Ung thư gan: Đây là hậu quả kinh hoàng của thói quen ăn vô tội vạ

Bà Nguyễn Thị O (45 tuổi, Nghệ An) suy sụp vì chồng bị ung thư gan. Bà O cho biết, gần đây bà thấy chồng mình có biểu hiện vàng da, chán ăn, thỉnh thoảng đau ở vùng gan... nên đưa chồng đi khám và được bác sĩ kết luận bị ung thư gan vì thói quen ăn uống vô tội vạ, nhất là ăn lạc bị ẩm mốc mà không nghĩ rằng đây lại là nguyên nhân gây ung thư cho gia đình mình.  

Theo báo Trí thức trẻ, TGS Nguyễn Lân Dũng - Chủ tịch Hội sinh học Việt Nam cảnh báo, loại mốc tự nhiên sinh ra từ các loại ngũ cốc sản sinh ra các độc tố trong đó có aflatoxin B1 là một độc chất gây ung thư gan. Aflatoxin có trong lạc mốc, ngô, một số loại hạt có dầu, trong lúa gạo, khoai mì, sữa mốc và các thực phẩm chế biến từ nguyên liệu này như cơm, xôi, tương, rượu để lên men tự nhiên.

Đặc biệt, GS Nguyễn Lân Dũng cảnh báo Aflatoxin B1 rất dễ có trong sản phẩm tương làm thủ công, để nấm mốc lên men tự nhiên và không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.

Aflatoxin là một mycotoxin được tiết ra từ nấm aspergillus và A.parasiyicus. Các chủng nấm này phát triển mạnh ở các loại thực phẩm nông sản gạo, ngô, lạc, đậu, hạt hướng dương… trong các điều kiện thuận lợi nóng và ẩm, nhất là điều kiện thời tiết ở Việt Nam.

Không chỉ có nông sản, các thực phẩm như tôm khô, mực khô, trái cây khô... nếu chế biến, bảo quản không đúng cách cũng dễ phát sinh nấm mốc. Thậm chí, ngay cả thức ăn đóng hộp, thực phẩm chế biến sẵn được đóng gói, để trong tủ lạnh thì vi khuẩn vẫn có thể phát triển nếu để quá hạn sử dụng, có dấu hiệu ôi thiu.

Không chỉ nhiễm độc trực tiếp, người vẫn có thể nhiễm aflatoxin nếu ăn phải thịt động vật được nuôi bằng ngũ cốc ô nhiễm aflatoxin, vì thế nhiều người không ăn thực phẩm bị nấm mốc mà đem cho động vật ăn thì nguy cơ cho con người vẫn rất cao.

Aflatoxin là một loại độc tố rất mạnh được WHO xếp vào nhóm hỗn hợp tự nhiên của các loại độc tố nấm mốc (sinh ra do nấm mốc) nằm trong danh sách 116 chất gây ung thư ban hành năm 2015. Các nghiên cứu ở những vùng có tỷ lệ ung thư cao trên thế giới đều cho thấy nhiễm độc aflatoxin là nguy cơ chính gây ung thư gan.

Bác sĩ Thăng Văn Năm, khoa hối sức cấp cứu, Bệnh viện Đa khoa Từ Sơn cho biết, Aflatoxin là một trong những thủ phạm gây ung thư gan. Aflatoxin gây hại khắp cơ thể nhưng ưa nhất là gan. Nếu chẳng may ăn phải thực phẩm có chứa độc tố này, dù chỉ một liều lượng rất nhỏ, Aflatoxin cũng có thể gây ngộ độc cấp tính cho các cơ quan nội tạng. Khi xâm nhập vào gan sẽ dẫn tới gan nhiễm mỡ, xơ gan và ung thư gan. Nếu người đang bị nhiễm viêm gan B mà ăn phải nấm mốc có chứa Aflatoxin thì nguy cơ ung thư sẽ tăng gấp 60 lần so với người chỉ nhiễm viêm gan B.

Ngoài ra, Việt Nam mình cũng rất hay có cảnh nhiều gia đình chỉ có bữa cơm để hội tụ đông đủ nên dồn nhiều chuyện vào bữa ăn. Họ cứ thong thả vừa ăn vừa lai rai vừa nói, đôi khi mải trao đổi mà không rõ mình đã gắp những món gì, đã ăn được bao nhiêu… Thói quen này diễn ra thường xuyên sẽ khiến cho dạ dày của bạn không “chuyên tâm” dễ bị xáo trộn hoạt động tiêu hóa khiến hấp thụ kém nên hay phát sinh tình trạng đau dạ dày.

Một trong những kiểu ăn rất có hại cho sức khỏe nhưng được người Việt ta ưa chuộng là ăn đồ tái sống. Thay cho những lầm tưởng về cách ăn này sẽ giúp thức ăn giữ được nguyên chất dinh dưỡng, khoa học đã chứng minh rằng kiểu ăn tái sống này ngoài việc gây ra tình trạng ngộ độc cấp thì còn gây ra một hậu quả khác cũng không kém phần nguy hiểm, đó là tình trạng nhiễm giun sán.

Có rất nhiều loại vi khuẩn gây nên bệnh lý ngộ độc thực phẩm và tiêu chảy cấp như tụ cầu vàng, E.coli, phẩy khuẩn tả, salmonela, rotavirus, shigela… chúng có thể tồn tại trong tất cả các loại thực phẩm, thức ăn, nước uống của chúng ta nếu không đảm bảo vệ sinh.

Sự thực thì có nhiều người nghĩ rằng nếu có nhiễm giun sán, cùng lắm chỉ gây ra tình trạng rối loạn tiêu hóa, kém hấp thu, thiếu máu mạn tính và uống thuốc là có thể hết.

Tuy nhiên, trong thực tế, việc nhiễm giun sán gây ra những hậu quả nghiêm trọng hơn. Bệnh giun xoắn sẽ lây từ súc vật sang người khi ta ăn phải thịt lợn, bò… có ấu trùng chưa được nấu chín từ các món như nem sống, thịt lợn tái, thịt hun khói hoặc ướp muối, ăn tiết canh lợn…

Biểu hiện lâm sàng là các triệu chứng sốt, đau cơ, phù nề, nếu không điều trị kịp thời, bệnh sẽ có những biến chứng nguy hiểm, thậm chí là tử vong. Để đề phòng, mọi người nên nói không với món tái sống. Vì khi cơ thể nhiễm sán lá gan lâu ngày có thể gây xơ gan mật, ung thư biểu mô gan, viêm đường mật.

Thói quen chỉ uống khi khát và ít ăn hoa quả cũng khiến chúng ta nhanh chóng kết bạn với các chứng bệnh đường tiêu hóa. Vì chỉ uống nước khi thấy khát nên nhiều người không nạp đủ 2 lít nước/ngày. Hoa quả còn chưa được xem là khẩu phần ăn mà chỉ là thưởng thức, ăn chơi bời nên lượng chất xơ của nhiều người Việt bị thiếu. Điều này dễ dẫn tới tình trạng táo bón, đại tràng, sỏi thận.