Cách nhận biết và tránh xa thịt lợn có chất tạo nạc

Tình trạng sử dụng chất tạo nạc cấm (hay còn gọi là chất tăng trọng) trong chăn nuôi heo đang trở nên đáng báo động, trong đó chất được dùng phổ biến ở Việt Nam là salbutamol. Nếu lợn được kích nạc bằng salbutamol thì cơ bắp, cơ mông, đùi rất chắc, nổi rõ.

Salbutamol được hấp thụ dễ dàng qua đường tiêu hóa, là loại thuốc dùng cắt cơn hen, giãn phế quản, giãn cơ trơn. Salbutamol có thể gây nhược cơ, làm giảm vận động của cơ, khớp, khiến cơ thể phát triển không bình thường.

Khi ăn thịt lợn có salbutamol, lượng chất này còn tồn dư trong thịt bao nhiêu sẽ được cơ thể người hấp thu bấy nhiêu. Lâu dần sẽ có nguy cơ bị ảnh hưởng xấu lên tim mạch, làm cho tim đập nhanh, tăng huyết áp, run cơ, rối loạn tiêu hóa… và có thể là nguy cơ cho những căn bệnh khác, thậm chí cả bệnh ung thư.

Ông Nguyễn Văn Việt, Chánh Thanh tra Bộ NN&PTNT cho hay, trong cơ thể vật nuôi, tồn dư của sabutamol được bài tiết dần qua nước tiểu nhưng chúng vẫn bị tích lũy lâu trong gan, thận, mỡ, vọng mạc và không bị phân hủy khi nấu chín ở nhiệt độ cao. Cũng chính vì thế mà các trường hợp ngộ độc được báo cáo thường do ăn nội tạng động vật và là một trong những tác nhân gây ung thư. 

Thịt lợn có chứa chất siêu nạc thường có màu đỏ khác thường, sáng và bóng và có những quầng đỏ thâm dưới da

Đây là vấn đề rất nguy hiểm cần sự vào cuộc không chỉ của ngành Nông nghiệp mà nhiều ngành liên quan khác, trong đó có ngành Công an. Hiện Thanh tra Bộ NN&PTNT đã đề nghị Bộ Công an cùng vào cuộc để truy đến cùng vấn nạn này, góp phần đảm bảo sức khỏe người tiêu dùng khi sử dụng loại thực phẩm phổ biến này. 

Tuy nhiên, khi chờ sự vào cuộc của cơ quan chức năng, người tiêu dùng có thể tự phân biệt để chọn được những miếng thịt heo không dùng chất tăng trọng nhờ vào các đặc điểm sau.

Một chuyên gia về thú y cho hay, đặc điểm nhận biết heo được dùng chất siêu nạc khi còn sống là da có độ căng khác thường, trương mỏng, có cảm giác như ứ nước bên trong. Trên da heo còn xuất hiện đốm đỏ, đi đứng nặng nề, thậm chí còn bại liệt do xương bị mục. Heo có nạc nhiều vun cao, nạc gần sát với da, mỡ ít, chỉ mỏng khoảng 0,4 cm trong khi mỡ heo bình thường dày 1-1,5 cm.

Sau khi giết, thịt heo có màu đỏ như thịt bò, không còn mềm mại. Trong khi đó, thịt heo bình thường có màu hồng tự nhiên và mịn; khi nấu nướng bị mất chất béo và mùi vị thơm ngon. Loại thịt lợn ăn chất siêu nạc tích nước nhiều, có độ ẩm cao, mặt cắt trên thớ thịt không được mịn, thớ ngắn, độ săn chắc kém. Tại bắp vai, đùi vật nuôi, lượng thịt nạc phát triển bất thường, u lên, màu đỏ au giống thịt bò. 

Có thể dựa vào một số đặc điểm cụ thể sau: Xem lớp mỡ bên dưới da miếng thịt, nếu lớp mỡ mỏng và lỏng lẻo nên tránh. Theo các chuyên gia, lớp mỡ của heo ăn hóa chất siêu nạc rất mỏng, độ dày chưa đến 1cm, trong khi lớp mỡ của thịt lợn bình thường khoảng 1,5 - 2cm. Về màu sắc của thịt, có thể thấy, thịt lợn có chứa chất siêu nạc thường có màu đỏ khác thường, sáng và bóng và có những quầng đỏ thâm dưới da trong khi thịt heo giống siàu nạc nuôi theo kỹ thuật thông thường không sử dụng chất tạo nạc sẽ có màu hồng tươi, khối thịt rắn chắc, có độ đàn hồi cao, các thớ thịt đều, khi chế biến có mùi thơm, không bị ra nước. Quan sát xem chỗ liên kết giữa phần nạc và mỡ, nếu thấy tách rời rõ rệt, đồng thời có nước dịch màu vàng rỉ ra, chắc chắn đó là thịt siêu nạc có sử dụng hóa chất.

Có một cách phân biệt nữa là sau khi mua thịt về, có thể thái miếng thịt ra từng đoạn dày bằng 2-3 ngón tay, nếu thấy thịt mềm, không đứng thẳng được trên bàn, khi dùng tay ấn vào miếng thịt và lấy ra thì miếng thịt không trở về hình dạng ban đầu chứng tỏ thịt heo này có độ đàn hồi kém. Ngoài ra, những con heo dùng chất tạo nạc khi giết thịt thì thịt thường có màu đỏ sậm ngả sang đen, thịt mất đi tính hấp dẫn vốn có. Trên bề mặt da, đặc biệt ở các vị trí khớp, khuỷu… có những quầng chấm đỏ lan rộng, pha lẫn sậm đen là biểu hiện của vật nuôi bị hóa chất làm vỡ các mao mạch, khiến máu tung tóe ở phía dưới da, hệ quả của việc khi bị stress trước lúc giết mổ.