Trẻ em "dễ nằm trong tầm ngắm" của tội phạm sử dụng deepfake

Hiện nay, với tốc độ phát triển nhanh chóng của mạng xã hội trực tuyến, công nghệ trí tuệ nhân tạo cũng theo đó mà có những bước tiến vượt bậc. Một trong số đó là công nghệ deepfake gồm những hình ảnh, video hoặc bản ghi âm giả mạo được tạo ra bởi trí tuệ nhân tạo, có vẻ ngoài giống thật nhưng đã bị chỉnh sửa kỹ thuật số hoặc làm giả, đã có những tác động tiêu cực và tích cực đối với người dùng.

Điều nguy hiểm nhất của deepfake đó là làm gia tăng các hình ảnh giả mạo, như khỏa thân, mạo danh,… khiến nhiều nạn nhân có nguy cơ bị tấn công, gây ảnh hưởng xấu tới tâm lý đặc biệt là trẻ em. Tuy nhiên, các trường học hiện nay lại không có các chính sách, biện pháp ngăn chặn các rủi ro do deepfake gây ra mà thường có xu hướng hành động sau khi sự cố đã xảy ra.

Trẻ em có thể trở thành nạn nhân của deepfake. Ảnh minh họa

Theo đó, khi các trường học chưa có các biện pháp, giáo dục và bảo vệ học sinh, cha mẹ cần nói chuyện với con cái của mình về lý do tại sao chúng không bao giờ nên tạo hoặc tham gia vào các video deepfake thân mật. Ngay cả khi deepfake không phải là thật, cha mẹ cũng nên thảo luận về tác hại của chúng. Lindsay Lieberman, luật sư tại Washington, DC, người đại diện cho các nạn nhân của deepfake, cho biết, "Công nghệ này tinh vi đến mức trông giống hệt thân chủ của tôi và tác hại có thể nghiêm trọng như thể đó thực sự là cơ thể của thân chủ tôi vậy".

Bà cảnh báo rằng các nạn nhân thường gặp phải tổn thương về mặt tâm lý, bao gồm đau khổ đáng kể, lo lắng, trầm cảm, cảm giác bị sỉ nhục và bất lực, và một số thậm chí còn báo cáo rằng họ đã bị rối loạn căng thẳng sau chấn thương. Chúng cũng thường xuyên phải chịu tổn hại về mặt cảm xúc và xã hội. Nó có thể khiến học sinh đó sợ xuất hiện trên các không gian trực tuyến, một số nạn nhân không thể đến trường vì không thể chịu đựng được điều tiếng. Ngoài ra, các nạn nhân thường phải chịu tổn hại về mặt tài chính vì nhiều người phải thuê các công ty xóa nội dung đó khỏi internet. 

Giáo dục trẻ em phòng tránh những tác hại của deepfake

Phụ huynh và nhà trường cần cùng nhau hợp tác và đề ra các biện pháp giáo dục trẻ em phòng tránh những tác hại từ các video được tạo ra bởi deepfake và không bao giờ tương tác với các video này bằng cách chia sẻ hoặc thích chúng. Cha mẹ cũng cần giáo dục con cái về những nguy cơ rằng chúng có thể trở thành nạn nhân của deepfake. Nếu trẻ em thường xuyên sử dụng mạng xã hội, phụ huynh cần hướng dẫn con cái về cài đặt các quyền bảo mật thông tin riêng tư, không dễ dàng chia sẻ thông tin với người lạ và không nên kết thân với người lạ nhanh chóng trên mạng xã hội.

Lieberman cũng khuyến nghị cha mẹ nên làm gương về an ninh mạng bằng cách cẩn thận với những gì họ chia sẻ trực tuyến. Bà cho biết cha mẹ nên đảm bảo rằng trẻ em biết rằng nếu chúng bị ảnh hưởng hoặc trở thành nạn nhân của deepfake, chúng có thể nhờ phụ huynh giúp đỡ mà không lo bị phạt hay trách mắng.

Trong khi đó, các trường học cần phải giáo dục trẻ em về deepfake và thực hiện các chính sách để bảo vệ trẻ em khỏi trở thành nạn nhân, các bậc cha mẹ cũng cần cảnh báo trẻ em về cách tự bảo vệ mình và tránh tham gia vào hình thức lạm dụng tình dục này.

Khánh Mai (t/h)