Cảnh báo nhiều diện tích đất canh tác trên toàn cầu có xu hướng nhiễm kim loại nặng

Cụ thể, các nhà khoa học đã tiến hành một phân tích tổng hợp quy mô lớn, sử dụng dữ liệu từ gần 800.000 mẫu đất thu thập từ nhiều nghiên cứu trước đó để đưa ra kết luận này. Để đảm bảo tính chính xác và đại diện của dữ liệu, nhóm nghiên cứu đã cẩn trọng loại bỏ các mẫu được thu thập có chủ đích tại các khu vực đã biết là bị ô nhiễm. Sau đó, họ ứng dụng các thuật toán học máy tiên tiến để xác định những khu vực chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất trên thế giới.

Nhóm nghiên cứu, do chuyên gia môi trường Deyi Hou từ Đại học Thanh Hoa (Trung Quốc) dẫn đầu, tập trung vào các khu vực có nồng độ của ít nhất 1 trong 7 kim loại nặng vượt quá ngưỡng an toàn khuyến nghị cho nông nghiệp và sức khỏe con người. Bảy kim loại này bao gồm arsen, cadmium, coban, crom, đồng, niken và chì.

Các kim loại nặng này có thể gây tổn hại cho sức khỏe con người, động vật và thực vật ở các liều lượng khác nhau, bao gồm tổn thương da, suy giảm chức năng thần kinh, chức năng của các cơ quan khác, và ung thư.. Chúng dễ dàng xâm nhập vào các hệ sinh thái khác nhau thông qua chuỗi thức ăn và nguồn nước, gây ra những hậu quả lâu dài và khó lường.

Việc sinh sống trên các mảnh đất nhiễm kim loại có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người

Thông qua phân tích dữ liệu với sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo, các nhà nghiên cứu ước tính rằng từ 14% đến 17% tổng diện tích đất canh tác trên toàn cầu đã bị ô nhiễm với ít nhất một trong các kim loại nặng này. Đáng chú ý, có từ 900 triệu đến 1,4 tỉ người hiện đang sinh sống tại các "khu vực có nguy cơ cao" này.

Ô nhiễm kim loại độc hại trong đất bắt nguồn từ cả hoạt động tự nhiên và hoạt động của con người. Đất bị ô nhiễm gây ra những rủi ro đáng kể cho hệ sinh thái và sức khỏe con người, cũng như làm giảm năng suất cây trồng, gây nguy hiểm cho chất lượng nước và an toàn thực phẩm do sự tích tụ sinh học ở động vật trang trại. Ô nhiễm kim loại độc hại có thể tồn tại trong nhiều thập kỷ một khi ô nhiễm đã xâm nhập vào đất.

Bà Liz Rylott, giảng viên cao cấp tại Khoa Sinh học thuộc Đại học York (Vương quốc Anh) cho biết: “Những phát hiện này cho thấy mức độ đáng lo ngại sâu sắc mà các chất độc tự nhiên này đang gây ô nhiễm đất, xâm nhập vào thực phẩm và nước, đồng thời ảnh hưởng đến sức khỏe và môi trường của chúng ta”. Đáng chú ý, cadmium được phát hiện là kim loại độc hại phổ biến nhất và đặc biệt phổ biến ở Nam và Đông Á, một số vùng ở Trung Đông và châu Phi. “Để giải quyết vấn đề này, các quốc gia sẽ cần hợp tác với nhau. Phần lớn tình trạng ô nhiễm xảy ra ở các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình, nơi các cộng đồng bị ảnh hưởng trực tiếp, làm trầm trọng thêm tình trạng nghèo đói. Trong khi đó, tác động của những loại cây trồng bị ô nhiễm xâm nhập vào mạng lưới thực phẩm toàn cầu vẫn chưa rõ ràng”, bà Liz Rylott nói thêm.

Cùng chung quan điểm này, ông Jagannath Biswakarma, nhà nghiên cứu cao cấp tại Khoa Khoa học Trái đất và Viện Môi trường Cabot, Đại học Bristol (Vương quốc Anh) cho rằng, cần những đánh giá đáng tin cậy về đất và nước ngầm bị ô nhiễm, đặc biệt là trong các hệ thống canh tác dễ bị tổn thương và nông hộ nhỏ. Việc giảm thiểu phơi nhiễm đòi hỏi phải có đầu vào nông nghiệp sạch hơn, cải thiện hệ thống tưới tiêu và quản lý tốt hơn các khu công nghiệp cũ. Điều quan trọng không kém là trao quyền cho cộng đồng tiếp cận thông tin và các công cụ giúp họ canh tác an toàn.

Có thể nói, nghiên cứu này được xem như một cảnh báo khoa học khẩn cấp đối với các nhà hoạch định chính sách và nông dân, kêu gọi họ thực hiện các biện pháp cần thiết và ngay lập tức để giải quyết vấn đề nghiêm trọng này.

Bảo Linh