5S giúp nâng cao năng suất, giảm chi phí cho sản phẩm OCOP

5S – công cụ cải tiến nền tảng cho doanh nghiệp

Theo ông Lê Minh Tâm – Giám đốc Trung tâm Đào tạo Nghiệp vụ Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (Ủy ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia), 5S là tập hợp năm nguyên tắc quản lý sản xuất của Nhật Bản: Seiri (Sàng lọc), Seiton (Sắp xếp), Seiso (Sạch sẽ), Seiketsu (Chuẩn hóa), Shitsuke (Tự giác). Đây được coi là khởi đầu cho mọi chương trình cải tiến, giúp doanh nghiệp giảm lãng phí, nâng cao hiệu quả và xây dựng văn hóa tuân thủ trong sản xuất.

Không gian trưng bày sản phẩm được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp theo phương pháp 5S. Ảnh minh họa

Triển khai đồng bộ 5S, từ việc loại bỏ linh kiện, vật tư không cần thiết (Seiri), sắp xếp khoa học, dễ tìm (Seiton), duy trì vệ sinh tuyệt đối (Seiso), chuẩn hóa quy trình (Seiketsu) đến rèn luyện ý thức kỷ luật (Shitsuke), doanh nghiệp có thể tạo ra sự thay đổi lớn về môi trường làm việc. Người lao động không chỉ làm việc nhẹ nhàng hơn mà còn thông minh hơn nhờ quy trình tinh gọn, an toàn và hiệu quả.

Tại Công ty CP Nhựa Hưng Yên, sau khi áp dụng 5S, các nhà xưởng tại địa chỉ 115 Nguyễn Thiện Thuật, 91 Nguyễn Văn Linh… không còn tiếng ồn, khói bụi. Nền xưởng, tường nhà luôn sạch, nguyên liệu nhựa trắng phau, không mùi. Người lao động khi vào xưởng phải qua máy hút khử khuẩn, đội chụp tóc, thậm chí phải đeo chụp tai khi đứng máy, cho thấy môi trường làm việc được kiểm soát chặt chẽ.

Công ty TNHH Cơ điện Vận tải và Thương mại ESUN cũng triển khai 5S theo chương trình đào tạo của Bộ Công Thương với thông điệp “5S để làm việc nhẹ nhàng hơn và thông minh hơn”. Môi trường sản xuất sau khi áp dụng 5S không chỉ gọn gàng mà còn góp phần giảm thiểu lỗi sản phẩm, tiết kiệm thời gian thao tác.

Theo các chuyên gia, việc áp dụng thành công 5S giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, tăng năng suất, nâng cao chất lượng và an toàn, đặc biệt quan trọng trong các ngành có chu kỳ sản xuất ngắn, khối lượng lớn, yêu cầu độ chính xác cao như điện tử, cơ khí, nhựa.

Sản phẩm OCOP nâng tầm nhờ 5S

Không chỉ dừng ở các nhà máy công nghiệp, 5S đã và đang chứng minh hiệu quả rõ rệt tại các cơ sở, HTX sản xuất nông sản, sản phẩm OCOP. Tại khu vực Đông Nam tỉnh Lâm Đồng, nhiều cơ sở áp dụng 5S đã cải thiện không gian làm việc, bố trí sản xuất gọn gàng, tiết kiệm chi phí và nâng cao năng suất.

Trong buổi tập huấn các giải pháp truy xuất nguồn gốc và nâng cao sản xuất kinh doanh cho cơ sở, doanh nghiệp OCOP do Sở Khoa học và Công nghệ tổ chức, bà Thái Lê Bảo Ngân – Giám đốc Công ty Supply Chain - Leanwares cho rằng 5S tạo sự khác biệt khi giúp sản phẩm ngăn nắp, dễ trưng bày và tăng sức cạnh tranh.

Ông Lê Minh Tâm – Giám đốc Trung tâm Đào tạo Nghiệp vụ Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng.

Cơ sở nước mắm Tâm Ý (xã Tân Hải) là một minh chứng rõ rệt. Nhờ thực hiện 5S, cơ sở giảm nhiều thời gian tìm kiếm nguyên liệu, nâng cao chất lượng sản phẩm. Nước mắm Tâm Ý 30 độ đạm đã được công nhận OCOP 3 sao, sản lượng tiêu thụ hơn 2.000 lít/năm, đặc biệt được khách hành hương lễ Dinh Thầy Thím ưa chuộng. Sản phẩm được trưng bày gọn gàng, bắt mắt, giúp khách hàng dễ lựa chọn.

HTX Sen Núi (xã Trà Tân) cũng áp dụng 5S từ nhiều năm trước, giúp nâng cao năng suất và chất lượng hạt điều rang muối – sản phẩm OCOP 3 sao. Hiện nay, sản phẩm này được phân phối rộng rãi tại thị trường phía Bắc. Ngoài ra, HTX còn chế biến tinh bột nghệ, bắp, gạo, đậu xanh và bảo quản rau củ quả bằng kho lạnh, sấy khô, góp phần tránh tình trạng ế ẩm mùa vụ, tạo nguồn thu ổn định cho người dân địa phương.

Bà Mai Thanh Nga – Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ nhấn mạnh: “Nhiều cơ sở, HTX đang áp dụng phương pháp 5S phù hợp với mô hình sản xuất, kinh doanh. 5S giúp tạo ra môi trường làm việc hiệu quả, giảm lãng phí, cải thiện chất lượng sản phẩm và dịch vụ, tạo ra giá trị cao hơn cho khách hàng”.

Tại Hà Nội, cơ sở sản xuất chè kho Bằng An là điển hình của việc áp dụng 5S kết hợp tiêu chuẩn ISO 22.000:2018. Sau khi được chứng nhận OCOP 4 sao, sản lượng tiêu thụ chè kho tăng 30% so với trước. Toàn bộ quy trình sản xuất được thực hiện khép kín, một chiều, trong môi trường phòng sạch. Cơ sở còn ứng dụng phần mềm quản lý để theo dõi kho, đơn hàng và mở rộng bán hàng qua thương mại điện tử, mạng xã hội, giúp sản phẩm tiếp cận gần hơn với người tiêu dùng.

Thực tiễn trên cho thấy, 5S không chỉ là hoạt động vệ sinh, sắp xếp nơi làm việc mà đã trở thành phương pháp quản lý quan trọng, góp phần nâng cao giá trị sản phẩm OCOP. Đây cũng là một trong những giải pháp nền tảng giúp doanh nghiệp, HTX khẳng định thương hiệu, mở rộng thị trường trong bối cảnh hội nhập.

Duy Trinh - Thành Long