vừa qua, nền kinh tế Ukraine đã bị thu hẹp tới 8% trong năm nay (cao hơn so với dự đoán 5% trước đó).

Nội chiến Ukraine bắt nguồn từ những bất đồng về tư tưởng hệ và sự tranh giành quyền lực giữa phe thân Nga (quân ly khai) và phe thân phương Tây (chính quyền Kiev). Hiện, quân ly khai đã tuyên bố độc lập ở 2 thành phố miền đông Ukraine là Donetsk và Luhansk không lâu sau khi Nga tuyên bố sáp nhập bán đảo Crimea (vốn thuộc Ukraine) vào lãnh thổ nước này vào hồi tháng 4.

Tình hình Ukraine căng thẳng đẩy mối quan hệ Nga – Phương Tây vào khủng hoảng. Ảnh minh họa

Bên cạnh đó, Moscow một mực phủ nhận những cáo buộc của phương Tây liên quan đến thông tin Nga chi viện vũ khí hạng nặng và binh lính cho quân ly khai. Tuy nhiên, điện Kremlin thừa nhận có không ít “quân tình nguyện” đã tới miền đông Ukraine. Mới đây, Tổng thư ký mới được bổ nhiệm của NATO Jens Stoltenberg một lần nữa kêu gọi Nga phải lập tức thay đổi và điều chỉnh hành động cho “phù hợp với các điều khoản ràng buộc của luật pháp quốc tế.” 

Trong khi đó, Boris Litvinov – một quan chức cấp cao trong bộ máy Nhà nước Cộng hòa nhân dân Donetsk tự xưng tuyên bố một ủy ban Quốc hội đã được thành lập nhằm điều tra “tội ác chiến tranh của chính quyền Kiev”. Theo đó, ủy ban này hiện đang thu thập thông tin về “các ngôi mộ tập thể” và chứng cứ liên quan đến cáo buộc chính quyền Kiev lạm dụng “tra tấn”. Tuy nhiên, các chuyên gia quốc tế đã nhiều lần nhấn mạnh việc cả hai bên đều vi phạm luật nhân quyền.

Minh Thùy