Nồi chiên không dầu nguy cơ gây ung thư: Đâu là sự thật?

Cảnh báo từ Hồng Kông

Hiệp hội Người tiêu dùng Hồng Kông vừa cảnh báo người tiêu dùng nên cảnh giác với việc tiếp thị quảng cáo thổi phồng về lợi ích sức khỏe của nồi chiên không dầu. Hiệp hội lưu ý rằng các hợp chất có khả năng gây ung thư vẫn có thể được tạo ra từ việc chế biến thực phẩm bằng những loại nồi này.

Cảnh báo về nồi chiên không dầu đưa ra dựa trên kết quả nghiên cứu được thực hiện trên 12 mẫu nồi phổ biến tại Hồng Kông. Cụ thể, nhóm nghiên cứu đã sử dụng khoai tây thái lát mỏng và dùng nồi chiên không dầu để nấu chín. Kết quả, khoai tây nấu trong một nửa số thiết bị được thử nghiệm có chứa hàm lượng lớn acrylamide - chất được hình thành tự nhiên khi chế biến một số thực phẩm như khoai tây ở nhiệt độ cao. Theo Cơ quan nghiên cứu Ung thư quốc tế (IARC), acrylamide có thể có liên hệ với sự hình thành một số dạng ung thư ở tử cung, vú, tụy...

Kết quả cho thấy, khoai tây được chiên bằng mẫu nồi Imarflex IHF-26E giá 129 USD có lượng acrylamide cao nhất - 7.038 microgam/kg, gấp 13 lần mức tiêu chuẩn của EU - 500 microgam/kg. Đứng thứ hai là mẫu Denki DAF-35 giá 89 USD với 1.475 microgam/kg và thứ ba là mẫu ecHome AF1400BK 1.471 microgam/kg, gần gấp ba lần tiêu chuẩn châu Âu.

Bà Nora Tam Fung-yee, Chủ tịch Ủy ban nghiên cứu và thử nghiệm của Hiệp hội Người tiêu dùng Hồng Kông cho biết, mặc dù phương pháp nấu ăn bằng nồi chiên không dầu phần nào vẫn lành mạnh hơn chiên ngập trong dầu, tuy nhiên vẫn cần lưu ý đến các thực phẩm chế biến từ nồi chiên không dầu.

“Sử dụng nồi chiên không dầu vẫn là một kiểu chiên, nó vẫn không tốt cho sức khỏe vì có thể tạo ra các hợp chất gây ung thư như acrylamide, đặc biệt là khi bạn chiên khoai tây thái lát mỏng ở nhiệt độ cao trong thời gian dài. Chúng ta cũng không nên ăn thực phẩm chiên bằng nồi chiên không dầu một cách thường xuyên", bà Nora Tam Fung-yee nói.

Hiệp hội cũng cho biết, có thể giảm nguy cơ tạo ra acrylamide bằng cách điều chỉnh thời gian và nhiệt độ khi nấu. Trong các thử nghiệm riêng biệt, các nhà nghiên cứu đã chuẩn bị khoai tây chiên bằng mẫu nồi của Imarflex nhưng họ sử dụng nhiệt độ thấp hơn hoặc thời gian chiên ngắn hơn. Kết quả cho thấy lượng acrylamide giảm xuống mức nằm trong tiêu chuẩn của EU.

Không chỉ riêng Hiệp hội Người tiêu dùng Hồng Kông, trước đó, trang tin Medical News Today cũng đăng tải bài viết trong đó nhấn mạnh, dù có thể giảm khả năng sinh chất độc acrylamide, các chất độc tiềm ẩn khác vẫn có thể hình thành trong nồi chiên không dầu như polycyclic aromatic hydrocarbons và heterocyclic amines. Tất cả đều do quá trình nấu thịt ở nhiệt độ cao và các hợp chất này đi kèm với nguy cơ gây ung thư.

Các nhà sản xuất phản ứng dữ dội

Trước thông tin về việc nồi chiên không dầu có thể gây nguy cơ ung thư, một số công ty có sản phẩm nồi chiên không dầu trong danh sách thử nghiệm đã lên tiếng phản đối. Với Imarflex, thương hiệu này cho rằng, nhiệt độ và thời gian nấu được đề xuất trong sách hướng dẫn của họ chỉ mang tính chất tham khảo, đồng thời nói thêm rằng thời gian khuyến nghị người dùng nên cắt thức ăn với lát dày khi nấu.

ecHome cho biết, thời gian nấu khoai tây chiên đề xuất của họ là 12- 20 phút, trong khi cơ quan giám sát đã nấu khoai tây chiên trong 23 phút nhưng hội đồng chỉ ra rằng sách hướng dẫn của họ hướng dẫn người dùng có thể kéo dài thời gian nấu thêm 2-3 phút đối với thực phẩm đông lạnh.

Với hiệu suất nấu ăn tổng thể, nhóm nghiên cứu nhận thấy rằng, 12 mẫu nồi chiên không dầu có giá từ 37- 268 USD cho kết quả tương tự khi chiên đùi gà và chả giò theo bảng hướng dẫn từ nhà sản xuất. Nhưng khi chiên khoai tây thì độ chênh lệch khá đáng kể: hai nồi chiên khoai tây không chín, hai nồi khác chiên chín không đều.

Ngoài ra, các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rủi ro an toàn với một số sản phẩm. Cụ thể là ba kiểu máy: PAF052017 của Proluxury, HT-AF1200 của Harrow và MF20B của Midea, không đủ cách điện giữa dây dẫn điện và bề mặt của máy, điều này có thể dẫn đến đoản mạch.

Nồi chiên không dầu (tên chính xác là nồi chiên không khí) làm chín thức ăn bằng cách đưa nhiệt độ lên cao, có thể tới 200 độ C, sau đó dùng cánh quạt tản nhiệt đều trên bề mặt thực phẩm, giúp thực phẩm chín và có bề ngoài giòn giống cách chiên rán bằng dầu mỡ truyền thống. Trong quá trình nấu, thiết bị đốt cháy mỡ và dầu trong thực phẩm. Với loại nồi này, chỉ cần dùng một thìa dầu bôi bên ngoài đồ ăn, người dùng có thể cho ra thành phẩm có màu sắc, hương vị tương tự khi rán ngập cả chảo dầu. Các nghiên cứu về ảnh hưởng của nồi chiên không dầu hiện rất ít và chưa có kết luận cuối cùng về khả năng biến đổi thực phẩm thành chất gây ung thư của nó. Tuy nhiên, các chuyên gia lưu ý mọi người nên hạn chế ăn thực phẩm chiên nói chung vì dù nấu bằng hình thức nào, nó cũng gây nguy cơ béo phì, tim mạch, tăng huyết áp và nhiều loại bệnh khác.

Phong Lâm