Hành trình chuyển đổi xanh, phát triển bền vững: Khuyến nghị cho TP.HCM

Đây là một trong những hoạt động nằm trong khuôn khổ Diễn đàn Kinh tế TP.HCM (HEF) 2023 với chủ đề "Tăng trưởng xanh - Hành trình hướng tới giảm phát thải ròng bằng không". Ông Phan Văn Mãi - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Chủ tịch UBND TP chủ trì buổi gặp gỡ.

Phát biểu khai mạc, Chủ tịch UBND TP Phan Văn Mãi cho biết, TP.HCM là đô thị lớn trên 10 triệu dân, là trung tâm kinh tế, văn hoá, giáo dục, khoa học - công nghệ của Việt Nam. Thành phố luôn nỗ lực xây dựng môi trường sống tốt, làm việc thuận lợi, an toàn và hiệu quả cho người dân, doanh nghiệp trong và ngoài thành phố. Tuy nhiên, TP.HCM đang đối diện với những thách thức như biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, ùn tắc giao thông, thiếu hụt nguồn nhân lực cũng như tác động của tính chu kỳ phát triển kinh tế.

Lãnh đạo TP.HCM mời trà Việt, mở đầu buổi gặp gỡ 100 lãnh đạo các tập đoàn.

Theo Chủ tịch UBND TP, để ứng phó với những thách thức này, TP.HCM đang tái cơ cấu kinh tế, trong đó xác định kinh tế xanh là động lực thúc đẩy tăng trưởng phát triển bền vững giai đoạn tới. TP rất quyết tâm bằng việc nghiên cứu đề ra khung chiến lược phát triển xanh và cam kết bố trí đầy đủ nguồn lực để thực hiện, hướng tới Net Zero vào năm 2050 (phát thải ròng bằng 0).

Khung chiến lược phát triển xanh đến 2030, tầm nhìn 2050 xác định lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm chuyển đổi, đồng thời xác định tập trung vào 4 nội dung: Nguồn lực xanh gồm nhân lực trình độ cao, tài chính xanh và hợp tác quốc tế; hạ tầng xanh, gồm chuyển đổi năng lượng xanh, nước sạch và sử dụng nước tiết kiệm, tuần hoàn tài nguyên;

Hành vi xanh trong tiêu dùng xanh, giao thông và xây dựng xanh; Các ngành nghề lĩnh vực tiên phong chuyển đổi xanh gồm sản xuất công nghệ cao, khởi nghiệp xanh, đổi mới sáng tạo, du lịch, nông nghiệp, thực phẩm xanh và xây dựng huyện Cần Giờ thành địa phương xanh.

“Đây là kết quả bước đầu của việc nghiên cứu, TP.HCM rất mong các tổ chức, chuyên gia, CEO và người dân góp ý để TP tiếp tục hoàn thiện trong thời gian sớm nhất”, Chủ tịch UBND TP.HCM nhấn mạnh.

Ông Phan Văn Mãi chia sẻ thêm, ngoài khung chiến lược nói trên, tại diễn đàn hôm nay, TP.HCM mong được lắng nghe ý kiến chia sẻ, kiến nghị của các đại biểu về 7 vấn đề. 

Một là vấn đề chuyển đổi năng lượng xanh. Hiện mỗi ngày số tiêu thụ điện năng của TP.HCM khoảng 90 triệu kWh, nguồn cung chủ yếu từ bên ngoài và nhiệt điện, điện sạch chỉ 7,6%. Mục tiêu TP đến 2025 đạt 25% và 2030 đạt 35%-40% điện sạch. Vấn đề đặt ra là chính sách, thể chế, vốn và công nghệ.

Hai là, giao thông xanh. Giao thông đường bộ đang chiếm 18% lượng phát thải khí nhà kính ở Việt Nam. Hệ thống giao thông nội đô TP.HCM đang bị chi phối bởi phương tiện cá nhân, chủ yếu là xe máy. Năm 2019, TP.HCM có 777 phương tiện/1000 dân và sự gia tăng xe ô tô khoảng 81 xe/1000 dân. Vấn đề là cần tăng cường sử dụng các phương tiện công cộng, giảm phương tiện cá nhân.

Ba là, xử lý rác thải, nước thải. Hàng ngày TP.HCM thải ra khoảng 9.500 tấn chất thải rắn, tỷ lệ tăng hàng năm khoảng 6%-10%, rác sinh hoạt bình quân 0,98kg/người/ngày. Vấn đề đặt ra vẫn là chính sách, vốn và công nghệ.

Bốn là, tín chỉ carbon. Nghị quyết 98 cho phép TP.HCM được thí điểm giao dịch tín chỉ Carbon, là vấn đề mới rất cần được tư vấn từ các tổ chức, chuyên gia, doanh nghiệp về pháp lý, mô hình thí điểm, cách làm. 

Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi.

Năm là, thí điểm xây dựng Cần Giờ trở thành địa phương xanh. Chủ tịch UBND TP.HCM cho biết, TP.HCM mong muốn xây dựng Cần Giờ như địa phương tiên phong thực hiện mục tiêu Net Zero vào năm 2035, trước 15 năm so với cam kết của Việt Nam với quốc tế. Tập trung xây dựng Cần Giờ ở các lĩnh vực giao thông xanh, phương tiện giao thông trên địa bàn phải sử dụng nhiên liệu xanh, năng lượng xanh, xử lý rác thành điện phục vụ nhu cầu sản xuất, sinh hoạt tại Cần Giờ. Xây dựng Cần Giờ không phát thải nhựa, phát triển du lịch xanh tại Cần Giờ và thí điểm tín chỉ Carbon với rừng Cần Giờ trở thành tiềm năng, lợi thế của huyện này.

Sáu là, vấn đề khởi nghiệp xanh và đầu tư xanh tại TP.HCM: Là trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của cả nước, hướng tới sẽ xây dựng thành trung tâm khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo của khu vực. TP đang hướng hoạt động này theo hướng phục vụ kinh tế xanh, phát triển xanh. Vấn đề đặt ra là khung thể chế, chính sách, mô hình và cách làm để sớm biến TP.HCM thành trung tâm khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo phục vụ phát triển xanh.

Bảy là, vấn đề nguồn lực. Ngoài nguồn nhân lực chất lượng cao, vấn đề tài chính cho chuyển đổi xanh cũng rất lớn, TP mong lắng nghe ý kiến chuyên gia để phát triển tài chính xanh, kết nối quốc tế đến với TP.HCM.

Tại chương trình, đại diện các tập đoàn, doanh nghiệp nước ngoài và trong nước đã chia sẻ về mô hình kinh tế xanh cùng những khuyến nghị cho TP.HCM nói riêng và Việt Nam nói chung trong hành trình chuyển đổi xanh, phát triển bền vững.

Kim Thoa