Ứng dụng công cụ MBO giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất, minh bạch quản trị

MBO – từ lý thuyết đến thực tiễn quản trị hiện đại

Được nhà quản trị học Peter Drucker giới thiệu từ những năm 1950, Management by Objectives (MBO) là phương pháp quản trị dựa trên nguyên tắc thiết lập mục tiêu rõ ràng, có thể đo lường và đánh giá được. Thay vì để lãnh đạo đặt ra mục tiêu một chiều, MBO khuyến khích sự tham gia tích cực của nhân viên, tạo nên quá trình đồng thuận từ trên xuống dưới. Điều này không chỉ nâng cao trách nhiệm cá nhân mà còn thúc đẩy tinh thần chủ động trong công việc.

Quy trình MBO thường gồm bốn bước: xác định mục tiêu – lập kế hoạch hành động – giám sát tiến độ – đánh giá kết quả. Một nguyên tắc quan trọng là kết quả phải được đo lường minh bạch, tránh tình trạng mục tiêu chung chung hoặc thiếu tiêu chí đánh giá.

Ảnh minh họa

Các chuyên gia quản trị cho rằng, lợi ích lớn nhất của MBO là giúp doanh nghiệp đạt được sự tập trung chiến lược. Khi mỗi nhân viên đều hiểu rõ mục tiêu cá nhân gắn với mục tiêu chung, họ có xu hướng làm việc hiệu quả và định hướng hơn. Đồng thời, việc đo lường liên tục giúp lãnh đạo nhanh chóng phát hiện vấn đề và kịp thời điều chỉnh.

Tuy nhiên, MBO cũng có những hạn chế nhất định. Nếu doanh nghiệp thiết lập mục tiêu quá cao, thiếu cơ sở thực tiễn hoặc bỏ qua khâu giám sát, hệ thống này có thể tạo áp lực không cần thiết cho nhân viên. Do đó, việc triển khai MBO đòi hỏi sự kiên định nhưng cũng cần linh hoạt để phù hợp với đặc thù từng ngành nghề.

Theo báo cáo “Năng lực quản trị doanh nghiệp Việt Nam 2023” của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), chỉ khoảng 30% doanh nghiệp lớn tại Việt Nam áp dụng MBO như phương pháp quản lý chính thức, trong khi ở khối doanh nghiệp vừa và nhỏ, con số này mới chỉ đạt 12%.

Điển hình áp dụng MBO thành công

Mặc dù chưa phổ biến rộng rãi, nhưng những doanh nghiệp tiên phong đã cho thấy hiệu quả rõ rệt. Theo đó, Viettel sử dụng MBO để quản trị nguồn nhân lực và phát triển kinh doanh. Việc đặt ra mục tiêu cụ thể cho từng phòng ban giúp công ty theo dõi sát tiến độ, từ đó mở rộng thành công thị trường quốc tế.

Hay FPT kết hợp MBO với KPI trong từng dự án công nghệ, giúp đội ngũ nhân viên tập trung hơn và tăng năng suất. Hệ thống đo lường minh bạch giúp công ty tối ưu hóa quy trình vận hành.

Đối với Vingroup áp dụng MBO trong nhiều lĩnh vực, từ bất động sản, công nghệ đến sản xuất ô tô. VinFast, công ty con của tập đoàn đã dùng MBO để đảm bảo tiến độ sản xuất và nâng cao chất lượng xe, qua đó tạo dấu ấn trên thị trường quốc tế.

Hay tại Công ty TNHH Chế biến Thực phẩm Thanh Tâm, ban lãnh đạo Công ty này quyết định áp dụng MBO với phương châm “Mục tiêu rõ ràng – Hành động quyết liệt – Kết quả minh bạch”. Doanh nghiệp đã rà soát toàn bộ hệ thống quản lý, xác định mục tiêu chiến lược 5 năm: Nâng cao năng suất 20%; Đạt chứng nhận ISO 22000 về an toàn thực phẩm; Mở rộng xuất khẩu sang Nhật Bản và châu Âu.

Kết quả cho thấy sự thay đổi rõ rệt: năng suất tăng 25%, vượt xa mục tiêu ban đầu; tỷ lệ phế phẩm giảm 30%; công ty đạt chứng nhận ISO 22000 và HACCP. Sản phẩm mới như súp hữu cơ, trái cây sấy lạnh được thị trường đón nhận tích cực, mở đường xuất khẩu sang Nhật Bản – một thị trường nổi tiếng khó tính.

Định hướng cho doanh nghiệp Việt trong kỷ nguyên cạnh tranh

Các chuyên gia nhận định, trong bối cảnh thị trường biến động liên tục bởi giá nguyên liệu, xu hướng tiêu dùng và yêu cầu pháp lý khắt khe, MBO mang lại lợi thế chiến lược cho doanh nghiệp Việt Nam. Công cụ này vừa đảm bảo sự tập trung vào mục tiêu dài hạn, vừa đủ linh hoạt để điều chỉnh theo biến động ngắn hạn.

Điều quan trọng nhất là xây dựng văn hóa làm việc dựa trên kết quả. Khi nhân viên được tham gia vào quá trình xác định mục tiêu, họ không chỉ gắn bó hơn mà còn chủ động tìm giải pháp sáng tạo để đạt hiệu quả cao nhất. Đây chính là động lực giúp doanh nghiệp không ngừng đổi mới, từ đó nâng cao năng suất và sức cạnh tranh.

Trong kỷ nguyên mà khách hàng ngày càng khắt khe, thị trường biến động nhanh chóng, việc áp dụng MBO một cách bài bản sẽ là chìa khóa để doanh nghiệp Việt không chỉ trụ vững mà còn bứt phá trên bản đồ kinh tế toàn cầu.

 Duy Trinh (t/h)